Культура

«Галівудзкія сюжэты не працуюць на беларускай глебе». Вялікая размова зь Югасяй Калядой

Ад турэмнай літаратуры да навуковай фантастыкі. Якія беларускія кнігі выйшлі ў 2025 годзе

У той час як ў Беларусі індывідульным прадпрымальнікам забаранілі займацца выдавецкай дзейнасьцю, беларускія выдаўцы за межамі краіны нясуць вольнае слова і працягваюць радаваць чытачоў кніжнымі навінкамі.

Беларус атрымаў у паліклініцы талёнчык на «плот крыві». Аказалася, гэткі пераклад не адзінкавы

Сацыяльныя сеткі сёньня пацяшаліся з талёнчыка, які апублікаваў у Threads карыстальнік ph.redzin, які прыйшоў у паліклініку здаць кроў на аналіз.

«Няма ніякіх „зьехаўшых“ і „застаўшыхся“. Вялікая размова з Сашам Чарнухам пра беларусаў, іх музыку і ўжо напісаную трэцюю кнігу

У Бараўлянах адбылася прэзэнтацыя перакладу «Пяцікніжжа Майсея» на беларускую мову

Падзея прайшла ў Пастаральным цэнтры імя сьвятога Дамініка Савіа ў Бараўлянах.

Памёр брытанскі музыка Крыс Ры

Ва ўзросьце 74 гадоў памёр брытанскі сьпявак і гітарыст Крыс Ры, вядомы, у прыватнасьці сваімі песьнямі «Driving Home for Christmas» і «The Road To Hell».

Пачаўся збор подпісаў да кампаніі Meta з патрабаваньнем дадаць беларускую мову ў Instagram і Threads

Пэтыцыя ўжо ў першыя гадзіны працы пачала набіраць подпісы.

У Вільні ў красавіку зладзяць акадэмічную канфэрэнцыю ў гонар 100-годзьдзя айца Аляксандра Надсана

Канфэрэнцыя атрымала назву «Разуменьне свабоды».

Максім Знак прасьпяваў разам з Вольскім сваю песьню і наведаў спэктакль «Зэкамэрон»

У суботу на фінальным канцэрце каляднага тура Лявона Вольскага ў Варшаве на сцэну выйшаў былы палітвязень Максім Знак.

Глуская традыцыя бандарных вырабаў атрымала статус гістарычна-культурнай каштоўнасьці Беларусі

Беларуская рэспубліканская навукова-мэтадычная рада ў пытаньнях гістарычна-культурнай спадчыны пра Міністэрстве культуры дапоўніла сьпіс гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Беларуская рады культуры зафіксавала 115 новых культурных ініцыятываў у Беларусі і за мяжой

Аб засільлі расейскага зьмесьціва ў культурнай прасторы Беларусі заявіў кіраўнік Беларускай рады культуры (БРК) Сяргей Будкін 18 сьнежня на імпрэзе па выніках 2025 году.

Як навучыцца сучаснаму мастацтву. Арт-група «1+1=1» стварыла курс для беларусаў

Беларускія мастакі Міхаіл Гулін і Антаніна Слабодчыкава запрашаюць іншых мастакоў, куратараў і ўсіх, хто цікавіцца сучасным мастацтвам, на бесплатны адукацыйны курс «Майстэрня 1+1=1. Сучасныя мастацкія практыкі: ад каляжу да акцыянізму»

У Варшаве адзначылі ўгодкі беларускага кіно

17 сьнежня беларускаму кіно споўніўся 101 год, адзначаюць арганізатары. З гэтай нагоды яны вырашылі правесьці паказы ў сталіцы Польшчы, дзе вымушана апынуліся многія беларускія кінатворцы.

Ціханоўская ўзнагародзіла Бяляцкага, Вінаградава і Лазарава мэдалём Няскораных

Мэдалі Аб’яднанага пераходнага кабінэту прысудзілі шэрагу выбітных асобаў за працу на беларускую справу.

