Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Войска Беларусі мацнейшае за Фінляндыю і Ірак, слабейшае за Нідэрлянды і Чэхію, — Global Firepower


Рэпэтыцыя вайсковага параду ў Менску, 27 чэрвеня 2016 году
Рэпэтыцыя вайсковага параду ў Менску, 27 чэрвеня 2016 году

Міжнародная дасьледчая кампанія Global Firepower апублікавала даклад вайсковых экспэртаў, у якой ацэньваецца глябальны «рэйтынг вайсковай моцы» 133 краінаў сьвету ў 2017 годзе.

Рэйтынг уключае 50 розных фактараў — лучнасьць розных нацыянальных характарыстык (сярод апошніх разьвіцьцё тэхналёгіяў і прамысловасьці, прыродныя рэсурсы, геапалітычныя фактары, транспартная інфраструктура). У якасьці дадатковай перавагі ўлічвалася наяўнасьць у краіны ядзернай зброі, але яна не разглядалася пры ацэнцы балянсу тых ці іншых відаў узбраеньняў. Невялікі бонус атрымлівалі краіны, якія ўваходзяць у блёк NATO.

Паводле агульнага паказьніка — рэйтынгу вайсковай моцы — Злучаныя Штаты сёньня прыкметна апярэджваюць Расею (другое месца) і Кітай (трэцяе месца). Далей у дзесятку вядучых ваенных дзяржаваў сьвету, згодна з рэйтынгам, уваходзяць: Індыя, Францыя, Вялікая Брытанія, Японія, Турэччына, Нямеччына і Эгіпет.

«Марш няскораных», што праходзіў паралельна з вайсковым парадам на Дзень незалежнасьці Ўкраіны ў Кіеве, 24 жніўня 2017 году
«Марш няскораных», што праходзіў паралельна з вайсковым парадам на Дзень незалежнасьці Ўкраіны ў Кіеве, 24 жніўня 2017 году

Украіна ў сёлетнім рэйтынгу займае 30-е месца (9-е ў Эўропе). У рэйтынгу 2013 году, да анэксіі Крыму і вайны на Данбасе, яна займала 22-е месца. Заходняя суседка Беларусі Польшча ў рэйтынгу на 19-м месцы (5-е ў Эўропе). Нашы паўночныя суседзі, Літва, Латвія і Эстонія, маюць значна ніжэйшыя месцы, адпаведна 95-е, 103-е і 110-е.

Як там Беларусь?

Беларусь ва ўсясьветным рэйтынгу на 49-м месцы і ў Эўропе на 14-м. Суседзі па рэйтынгу — Паўднёвая Афрыка, Чылі і Ўзбэкістан (46–48 месцы), Філіпіны, Ангола і Данія (50–52 месцы). Блізкія па колькасьці насельніцтва краіны маюць такія пазыцыі: Грэцыя — 28-я, Чэхія — 32-я, Швэцыя — 29-я, Вугоршчына — 63-я, Гандурас — 106-я, Аўстрыя — 53-я, Швайцарыя — 37-я, Ізраіль — 15-я. Блізкая па плошчы, але ўдвая больш населеная Румынія мае 42-е месца.

Парад вайсковай тэхнікі ў Менску, 28 ліпеня 2017 году
Парад вайсковай тэхнікі ў Менску, 28 ліпеня 2017 году

Людзкіх рэсурсаў у беларускага войска патэнцыйна 5 млн чалавек, як і ў Грэцыі ці Чэхіі, але гатовых бараніць радзіму па фізычных парамэтрах — 3,7 млн, што на 350-360 тысяч меней за згаданыя краіны. Актыўнага вайсковага пэрсаналу — 56,5 тысячы, як ва Ўзбэкістане, і толькі на 6,5 тысячы больш за Альбанію (у Чэхіі 22 тысячы, але ў Грэцыі — 161 тысяча). Рэзэрвістаў — амаль 345 тысяч, што блізка да Турэччыны (у Чэхіі толькі 7 тысяч, у Грэцыі 252 тысячы).

