На цырымоніі адкрыцьця мэмарыяльнага комплексу «Ала» у Сьветлагорскім раёне Аляксандар Лукашэнка ўскосна намякнуў на вулічныя акцыі пратэсту, а таксама казаў пра пагрозу незалежнасьці.
Якой была мода на беларускіх вуліцах сто гадоў таму. Якому адзеньню, абутку і галаўным уборам аддавалі перавагу жыхары беларускіх гарадоў, мястэчак і вёсак на пачатку XX стагодзьдзя. Высновы можна зрабіць, дзякуючы тагачасным фотаздымкам.
Месяц збору подпісаў у Беларусі цалкам перавярнуў звыклыя ўяўленьні пра наш народ. Аказалася, што гэта не «насельніцтва», не «быдламаса» і не «народзец», але цалкам сфармаваная, адукаваная, культурная эўрапейская нацыя, якая патрабуе сыходу сваіх прыгнятальнікаў.
10 са 159 выканкамаў адказалі, што заплянаваныя пэўныя мерапрыемствы: урокі ў школах, выставы ў бібліятэках і музэях. Аліна Нагорная запусьціла ўласную кампанію #СЗЧ100.
Як прэзыдэнт надзеі ператварыўся ў прэзыдэнта безнадзейнасьці.
Пуцін лічыць, што пакт Молатава — Рыбэнтропа быў вымушаным рашэньнем для гарантаваньня бясьпекі СССР.
Праваабарончы цэнтар «Вясна» і Цэнтар дасьледаваньняў грамадзянскай супольнасьці Беларусі прэзэнтуюць онлайн-выставу фатографа Ўладзімера Сапагова, прысьвечаную мітынгу «Гадзіна смутку і маўчаньня», які адбыўся ў Менску 26 красавіка 1989 году.
80 гадоў таму, у чэрвені 1940 году, Савецкі Саюз заняў краіны Балтыі. Піша Ірына Штогрын з украінскай службы Радыё Свабода.
У Будзёнаўску ўшанавалі памяць загінулых у 1995 годзе, калі ўзброеныя баевікі пад камандаваньнем палявога камандзіра Шаміля Басаева захапілі закладнікаў.
Валерый Рашатняк вёў падвойнае жыцьцё. Афіцыйна працаваў інжынэрам у Кіеве, а ў вольны час фатаграфаваў сапраўднае жыцьцё звычайных людзей у СССР. Ён распавёў украінскай службе Радыё Свабода гісторыю сваіх здымкаў.
Пра месца ідэяў і каштоўнасьцяў у Беларусі апошняга і бліжэйшага часу. Не пра асобы і не пра „выбары“.
Пад ягонай уладай быў захоплены басэйн ракі Конга, дзе цяпер Дэмакратычная Рэспубліка Конга.
Зь беларускага боку ў Расею накіравалі шмат запытаў і атрымалі шмат адказаў пра крыж, але з Сыноду РПЦ няма адказу.
Узімку 1937 года ў СССР адбыліся першыя ў гісторыі ўсеагульныя выбары. Дэпутатаў у Вярхоўны савет СССР абіралі і ў Беларусі. Ажно паўстагодзьдзя праўду пра тое, як праходзіла выбарчая кампанія, хавалі ў засакрэчаных архіўных дакумэнтах.
На рэстаўрацыю Гальшанскага і Крэўскага замкаў, а таксама касьцёла ў Мсьціславе выдзелілі больш за 3 мільёны рублёў са сродкаў фонду прэзыдэнта, паведамляе БелаПАН.
4 чэрвеня абвясьцілі вынікі прэміі Францішка Багушэвіча, якая ўручаецца за найлепшую гістарычную прозу. Прэмію атрымаў Алесь Смалянчук за кнігу «Раман Скірмунт (1868–1939). Жыцьцяпіс грамадзяніна Краю».
Адна з найбольш трагічных падзей у гісторыі незалежнага Ўзбэкістану адбылася 13 траўня 2005 году ў Андыжане. Жорсткае здушэньне пратэстаў паказала сьвету характар рэжыму ў гэтай краіне.