Ваданосава, Гардзіенка і Юрэвіч сталі ляўрэатамі прэміі Багушэвіча

16 сьнежня адбылася цырымонія ўганараваньня прэміяй імя Францішка Багушэвіча за найлепшы гістарычны твор, апублікаваны ў 2024 годзе.

Гурт Relikt выпусьціў апошнюю песьню з будучага альбому

Кліп на песьню, якая называецца «Лоск».

Выяўленчае мастацтва: моўны ТЭСТ

Ня ўсе мы мастакі, але амаль усе жывем пад уплывам мастацкіх візуальных вобразаў. Ці ўмеем апісваць мастацкі сьвет па-беларуску? Тэст

Мова, культура, салідарнасьць. Як падзеленае межамі беларускае грамадзтва можа супрацьстаяць ідэалёгіі «русского мира»

На канфэрэнцыі ў Варшаве абмеркавалі захады супраціву расейскаму ўплыву ў галіне культуры і адукацыі.

«Беларускі архіў» у Беластоку сабраў 4000 дакумэнтаў, у тым ліку ліст караля Жыгімонта Аўгуста на старабеларускай мове

«Беларускі архіў» у Беластоку зьбірае памяць пра беларусаў на Падляшшы і ня толькі.

Лявон Вольскі выпусьціў каляднае відэа пра Менск у вязаным стылі

На YouTube-канале музы́кі зьявіўся відэкліп на песьню «Каляды ў Менску», створаны ў стылі knitting.

Неглюбскую тэкстыльную традыцыю ўключылі ў сьіпс нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЭСКА. Расказваем, хто мае неглюбскія кашулі

Неглюбская тэкстыльная традыцыя Веткаўскага раёна ўнесена ў сьпіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЭСКА, паведаміла МЗС Беларусі.

Міністар культуры Беларусі назваў прыезд расейскіх кінавытворцаў галоўным дасягненьнем за год 

Міністар культуры Беларусі ў інтэрвію газэце «Звязда» падзяліўся вынікамі свайго году на пасадзе і адзначыў, што галоўным дасягненьнем лічыць рэфармаваньне падыходаў да кінавытворчасьці і дыстрыбуцыі беларускіх фільмаў.

Памёр брытанскі фатограф Мартын Пар. Гэта ён зьняў першы McDonald’s у СССР

Брытанскі фатограф-дакумэнталіст Мартын Пар памёр ва ўзросьце 73 гадоў. Як паведамляе яго фонд, Пар сканаў у сябе дома ў Брысталі 6 сьнежня.

У Галівудзе патрабуюць заблякаваць угоду паміж Netflix і Warner Bros. Чаму?

Гільдыя сцэнарыстаў Галівуду далучылася да патрабаваньняў заблякаваць куплю студыі Warner Bros. кампаніяй Netflix, піша Financial Times. У індустрыі баяцца масавых звальненьняў, зьніжэньня заробкаў і скарачэньня працы ў сэктары.

Фільм «Пад шэрым небам» пра зьняволеных журналістаў Андрэеву і Ільяша зьявіўся на HBO і іншых стрымінгавых плятформах

Фільм «Пад шэрым небам» пра палітзьняволеную журналістку Кацярыну Андрэеву намінавалі на Эўрапейскую кінапрэмію 2025 году.

У Польшчы рыхтуюць да друку непадцэнзурную вэрсію раману «Каласы пад сярпом тваім» Караткевіча

Раман упершыню выйдзе за мяжой Беларусі па-беларуску.

Беларускае слова 2025 году — мяжа

„Словы году“ вызначаюць для розных моваў, у тым ліку беларускай.

Японцы на першым месцы сярод сталых карыстальнікаў Duolingo — праграмы для вывучэньня моваў. Беларусы трэція

Кампанія падвяла вынікі чарговага году працы. Высьветлілася, што жыхары Беларусі ці ня болей за ўсіх у сьвеце праводзяць час за вывучэньнем замежных моваў.

