У нядзелю 22 жніўня Саюз былых партызанаў «Лясныя браты» і таварыства «Зламаны васілёк» адкрылі ў эстонскай вёсцы Хюці (Вырускі павет) помнік «лясным братам».
Сем дзён жніўня 1991 году былі аднымі з самых крытычных у найноўшай гісторыі Беларусі. Пачалося са спробы асобных кіраўнікоў СССР умацаваць камуністычную імпэрыю – скончылася абвяшчэньнем незалежнасьці рэспублік.
Сем дзён жніўня 1991 году былі аднымі з самых крытычных у найноўшай гісторыі Беларусі. Пачалося са спробы асобных кіраўнікоў СССР умацаваць камуністычную імпэрыю — скончылася абвяшчэньнем незалежнасьці рэспублік.
Эрык Чэнавэт, дырэктар Інстытуту дэмакратыі ва Ўсходняй Эўропе, расказаў, чаму ён шмат гадоў крытыкаваў заходнюю палітыку адносна Беларусі, чаму не падзяляе аптымізму наконт новых тэхналёгій і што думае пра новыя санкцыі і палітыку адміністрацый Дональда Трампа і Джо Байдэна.
Як і калі можа закончыцца аўтарытарызм у Расеі і Беларусі? Ці захоча Крэмль у выніку ціску ЗША на Беларусь адказаць яшчэ большай інтэграцыяй аж да аб’яднаньня дзьвюх краін? Ці лічаць расейскія гісторыкі беларусаў і расейцаў адзіным народам?
19 жніўня 1991 году пачаўся путч ГКЧП. З рэтраспэктывы 30 гадоў ці можна сказаць, што гістарычна той путч усё ж перамог? Чаму ня спраўдзіліся многія надзеі тых, хто тады зрынаў камуністычную імпэрыю? Ці быў у СССР шлях эвалюцыйнай трансфармацыі? Ці прайграе некалі той путч канчаткова?
Путч ГКЧП, які здарыўся 30 гадоў таму (19 жніўня 1991 г.), быў клясычнай контрарэвалюцыяй. Гэта быў адказ на гарбачоўскую перабудову, спроба яе спыніць. І тут напрошваюцца відавочныя паралелі зь цяперашняй лукашэнкаўскай контрарэвалюцыяй як адказам на рэвалюцыйны выбух 2020 году.
Страты Беларусі падчас ІІ сусьветнай вайны генпракурор Андрэй Швед ацаніў у 500 млрд даляраў. Паводле яго, гэта мінімальная сума. Вызначэньнем поўнай зоймецца адмысловая камісія.
Відавочца яго раненьня Аляксандар Кардзюкоў адбывае 10-гадовае пакараньне.
На свабодзе ў Беларусі толькі адзін чалавек з прэзыдыюму. Яшчэ дваіх судзяць за зачыненымі дзьвярыма.
Якое дачыненьне гэты дакумэнт мае да Беларусі і чаму яго варта паглядзець? Свабода сабрала пяць найцікавейшых фактаў пра першую ў сьвеце Канстытуцыю.
Генпракуратура ініцыявала стварэньне міжведамаснай камісіі для ацэнкі маёмаснай шкоды, нанесенай у гады Другой сусьветнай вайны.
Больш як за 100 гадоў сваёй незалежнасьці Афганістан быў і сьвецкай манархіяй, і камуністычнай рэспублікай, і ісламскім эміратам. Але цягам усяго ХХ стагодзьдзя ўлада ні разу не перадавалася там мірным шляхам. Расказваем, як Афганістан стаў краінай вечнага канфлікту.
Год таму, 16 жніўня 2020 году, па ўсёй Беларусі адбыліся шматтысячныя «Маршы Свабоды», на якіх мірныя пратэстоўцы патрабавалі вяртаньня справядлівасьці, спыненьня гвалту і адстаўкі Лукашэнкі.
Падзеі 15 жніўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.
Прэзыдэнт Польшчы Анджэй Дуда, нягледзячы на жорсткую крытыку з боку Ізраілю і ЗША, у суботу падпісаў закон, які фактычна блякуе рэстытуцыю маёмасьці, канфіскаванай пасьля Другой сусьветнай вайны.
