Пяты месяц каля рэстарацыі «Поедем поедим» каля Курапацкага мэмарыялу актывісты апазыцыі праводязць пікетаваньне, патрабуючы закрыць гэтую забаўляльную ўстанову.
У кастрычніку гэта стала рабіць складаней празь нізкія тэмпэратуры, вятры і дажджы. Як пікетоўцы прыстасаваліся да новых умоваў, Свабодзе распавялі актывістка «Руху салідарнасьці „Разам“» Алена Талстая і старшыня ініцыятывы «Абаронім Курапаты» Ганна Шапуцька.
Апранаюцца як у паход
«Стала складаней, ледзь не штодня пагаршаецца надвор’е. Некаторыя не ўберагліся, прастудзіліся, стоячы на вахце. Ужо хварэюць Лёня Кулакоў і Вячаслаў Сіўчык. Цяпер пачалі ўцяпляцца. На мне сёньня цёплая куртка, штаны як для турпаходу, непрамакальны абутак. Стараемся апранацца як мага цяплей і надзейней», — кажа Алена Талстая.
Пікетоўцы надалей трымаюцца вызначанага раней графіку дзяжурстваў. Аўторкамі на вахту выходзяць актывісты «Руху салідарнасьці „Разам“». Праз хваробы цяпер часьцей даводзіцца падмяняць адзін аднаго ў іншыя дні.
«Бывае, што стаім некалькі дзён на тыдні. Нічога, прызвычаіліся», — кажа Талстая.
Кіраўніца грамадзкай ініцыятывы «Абаронім Курапаты» Ганна Шапуцька 2 кастрычніка прыйшла падтрымаць актывістаў.
«Дапамаюць нам тэрмасы з гарачай кавай. Альбо ходзім на суседнюю бэнзазапраўку, там можна і гарбаты гарачай папіць», — распавядае Шапуцька.
Зьмянілі фармат пратэсту
Цяпер актывісты зьмянілі фармат свайго пікетаваньня, яны ўжо не спыняюць аўтамабілі, што едуць на тэрыторыю рэстарацыі «Поедем поедим», а здымаюць на фота іх нумары і перадаюць здымкі ў базу, якую выкладваюць у інтэрнэт.
«Мы пэўна бачым, што аўтамабіляў мала і яны ў асноўным адны і тыя самыя. Іх дзьве групы. Ёсьць дастаўнікі, а ёсьць наведнікі, якіх мы завем групай падтрымкі. Тых больш у суботу-нядзелю, прыяжджаюць як на працу. Яшчэ ў нядзелю тут частуюць дармовым пловам, дык едуць на яго. На дарагіх машынах едуць па бясплатны плоў», — распавяла Ганна Шапуцька.
Пікетоўцаў пусьцілі ў біятуалет
Уласьнікі і адміністрацыя рэстарацыі ня лічаць, што іхная ўстанова пабудаваная ў ахоўнай зоне мэмарыялу Курапаты. Ахоўнікі часам канфліктуюць з пікетоўцамі, бывае, што прадстаўнікі адміністрацыі выклікаюць міліцыю, скардзяцца на пікетоўцаў, якія замінаюць іхным кліентам. Бывалі і сапраўдныя бойкі.
Пікетоўцы таксама скардзіліся на адміністрацыю рэстарану за тое, што ахоўнікі не пускалі іх на тэрыторыю скарыстацца прыбіральняй.
Адміністрацыя рэстарану цяпер каля сваёй брамы паставіла біятуалет і дазволіла туды хадзіць пратэстоўцам.
«У мінулы чацьвер яны паставілі гэты біятуалет. На сваёй тэрыторыі, але сказалі, што нам туды можна хадзіць. Толькі я не зьбіраюся ім карыстацца. Хай самыя туды ходзяць», — кажа Ганна Шапуцька.
Паводле пікетоўцаў, звычайна яны карысталіся прыбіральняй на аўтазапраўцы.
«Часта нас сапраўды не пускалі ў прыбіральню ў рэстарацыі, але ня гэта галоўнае. Сама гэтая ўстанова не павінна існаваць, таму мы і скаргі будзем складаць і ад пікетаваньня не адмаўляемся», — кажуць актывісты.