Беларускі мэтал-гурт Gods Tower абвясьціў пра гастролі ў лютым 2026 году

Гурт распадаўся і аднаўляўся зноў. Калектыў адзін з найбольш вядомых за мяжою сярод беларускіх выканаўцаў.

Выйшла кніга аповедаў беларускіх уцекачоў ад рэпрэсіяў пасьля падзеяў 2020 году

«Эміграцыя — ня выбар, а выклік», — кажа пра лёсы сваіх герояў аўтар кнігі «Беларускія галасы з Познані» Павал Залескі.

105-я ўгодкі Слуцкага збройнага чыну адзначылі ў Канадзе. ФОТА

30 лістапада 2025 году ў Беларускім цэнтры ў Таронта адбыліся ўрачыстасьці, прысьвечаныя 105-м угодкам Слуцкага збройнага чыну.

Менскі гурт Intelligency прайшоў сумоўе ў камандзе Ілана Маска і можа паляцець у космас

«Юры Тарасевіч і Ўсевалад Доўбня, два музыкі з Intelligency Band, выдзеліліся з многіх тысяч іншых. Сумоўе прайшло пасьпяхова. Іх крэатыўнасьць зрабіла ўражаньне на ўсіх», — сказаў у Х’юстане Бэн Сіманс, начальнік аддзелу па адборы цывільных кадраў і пэрсаналу для касьмічных палётаў Space Х.

Люўр рэзка павысіць цану білетаў для наведнікаў не з Эўразьвязу. Рашэньне прынялі пасьля рабунку музэю

Кіраўніцтва музэю вырашыла, што неграмадзяне ЭЗ мусяць плаціць за наведваньне значна больш.

У Менску апячаталі «Калядную краму». Праўдападобна, празь елачныя цацкі з выявай Ларысы Геніюш

Каманда крамы ў гісторыях у інстаграме паведаміла, што крама зачыненая. З пазнакай «часова».

У Вільні прэзэнтавалі «Гайд палітзьняволеньня» — кнігу парадаў і малюнкаў тых, хто прайшоў беларускія турмы

Кніга — калектыўны твор ініцыятывы «Праект 361.1», які заснавалі беларускія ўцекачы ў Эўразьвязе.

Беларускі ПЭН стварыў сайт пра забароненыя ўладамі Беларусі кнігі

У арганізацыі назвалі колькасьць забароненых кніг і забароненых аўтараў. Даюць юрыдычную ацэнку гэтаму.

Гурт Kasary Сержука Доўгушава выпусьціў першы альбом

Мужчынскі гурт беларускіх традыцыйных сьпеваў выпусьціў свой першы альбом.

У аршанскім музэі Караткевіча экспануюць ягоную пасьмяротную маску

Стала вядома, як у Беларусі адзначаць 95-годзьдзе Ўладзімера Караткевіча.

У Польшчы заснавалі Асацыяцыю беларускіх выдаўцоў, да якой могуць далучыцца і зь іншых краін

У Варшаве падчас фэстывалю Pradmova прайшоў устаноўчы сход беларускіх выдаўцоў з мэтай стварэньня прафэсійнай асацыяцыі.

Улады не змаглі прадаць маёнтак Падароск у Ваўкавыскім раёне, у які папярэдні ўласьнік уклаў мільён даляраў

Аўкцыён на продаж маёнтку Падароск, што ў Ваўкавыскім раёне Горадзенскай вобласьці, не адбыўся.

На фэстывалі беларускай кнігі ў Варшаве ўзнагародзілі найлепшых перакладчыкаў мінулых двух гадоў

Цырымонія ўручэньня прэміі імя Карласа Шэрмана адбылася 22 лістапада ў Варшаве на фэстывалі інтэлектуальнай кнігі «Pradmova».

«Я з сваімі чарцямі й галюнікамі апавядаю, як жыла-была каманда Gods Tower». Музыка Ўладзіслаў Наважылаў пра вяртаньне да літаратуры

Заснавальнік і фронтмэн легендарнага гурту Gods Tower і былы палітвязень Уладзіслаў Наважылаў 22 лістапада ў Варшаве прэзэнтуе сваю трэцюю кнігу «Яблык у валізцы».

