(Дракахруст: ) “У расейскіх думскіх выбарах ёсьць адна цікавая заканамернасьць: блёк, партыя, якая атрымала нечакана высокі вынік, робіцца своеасаблівым стылёвым лідэрам на наступныя 4 гады. Прычым, гэты лідэр – не абавязкова фармальны пераможца выбараў. Жырыноўскі ня быў першым у 1993 годзе, але менавіта пасьля тых выбараў у ельцынскую Расею пачаў вяртацца дух дзяржаўнасьці, на гэты пэрыяд прыпадае і пачатак чачэнскай вайны. Стылёвым, як дарэчы і фактычным, пераможцам выбараў 1995 году стала камуністычная партыя, што пацягнула за сабою запавольваньне эканамічных рэформаў, супярэчлівасьць ў іх правядзеньні, што і прывяло да дэфолту 1998 году. На гэты пэрыяд прыпадае і праўленьне першага ў постсавецкай гісторыі левага ўраду Яўгена Прымакова. 1999 год – трыюмф “Адзінства” і СПС, трыюмф, паўторым, больш стылёвы, чым адсоткавы. І вынікі – пэўныя эканамічныя рэформы, той жа падатковы кодэкс, з аднаго боку, і выбудова вэртыкалі “кіраванай дэмакратыі” зь іншага. Ну і нарэшце год сёлетні – 7 сьнежня. Выглядае, што стылёвым лідэрам, стылёвым пераможцам стаў блёк “Родина”, наватвор, зроблены пад выбары.
Свой погляд на тое, чаму расейскія выбары далі менавіта такі вынік, прапануе кіраўнік Беларускай сацыял-дэмакратычнай партыі “Народная грамада” Мікола Статкевіч.
(Статкевіч: ) “Зараз расейскае грамадзтва пакутліва шукае стабільнасьці і гатовае плаціць за яе свабодаю. Таму зроблены выбар на карысьць "моцнай рукі". Другая прычына – гэта тое, што ўсе постсавецкія грамадзтвы сацыялістычныя, і яны дагэтуль не прызвычаіліся да маёмаснай няроўнасьці. І таму лібэральныя партыі маюць мала шанцаў на посьпех. Да таго ж пераходнае грамадзтва (дарэчы, як і сталае) успрымае палітыку вельмі пэрсаніфікавана, яно ацэньвае палітычныя партыі па лідэрах і хоча рашучых і моцных мужчынаў. А лідэры дэмакратычных партыяў на гэтую ролю сталіся няздатнымі, яны ня здолелі спазыцыянаваць сябе як моцных людзей, якія цьвёрдай рукою ўсталююць парадак і нешта дадуць беднаму, няшчаснаму народу.
Высновы для Беларусі тут відавочныя. Беларускае грамадзтва, гэтак жа, як і расейскае, пэрсаніфікуе палітыку і жадае бачыць на чале партыяў асобаў. Але я бачу і адрозьненьне ад Расеі. Беларускае грамадзтва стомленае стабільнасьцю ў жабрацтве, прычым жабрацтва паглыбляецца. У мяне ёсьць адчуваньне, што зараз беларускае грамадзтва сасьпела да таго, каб рызыкнуць у пошуках новых шляхоў да новай долі”.
(Дракахруст: ) “Стабільнасьць у расейскай палітыцы, пра што казаў сп. Статкевіч, увасоблена бадай у “Адзінай Расеі”. ЛДПР Жырыноўскага, тая ж “Родина” прапануюць расейскаму грамадзтву ў пэўным сэнсе таксама “новую долю”. Дзьмітры Рагозін кажа, што цяперашняя беларуская дзяржаўнасьць – гэта недарэчнасьць, Сяргей Глазьеў гаворыць пра разьдзеленую нацыю, той жа Рагозін займаў надзвычай агрэсіўную пазыцыю ва ўсіх апошніх канфліктах Масквы з суседзямі, у прыватнасьці, падчас спрэчак вакол Тузлы і гульняў Крамля з грузінскімі аўтаноміямі. Ці стане гэтая лінія палітыкаю афіцыйнай Масквы, Крамля адносна “блізкага замежжа”, ці ўзмацніцца ціск на суседзяў? Гаворыць супрацоўнік Нямецкай Рады зьнешняй палітыкі Аляксандар Рар”.