Сталін і Гітлер дамовіліся падзяліць Польшчу, і Заходняя Беларусь адышла СССР.
3 чэрвеня 2020 году з нагоды 75-й гадавіны сустрэчы савецкіх і амэрыканскіх войскаў на Эльбе на могілках «Міханавічы» пад Менскам прайшла цырымонія ўшанаваньня памяці героя сустрэчы на Эльбе Аляксандра Сільвашкі.
Беларускія ўлады разгледзелі магчымыя варыянты пляцовак для будаўніцтва Нацыянальнага гістарычнага музэю і прыйшлі да высновы, што аптымальны варыянт — разьмясьціць яго каля цяперашняга будынка музэю.
Да Міжнароднага дня абароны дзяцей Свабода публікуе ўнікальныя здымкі беларускіх дзетак у аб’ектыве нямецкіх салдатаў падчас Першай сусьветнай вайны са збору дасьледчыка Ўладзімера Багданава.
Спаўняецца два гады цяперашняй Курапацкай варце: 1 чэрвеня 2018 году ля рэстарану «Поедем поедим» паўстала бестэрміновая вахта ў абарону гістарычнай памяці пра масавыя рэпрэсіі. Але гэта ня проста памяць, ня проста яе абарона.
Свабода працягвае сэрыю публікацый пра беларускіх доўгажыхароў. Крычаўлянка Варвара Мікалаеўна Гаўрыленка адзначыць 100-годзьдзе 12 сьнежня. Кабета перакананая, што пражыве яшчэ 5 гадоў, пераможа немач, стане на ногі і наведае мясьціну, якая хавала яе ад нацыстаў.
У Нацыянальнай бібліятэцы Польшчы захоўваюцца чорна-белыя фотаздымкі Заходняй Беларусі 1920–1930-х гадоў. Дзякуючы ім сёньня можна пабачыць, як амаль 100 гадоў таму выглядалі самыя папулярныя турыстычныя пункты сёньняшняй Беларусі.
Да другой паловы ХІХ стагодзьдзя жанчынам вельмі рэдка ўдавалася трапіць ва ўнівэрсытэты, вядомыя адзінкавыя выпадкі, пераважна ў Італіі. Адпаведна да таго часу і не было дыплямаваных лекараў-жанчын.
Ці добра вы ведаеце гісторыю прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі? Паспрабуйце адказаць на 10 пытаньняў.
Памятны знак у гонар праведнікаў народаў сьвету плянуюць усталяваць на выезьдзе з Наваградку сёлета ў верасьні. Працягваецца збор сродкаў на яго.
У трэці чацьвер траўня ў сьвеце адзначаецца Ўсясьветны дзень вышыванкі. Праверце сябе: што вы ведаеце пра гэты нацыянальны строй і сьвята?
Упершыню за 108 гадоў, пасьля таго як «Тытанік» затануў і апусьціўся на дно акіяна, дасьледчыкі маюць намер разрэзаць абломкі судна, каб дастаць элемэнт яго абсталяваньня.
Гісторык Зьміцер Дрозд апублікаваў на сайце Беларускага дакумэнтацыйнага цэнтру зьвесткі пра расстралянага ў Курапатах Мардыхая Шулькеса.
100 гадоў таму нарадзіўся Караль Вайтыла, які стаў папам Янам Паўлам ІІ. Ён прыйшоў на сьвет 18 траўня 1920 году ў Вадавіцах пад Кракавам. На радзіме яго лічаць адным з самых значных палякаў XX стагодзьдзя.
Штогод 18 траўня ў Украіне ўспамінаюць трагічныя падзеі 1944 году, калі карэнны крымскататарскі народ савецкая ўлада выслалі за межы паўвострава ў Цэнтральную Азію. Усяго дэпартавалі больш за 180 000 чалавек.
Каранавірус у Беларусі падобны да русіфікацыі, апошні выбух якой адбыўся ў траўні 1995 году, на рэфэрэндуме супраць беларускай мовы і гістарычнай памяці. Мінула 25 гадоў.