«Узнагароджваем „вераскі“, што прабіліся праз цэглу». Кінапрэмія «Чырвоны верас» абвясьціла доўгі сьпіс — хто туды трапіў?

У доўгі сьпіс прэміі кінакрытыкаў «Чырвоны верас» увашлі 60 стужак. Усяго на прэмію было пададзена 74 заяўкі. Пра асаблівасьці новага сэзону Свабода распытала адну з арганізатарак прэміі Ірэну Кацяловіч.

На месцы залатагорскіх могілак вядзецца будаўніцтва Акадэміі КДБ. На Google Earth Pro зьявіўся здымак катлавана

Сэрвіс Google Earth Pro абнавіў спадарожнікавыя здымкі беларускай сталіцы. На сьвежых кадрах можна ў дэталях разгледзець маштабы будаўніцтва на Залатагорскіх могілках, заўважыла «Наша Ніва».

Двойчы ляўрэат прэміі Гедройця расказаў пра бацьку-«сілавіка», масонскую канстытуцыю і дзяцей у Беларусі і на Занзібары

Сяргей Дубавец днямі другі раз атрымаў літаратурную прэмію імя Ежы Гедройця. У праграме «ПіК Свабоды» Дубавец расказаў пра тое, чым сучасны Занзібар падобны да Беларусі ягонага дзяцінства, пра бацьку-«сілавіка» і пра тое, чаго не дазваляе рабіць канстытуцыя беларускіх масонаў.

«Тое, што беларусам удаецца рабіць найлепшым чынам». Занатоўкі ляўрэата Прэміі Гедройця Сяргея Дубаўца

У польскім Гданьску адбыўся фінал чарговай, 14-й Прэміі імя Ежы Гедройця — за найлепшыя беларускія кнігі 2024 году. Выглядае, што гэтае літаратурнае сьвята — тое, што беларусам сёньня ўдаецца рабіць найлепшым чынам, піша сёлетні ляўрэат прэміі Сяргей Дубавец.

«Дзеці масава сталі сыходзіць з сэансу». Кіно пра партызанаў і разьмеркаваньне. Якія фільмы здымаюць цяпер у Беларусі

Ці выратуюць «Беларусьфільм» дзяржаўныя замовы і новы генэральны дырэктар? У чэрвені Аляксандар Лукашэнка даў апошні шанец «Беларусьфільму», абурыўшыся «нулявой аддачай» ад кінэматаграфістаў. На экраны выйшаў чарговы нацыянальны праект «Клясная». Што яшчэ здымаецца на галоўнай студыі краіны?

Люўр зачыніць адну з галерэяў — праверка выявіла недахопы ў сыстэме аховы экспанатаў

17 лістапада знакаміты парыскі музэй заявіў, што закрывае адну са сваіх галерэяў у якасьці меры засьцярогі пасьля таго, як праверка выявіла структурныя недахопы ў некаторых бэльках будынка.

Арлоў, Ластоўскі, Муракамі й энцыкляпэдыі для падлеткаў. Якія кнігі ў Беларусі прызнаюць «экстрэмісцкімі» і хто гэта робіць

У Беларусі каля сотні кніг на самыя розныя тэмы цяперашнія ўлады прызналі «экстрэмісцкімі» ці «здольнымі нанесьці шкоду нацыянальным інтарэсам Рэспублікі Беларусь». Свабода спрабавала знайсьці лёгіку — паводле якіх крытэраў адбіралі. Не знайшла.

5 цытатаў ляўрэата прэміі Гедройця пра вяртаньне да сабе і Беларусі

Літаратурную прэмію імя Ежы Гедройця 15 лістапада атрымаў Сяргей Дубавец за кнігу «Занзібар. Сталеньне маладой душы». Прапануем вашай увазе 5 цытатаў зь леташняга інтэрвію Дубаўца Радыё Свабода пасьля выхаду кнігі ў сьвет у праскім выдавецтве «Вясна».