Пратэсты супраць рэстарацыі ля Курапатаў. Што важна ведаць
Што адбываецца. Грамадзкія і палітычныя актывісты з чэрвеня 2018 году пікетуюць рэстаран «Поедем поедим», што месьціцца ля Курапатаў. За 50 мэтраў ад гэтага месца ў 1930-я адбываліся масавыя расстрэлы. Карнікі НКВД расстралялі тут, па розных ацэнках, ад 30 тысяч да 250 тысяч чалавек.
З чаго ўсё пачалося. Будоўля забаўляльнага комплексу пад назвай «Бульбаш-хол» пачалася ў 2012 годзе ў ахоўнай зоне Курапатаў. У 2014-м ахоўную зону зьменшылі. Гісторыя будаўніцтва і змаганьня тут.
Рэстаран каля Курапат не парушаў зоны аховы? МАПЫ
1 чэрвеня 2018 рэстаран «Поедем поедим» пачаў рэклямавацца ў інтэрнэце я, а ўвечары 5 чэрвеня меркавана пачаў працаваць.
З таго часу грамадзкія актывісты штодня пікетуюць рэстаран, патрабуючы яго закрыцьця і сьцьвярджаючы, што ён парушае ахоўную зону вакол народнага мэмарыялу і не адпавядае нормам грамадзкай маралі.
Як праходзяць пратэсты. Са сьцягамі і плакатамі абаронцы Курапатаў блякавалі транспарт, які накіроўваўся на тэрыторыю рэстарана. За гэта рэгулярна атрымліваюць штрафы ад ДАІ за парушэньне ПДД, а таксама іх штрафуюць і садзяць на суткі за несанкцыянаванае пікетаваньне. Некаторыя актывісты маюць ужо па некалькі дзясяткаў штрафаў.
За час пікетаваньня «Поедем поедим» неаднаразова адбываліся сутычкі паміж актывістамі і наведнікамі ды ахоўнікамі рэстарана, заблякаваныя аўтамабілі, наяжджалі на пікетоўцаў, актывісту нават зламалі руку.
Рэакцыя ўласьнікаў. Не дачакаўшыся рэакцыі ўладальнікаў рэстарана на патрабаваньне закрыць або перанесьці ўстанову, 18 ліпеня абаронцы Курапатаў заклікалі да байкоту ўсіх рэстаранаў аднаго з сузаснавальнікаў рэстарацыі бізнэсоўца Леаніда Зайдэса.
20 ліпеня на сустрэчы з журналістамі Зайдэс адмовіўся закрываць «Поедем поедим», але прапанаваў даць грошы на мэмарыялізацыю Курапатаў. Гэта не задаволіла пікетоўцаў, і яны працягнулі пікетаваньне.
Хто адказны за рэстаран у Курапатах. Сьпіс асобаў
Прадстаўнікі партый і рухаў, якія ўдзельнічаюць у Курапацкай вахце, зацьвердзілі сьпіс чыноўнікаў, уладальнікаў, агрэсіўных наведнікаў рэстарацыі «Поедем поедим», якім яны абвясьцілі пэрсанальны байкот. Усяго ў сьпісе 35 прозьвішчаў.
Бізнэсовец Аркадзь Ізраілевіч падаў у суд на незалежнае выданьне «Новы час» і аўтара расьсьледаваньня пра забудову ў Курапатах Дзяніса Івашына, які дапусьціў юрыдычную сувязь паміж ім і рэстаранам.
7 адказаў на наіўныя пытаньні пра рэстаран ля Курапатаў і пратэсты супраць яго
Ня першы чын у Курапатах. Першая грамадзкая абарона Курапатаў адбывалася ў 2001–2002 гг., калі моладзь пратэставала супраць пашырэньня кальцавой дарогі праз урочышча. На пачатку 2017-га актывісты адстаялі Курапаты ад будоўлі бізнэс-цэнтру.
Сталінскія рэпрэсіі і Курапаты
У Беларусі масавыя рэпрэсіі пачаліся яшчэ з прыходам да ўлады бальшавікоў — у 1917 годзе. А скончыліся, калі памёр Сталін — у 1953-м. Дасьледчыкі мяркуюць, што іх зазналі як мінімум 600 тысяч чалавек. Паводле іншых ацэнак, гэтая лічба дасягае 1,4 мільёна. Але дакладная колькасьць невядомая — КДБ дагэтуль не раскрыў архівы.
Паводле розных падлікаў, ад 30 да 250 тысяч чалавек карнікі НКВД расстралялі з 1937 па 1941 год у Курапатах — лясным масіве пад Менскам.
