Могілкавыя помнікі і тое, што ад іх засталося, актывісты габрэйскай грамады ратуюць на ахвяраваньні суродзічаў. З абломкаў надмагільных пліт нельга скласьці помнік, каб атрымаць поўную інфармацыю пра нябожчыка, таму і было вырашана скласьці ляпідарыюм — часткі помнікаў сабралі разам. Актывісты лічаць, што іхная руплівасьць на могілках працуе на імідж гораду і некалі паспрыяе разьвіцьцю настальгічнага турызму.
«Кралі агароджы, да якіх пліты былі прымацаваныя, прадавалі надмагільлі», — тлумачыць адна з актывістак, чаму шмат абломкаў на могілках.
Паводле яе, шмат магілаў зруйнаваныя, а імёны пахаваных страчаныя. Гэта прывяло да перарываньня сямейных і генэалягічных сувязяў, тоеснасьці зь месцам нараджэньня.
Габрэйскія могілкі ў Магілёве займаюць 6,6 гектара, траціна іх прыпадае на гістарычную частку. Нямала помнікаў на ёй паламана ці перакулена, бо дагледзець іх няма каму. Многія за апошнія 50–60 гадоў панішчаныя.
За аднаўленьне надмагільляў у 2018 годзе актывісты габрэйскай грамады ўзяліся пасьля таго, як пад пагрозай зьнішчэньня апынулася больш за сто пахаваньняў ХІХ і пачатку ХХ стагодзьдзяў. Знаўцы габрэйскай культуры лічаць многія зь іх узорамі мастацтва. Вырабляліся яны ня толькі ў Беларусі, але ў Польшчы, Літве ды Расеі.
Камэнтаваць тут можна праз Facebook. Калі вы ў Беларусі, любы камэнтар можа быць падставай для перасьледу з боку ўладаў