30 гадоў таму, 15 траўня 1990 году пачаў працу Вярхоўны Савет БССР 12-га скліканьня, якому было наканавана абвясьціць незалежнасьць і прыняць першую Канстытуцыю сувэрэннай Беларусі.
Абяцаюць інфармацыю за пэрыяд 1917-1991 гадоў.
Праект «Этнаўсё» сабраў і апублікаваў сьпіс з 448 адселеных у выніку аварыі ў Чарнобылі населеных пунктаў.
14 траўня 1972-га ў Коўне ў сквэры каля Музычнага тэатру, абліўшыся бэнзінам з трохлітровага слоіка і выгукнуўшы: «Свабоду Літве!», ператварыў сябе ў жывую паходню Ромас Каланта.
14 траўня 1995 году адбыўся рэфэрэндум па чатырох пытаньнях, прапанаваных Аляксандрам Лукашэнкам. У выніку яго была зьмененая нацыянальная сымболіка і ўведзенае дзьвюхмоўе. І працэдура прызначэньня, і правядзеньне рэфэрэндуму парушалі Канстытуцыю і законы.
Да нядаўняга часу імя гэтага чалавека было невядомае беларускім гісторыкам. Але ягоны лёс, як і лёс ягонага сына, — каштоўная ілюстрацыя да нацыянальнага зьместу паўстаньня 1863–1864 гадоў пад кіраўніцтвам Кастуся Каліноўскага.
Чэскія СМІ, спасылаючыся на неназваныя крыніцы ў спэцслужбах, назвалі імя чалавека, які нібыта прывёз у Прагу з Расеі яд рыцын.
12 траўня спаўняецца 80 гадоў з дня гібелі паэта, сталінскага вязьня Ўладзімера Хадыкі. Свабода публікуе 10 цікавых фактаў пра яго.
На канале «Настоящее время» 11 траўня ў 22:00 па менскім часе адбудзецца прэм’ера фільму Сяргея Лазьніцы «Дзяржаўнае пахаваньне». Карціна заснавана на архіўных матэрыялах, зьнятых у СССР з 5 па 9 сакавіка 1953 году, калі краіна хавала Ёсіфа Сталіна.
Расея абураная спробамі ЗША прынізіць ролю СССР у перамозе над гітлераўскай Нямеччынай і мае намер сур’ёзна абмеркаваць гэтую тэму з афіцыйнымі амэрыканскімі асобамі. Такую заяву распаўсюдзіла ў нядзелю замежнапалітычнае ведамства РФ.
Фатаздымкі з 1945 году расказваюць, як грамадзяне розных краін радаваліся капітуляцыі Нямеччыны. Большасць здымкаў датаваныя 8 траўня.
9 траўня 1950 міністар замежных справаў Францыі Робэр Шуман ад імя ўраду сваёй краіны прадставіў Дэклярацыю, якая потым лягла ў падмурак стварэньня той аб’яднанай Эўропы, якая існуе сёньня. Прапануем вам праверыць, наколькі добра вы ведаеце гісторыю Эўразьвязу і ягоных арганізацый.
8 траўня заходнія лідэры ўшанавалі памяць загінулых у Другой сусьветнай вайне.
Восень 1942 году была пераломным момантам у гісторыі менскага падпольля. Менавіта тады нацысты схапілі яго кіраўніка — Івана Кавалёва. У СССР яго абвясьцілі здраднікам. Рэабілітавалі толькі напрыканцы 1980-х.
«Дзе няма сапраўднай памяці, там трэба парад», — піша беларуска-амэрыканская паэтка Вальжына Морт.
Ці сапраўды травеньскі парад у Менску — глыбокая традыцыя, якая ўкаранілася ў сьвядомасьці многіх пакаленьняў вэтэранаў, і цяпер яны (нават дзевяностагадовыя) патрабуюць, каб іх прывезьлі паглядзець на гэтую «глыбока ідэалягічную рэч?»
«Мы не павінны забываць, што Другая ўсясьветная вайна пачалася ў 1939 годзе, калі Сталін і Гітлер заключылі пакт, які падзяліў Усходнюю Эўропу на зоны, кантраляваныя Савецкім Саюзам і нацыстамі».
Загрузіць яшчэ