Падзеі 14 жніўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.
60 гадоў таму пабудавалі Бэрлінскую сьцяну. Гэты мур з усходняга боку называлі «Антыфашысцкі абарончы вал», а з заходняга – «Сьцяна ганьбы».
Ад вэрсіі пра выбух самаробнай прылады да відэа з момантам забойства сілавікамі.
У некалькіх рэгіёнах краіны пацьвердзілі ранейшыя пляны павялічыць сярэднюю працягласьць жыцьця прадстаўнікоў карэнных народаў, выцягнуўшы іх з галечы і даўшы ім якасьнейшую за цяперашнюю адукацыю.
У сярэдзіне ліпеня Глеб Лабадзенка як вядоўца ток-шоў на тэлеканале «Белсат» перажыў ператрус, а сьледам атрымаў прадпісаньне аб спыненьні дзейнасьці ўстановы «Мова Нанова», дзе ён дырэктарам.
Амаль палова расейцаў, апытаных «Левада-цэнтрам», выступае за пабудову помніка савецкаму кіраўніку Іосіфу Сталіну да чарговай гадавіны перамогі ў Другой сусьветнай вайне.
У ліпені 1990 году Вярхоўны Савет БССР прыняў Дэклярацыю аб сувэрэнітэце, якая зрабілася крокам да незалежнасьці Беларусі
Польская этноляг Ганна Энгелькінг упэўненая, што цяперашнія ідэі супраціву і жыцьця ў Беларусі згенэравала беларуская вёска XX стагодзьдзя.
Двойчы на тыдзень, на сайце Свабоды і на падкаст-плятформах, вас чакае новая сэрыя падкаст-цыклю Ўладзімера Арлова «Імёны Свабоды». Гэта гістарычны партрэт герояў беларускай свабоды XVIII–XXI стагодзьдзяў.
Артыкул Уладзіміра Пуціна «Аб гістарычным адзінстве расейцаў і ўкраінцаў» ўключаны ў якасьці адной з абавязковых тэм на занятках па вайскова-палітычнай падрыхтоўцы ў расейскім войску. Такое распараджэньне даў міністар абароны Сяргей Шайгу.
Беларусы Беластоку шмат гадоў дамагаюцца рэстаўрацыі тэатральных палотнаў, музэй абяцае зрабіць гэта, а пакуль адлічбаваў дэкарацыі.
У чым мае і ў чым ня мае рацыі Пуцін у сваім артыкуле пра адзіны народ — расейцаў, украінцаў і беларусаў? Якія палітычныя высновы вынікаюць з артыкулу прэзыдэнта Расеі? Чаму расейскія палітычныя эліты няздольныя прыняць рэальнасьць ужо 30-гадовага існаваньня незалежнай ад Расеі Ўкраіны?
У горадзе Шарлатсьвіль, штат Вірджынія, дэмантаваны помнік генэралу Робэрту Лі, які камандаваў войскамі канфэдэрацыі падчас Грамадзянскай вайны ў ЗША. Дэмантаваная статуя яшчэ аднаго канфэдэрата — генэрала Томаса Джэксана.
6 ліпеня Вярхоўны суд Беларусі пакараў Віктара Бабарыку 14 гадамі пазбаўленьня волі. Так жорстка не каралі ніводнага з апанэнтаў Аляксандра Лукашэнкі за 27 гадоў ягонага кіраваньня.
Цэнтры беларускай актыўнасьці за мяжой заклікалі беларусаў наведаць месцы, зьвязаныя з выбітнымі дзеячамі беларускай культуры ў сваёй мясцовасьці.
Прэсавы сакратар былога прэзыдэнта Казахстану Нурсултана Назарбаева распавёў, што Назарбаеў падчас сустрэчы 30 чэрвеня з прэзыдэнтам Расеі Ўладзімірам Пуціным папрасіў Пуціна знайсьці і вярнуць у Казахстан «сьвяты артэфакт казахскага народу» — парэшткі хана Кенесары.
Трэцяга ліпеня афіцыйна сьвяткуецца «Дзень Незалежнасьці Рэспублікі Беларусь (Дзень Рэспублікі)». Прапануем вашай увазе некалькі фактаў пра пра гэтую дату і падзеі вакол яе.