Складальнікі рэйтынгу налічылі ў Беларусі 43 баявыя самалёты-зьнішчальнікі, 105 самалётаў-штурмавікоў, 62 верталёты (зь іх 21 — баявы), 21 трэнавальны самалёт; 515 танкаў, больш як 2300 баявых бронемашынаў, 583 САУ, 290 гарматаў, 123 сыстэмы залпавага агню; ніводнага баявога караблю.

На рэпэтыцыі параду ў Менску, 28 ліпеня 2017 году
На рэпэтыцыі параду ў Менску, 28 ліпеня 2017 году

Абарончы бюджэт Беларусі, згодна з рэйтынгам, 725 млн даляраў, на ўзроўні Баўгарыі і Кубы. Для параўнаньня, у Чэхіі — 2,2 млрд, у Швайцарыі — 4,8 млрд, ва Ўкраіны — 4,9 млрд, у Грэцыі — 6,5 млрд, у Грузіі — толькі 380 млн.

У чым ЗША мацнейшыя за Расею, а ў чым не асабліва

Даклад дазваляе супаставіць вайсковую моц дзьвюх любых краінаў.

Так, ЗША значна апярэджваюць Расею ў колькасьці людзкіх рэсурсаў. Агульнае насельніцтва — 323,9 млн супраць 142,3 млн чалавек. Адпаведна гэтая перавага назіраецца пры ацэнцы групаў насельніцтва прызыўнога ўзросту. Аднак колькасьць узброеных сілаў у ЗША не нашмат большая, чым у Расеі: 1,373 млн супраць 0,798 млн чалавек. Пры гэтым вайсковы рэзэрв у ЗША значна меншы: 0,990 млн чалавек супраць 2,572 млн у Расеі.

Міністар абароны ЗША Джэймс Матыс на парадзе ў Кіеве, 24 жніўня 2017 году
Міністар абароны ЗША Джэймс Матыс на парадзе ў Кіеве, 24 жніўня 2017 году

Калі ацэньваць разьвітасьць транспартнай інфраструктуры, то тут у наяўнасьці перавага Злучаных Штатаў. Напрыклад, у працягласьці аўтадарог: 6,586 млн км супраць 0,982 млн, а таксама чыгунак — 225 тысяч км і 87 тысяч адпаведна.

Аднак, напрыклад, у вытворчасьці і запасах нафты Расея валодае прыкметнай перавагай паводле даказаных нафтавых запасаў: 80 млрд барэляў супраць 36,5 млрд.

У агульнай колькасьці самалётаў і верталётаў ВПС ЗША значна апярэджваюць Расею: 13,762 адзінкі супраць 3,794. Аднак трэба ўлічваць, што гэтая перавага прыкметна зьніжаецца, калі гаворка ідзе пра зьнішчальнікі, бамбавікі і іншыя тыпы баявых машынаў. Напрыклад, калі агульная перавага ЗША ў верталётах складае прыкладна 4:1, то ў баявых верталётах — 2: 1.

Міністар абароны Расеі Сяргей Шайгу (зьлева) з Уладзімірам Пуціным, архіўнае фота
Міністар абароны Расеі Сяргей Шайгу (зьлева) з Уладзімірам Пуціным, архіўнае фота

Расейскае войска валодае колькасных перавагай ва ўсіх відах артылерыі, а таксама ў агульнай колькасьці танкаў: 20,216 і 5,884 тысячы адпаведна. Парытэт існуе і ў суадносінах некаторых відаў баявых караблёў. Напрыклад, падводных лодак: у Расеі — 63, у ЗША — 70. А вось па ліку авіяносцаў ВМС ЗША валодаюць абсалютнай перавагай: 19:1.

Паводле абʼёму абароннага бюджэту, Злучаныя Штаты таксама трывала займаюць першае месца ў сьвеце — 587,8 млрд даляраў. Аднак гэты паказьнік далёка не заўсёды адпавядае паказьніку сукупнай вайсковай моцы дзяржавы, што ацэньваецца ў дакладзе.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG