Улады прыпынілі будаўніцтва акумулятарнага заводу, супраць якога пратэставалі берасьцейцы

Старшыня Берасьцейскага аблвыканкаму Анатоль Ліс падпісаў распараджэньне аб прыпыненьні будаўніцтва акумулятарнага заводу пад Берасьцем.

Будаўніцтва прыпынілі да ліквідацыі выяўленых парушэньняў на падставе:

• закону «Аб мясцовым самакіраваньні»;
• ліста Міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяродзьдзя ад 13 чэрвеня.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

«Для нас гэта як Курапаты». Ці вераць берасьцейцы ў тое, што ўлады закрыюць акумулятарны завод

Ліст Мінпрыроды апублікаваў тэлеграм-канал Nexta. Паводле апублікаванага дакумэнту, Мінпрыроды адмовіла адказнай за будаўніцтва заводу кампаніі «АйПаўэр» у выдачы заключэньня аб адпаведнасьці завершанага будаўніцтва патрабаваньням экалягічнай бясьпекі.

У чэрвені падчас пусканаладачных работ на заводзе зафіксавалі перавышэньне забруджвальных выкідаў у атмасфэрнае паветра.

На сустрэчы з пратэстоўцамі супраць заводу 12 чэрвеня старшыня Ліс дапускаў, што акумулятарны завод закрыюць.

Кісьляк: Канчатковая мэта — закрыць завод, пратэсты працягнуцца

Праваабаронца, які працаваў з пратэстоўцамі, Раман Кісьляк адзначае, што, бадай, упершыню ў Беларусі грамадзкі пратэст меў такі плён — хоць пакуль улады і не гавораць пра поўнае спыненьне прадпрыемства.

«Нягледзячы на тое, што гаворка толькі прыпыненьне, мы ўпэўненыя, што гэта крок да поўнага спыненьня будаўніцтва і забароны эксплюатацыі заводу, — кажа Кісьляк. — Мы ня бачым ніякіх магчымасьцяў, як можна выправіць шматлікія парушэньні. Па-першае, ён ад пачатку спраектаваны з грубымі парушэньнямі, яго трэба цалкам перабудоўваць. Па-другое, пад Берасьцем у свабодай эканамічнай зоне яго быць не павінна ў прынцыпе, гэта наўпроставае парушэньне заканадаўства».

Паводле суразмоўцы, берасьцейцы ўжо пачалі адчуваць суседзтва з заводам, хоць той і працаваў толькі ў тэставым рэжыме.

«Нават у рэжыме пусканаладкі жыхары адчувалі ўсе гэтыя пахі, якія выклікаюць і ташнату, і ваніты, — працягвае ён. — Гэтаксама жаўцее трава, дрэвы ў садах. Хто ведае спэцыфічны пах мэталу, лёгка яго адрозьніць ад іншых. Безумоўна, мы задаволеныя, што экспэрымэнты над нашымі людзі спыняцца. Прынамсі на этапе пусканаладкі».

Ці варта чакаць, што пратэсты ў выглядзе «кармленьня галубоў» будуць згорнутыя? Раман Кісьляк лічыць, што спыняць актыўнасьць яшчэ дачасна і прагназуе, што ў бліжэйшую нядзелю жыхары зноў выйдуць у цэнтар Берасьця.

«Думаю, людзі ў любым выпадку будуць выходзіць, бо канчатковая мэта пратэсту — закрыць завод цалкам, а не прыпыніць да ліквідацыі прэтэнзій Мінпрыроды. Так, першы крок зроблены і гэта ўжо значная лякальная перамога. Але надалей жыхары рэгіёну разьлічваюць, што прадпрыемства ня будзе працаваць, яго эксплюатацыя будзе спыненая. Зрэшты, пабачым ужо ў гэтую нядзелю — як народ адрэагуе на такую навіну», — падсумоўвае Раман Кісьляк.

Пратэсты супраць акумулятарнага заводу ў Берасьці. Што важна ведаць

• Завод пабудавалі каля вёсак Хабы, Шчэбрын і Тэльмы-2, што пад Берасьцем. За два кілямэтры — рака Мухавец. Афіцыйная экалягічная экспэртыза прагназавала, што ўзьдзеяньне заводу на асяродзьдзе і чалавека будзе нязначнае. Аднак людзі ўсё роўна баяцца, што выкіды з заводу падарвуць ім здароўе.
• Пратэсты супраць акумулятарнага заводу ў Берасьці трывалі ад пачатку 2018 году, калі людзі даведаліся пра будоўлю. Праціўнікі заводу лічаць вытворчасьць «бруднай» і небясьпечнай, заяўляюць пра парушэньні працэдураў будаўніцтва.

• Штонядзелі пратэстоўцы выходзілі на цэнтральную плошчу ў Берасьці. ​Блогераў і актывістаў затрымлівалі, выносілі ім папярэджаньні, штрафавалі і абавязвалі выбачыцца за відэа пра акумулятарны завод.

• Актывісты сабралі больш за 37 тысяч подпісаў супраць заводу ды накіравалі іх у адміністрацыю Лукашэнкі ў лютым 2018 году. Аднак урадавая камісія ня выявіла парушэньняў у рэалізацыі праекту па будаўніцтве заводу.
• У траўні 2018 году актывісты накіравалі ў адміністрацыю прэзыдэнта больш за 2,5 тысячы подпісаў за адстаўку чыноўнікаў Берасьця, бо тыя «ігнаруюць інтарэсы жыхароў Берасьцейскага рэгіёну і сьвядома заплюшчваюць вочы на шкоду ад заводу».
• У верасьні 2018 году на будоўлі заводу выявілі парушэньні пажарнай бясьпекі.
• У чэрвені 2019 году падчас пусканаладачных работ на заводзе зафіксавалі перавышэньне забруджвальных выкідаў у атмасфэрнае паветра.
• 14 чэрвеня старшыня Берасьцейскага аблвыканкаму Анатоль Ліс прыпыніў будаўніцтва заводу да ліквідацыі выяўленых парушэньняў.
• У ліпені 2019 праект акумулятарнага завода атрымаў адмоўнае заключэньне дзяржаўнай экалягічнай экспэртызы, У Мінпрыроды паведамілі, што прычынай стала прадстаўленьне недакладных дадзеных. У жніўні праектную дакумэнтацыю паўторна падалі на экспэртызу, але пазьней кампанія адклікала дакумэнты «па прычыне неабходнасьці ўсебаковага і больш поўнага адлюстраваньня інфармацыі аб унесеных зьменах».
• 24 лютага 2020 году праектную дакумэнтацыю акумулятарнага завода пасьля карэкціроўкі зноў падалі на дзяржаўную экалягічную экспэртызу. Грамадзкая экспэртыза, якую даручаў правесьці Лукашэнка, правалілася.
• 22 чэрвеня 2020 году Лукашэнка пааабяцаў правесьці рэфэрэндум наконт лёсу заводу пасьля прэзыдэнцкіх выбараў.
• 15 сакавіка 2021 году завод увялі ў эксплюатацыю. У правядзеньні рэфэрэндуму актывістам адмовілі.

Неўзабаве чытайце на сайце вялікі рэпартаж Свабоды зь Берасьця