Фэлікс Акерман пакінуў Беларуска-нямецкую гістарычную камісію. Такім чынам нямецкі гісторык пратэстуе супраць палітызацыі гісторыі ў Беларусі і выкарыстаньня яе для перасьледу нязгодных з рэжымам Лукашэнкі.
У КНР 1 ліпеня адзначаюць стагодзьдзе з дня заснаваньня Камуністычнай партыі Кітаю, якая больш за сем дзесяцігодзьдзяў застаецца кіруючай сілай гэтай краіны. Старшыня Сі Цзіньпін выступіў з праграмнай прамовай.
Прэзыдэнт Расеі Ўладзімір Пуцін падпісаў законапраект, які забараняе адмаўляць «вырашальную ролю» СССР «у разгроме нацысцкай Нямеччыны».
Нямецкія гісторыкі зьвярнуліся да ўладаў і грамадзкасьці з нагоды 80-годзьдзя нападу Нямеччыны на СССР. У лісьце, які падпісалі 15 спэцыялістаў у гісторыі Ўсходняй Эўропы ХХ стагодзьдзя, нямецкія гісторыкі галоўную ўвагу надаюць Беларусі, якая ў часе вайны стала арэнай жахлівых злачынстваў.
Яе склалі на двух абэлісках з аскепкаў надмагільных пліт, сабраных за тры гады аднаўленьня гістарычнай часткі кладоў. У 2019 годзе Магілёўскі аблвыканкам прызнаў іх гісторыка-мэмарыяльным месцам пахаваньня. Такі статус габрэйскаму нэкропалю ў Беларусі надалі ўпершыню.
У сусьветнай гісторыі было няшмат выпадкаў, калі санкцыі пазытыўна мянялі сытуацыю ў краіне, супраць якой уводзіліся. Выключэньне здаралася там, дзе санкцыі спалучаліся зь іншымі фактарамі.
Ва Ўкраіне сёньня адзначаюць 25-гадовы юбілей Асноўнага закону краіны і ўшаноўваюць аўтара першай у сьвеце Канстытуцыі Піліпа Орліка, які нарадзіўся ў Беларусі, у пасёлку Касута Ашмянскага павету (цяпер Вілейскі раён Менскай вобласьці).
У пералік нацысцкай сымболікі і атрыбутыкі, побач зь бел-чырвона-белым сьцягам, МУС прапанавала ўключыць і лёзунг «Жыве Беларусь». Разьбіраемся, якое дачыненьне словы зь верша Купалы маюць да нацызму.
Ад дыспэтчаркі «Водаканалу» да намесьніцы прэм’ер-міністра, кіраўніцы Адміністрацыі Аляксандра Лукашэнкі і старшыні Савету Рэспублікі.
Падзеі 21 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.
Наш сёньняшні госьць — знаны дасьледчык беларускае даўніны Сяргей Тарасаў. Справай усяго яго жыцьця стала вывучэньне гісторыі Полацкага княства. А яго новая кніга «Еўфрасіньня, Офрасіньня, Афрасіньня Полацкая. Яе час, яе Крыж» ужо выклікала вялікі розгалас і нават стала сэнсацыяй для многіх чытачоў.
Як на пачатку ХХ стагодзьдзя ўзьнікала беларуская дзяржаўнасьць, як на працягу найноўшай гісторыі на беларусаў глядзелі немцы, чаму яны вывучалі Беларусь і як яны яе называлі, колькі невядомых беларускіх скарбаў хаваецца ў расейскіх архівах — пра гэта мы гаворым з гісторыкам Ігарам Барынавым.
Ці сапраўды Расея страчвае Беларусь, як пра гэта пачалі гаварыць некаторыя публіцысты і камэнтатары? Ці могуць сымпатыі да Расеі зноў вярнуцца, калі яна зьменіць палітыку падтрымкі рэжыму ў Менску? Пра гэта гаворыць былы дырэктар Інстытуту сацыялёгіі Акадэміі Навук Беларусі Генадзь Коршунаў.
Загрузіць яшчэ