(Рар: ) “Я мяркую, што такі ціск адчуваўся і да думскіх выбараў. Але выбары пацьвердзілі, што значная частка расейсцаў хоча, каб замежная палітыка Расеі была больш жорсткай, каб Пуцін больш жорстка адстойваў нацыянальныя інтарэсы Расеі, як яны гэтыя інтарэсы разумеюць. І таму я лічу, што такія тэндэнцыі сапраўды могуць зьявіцца, і яны могуць прывесьці, чаго мы ўсе перасьцерагаемся, да ўскладненьня адносінаў з Захадам”.
(Дракахруст: ) “Намесьнік старшыні Аб’яднанай грамадзянскай партыі Яраслаў Раманчук мяркуе, што палітыка Крамля будзе ўсё ж іншай, бо агрэсіўныя памкненьні кіраўнікоў “Родины” наўпрост супярэчаць мэтам Расеі, якія вызначыў Уладзімер Пуцін”.
(Раманчук: ) “Погляды сп. Рагозіна і сп. Глазьева дыямэтральна процілеглыя той лібэральнай палітыцы, якую дэкляраваў Пуцін як у сваім штогадовым пасланьні, гэтак і ў шэрагу прапановаў, якія зыходзяць з Крамля. Мяркую, што ў гэтай Думе канфлікт будзе не паміж Крамлём і камуністамі, якія ўжо страцілі сваю вагу і значэньне, а паміж Крамлём і "Родиной".
(Дракахруст: ) “На думку расейскага палітоляга, намесьніка рэдактара часопісу “Новое время” Вадзіма Дубнова размова пра супрацьстаяньне “добрага” Пуціна і “кепскага” Рагозіна – не зусім дарэчная. Гэта хутчэй магчымасьць гульні ў “добрага” і “злога” сьледчых”.
(Дубноў: ) “Глябальны пераможца, зразумела, Пуцін, але Рагозін цалкам выканаў задачу, якая перад ім стаяла. Што тычыцца блізкага замежжа, то тут у першую чаргу выйграў, безумоўна, Пуцін, бо ён атрымаў магчымасьць праводзіць любую палітыку адносна гэтых краінаў. Зараз ён можа рабіць тое, што захоча, любы ягоны крок будзе няпройгрышным. Ён можа дазваляць час ад часу даволі жорсткія рэчы вуснамі Рагозіна і той Думы, якую мы маем. На самой справе гэта нейкая ілюзія, што Рагозін – лідэр гэтага слоя, гэтай хвалі. Дума ўся такая, Рагозін проста самы яркі выразьнік гэтага. Дык вось вуснамі Рагозіна ці калектыўнага Рагозіна Пуцін будзе заяўляць даволі жорсткія рэчы, а потым у рабочым парадку гэтыя рэчы дэзавуяваць і паводзіць сябе гэтак, як паводзіў і раней. І у гэтым сэнсе мала што зьмянілася”.
(Дракахруст: ) “Мы ўжо прыгадвалі крокі Расеі, зробленыя ў апошнія месяцы, якія выглядалі рэалізацыяй праграмы імпэрскага рэваншу. Будоўля дамбы да выспы Тузла прывяла да таго, што расейскія і украінскія вайскоўцы глядзелі адзін на аднаго праз прыцэлы “Калашнікавых”, пасьля грузінскай “рэвалюцыі ружаў” прайшлі беспрэцэдэнтныя перамовы расейскіх урадоўцаў зь лідэрамі непакорных грузінскіх аўтаноміяў, з адной зь іх – Аджарыяй, Расея ўсталявала адмысловы бязьвізавы рэжым, расейскі плян урэгуляваньня прыднястроўскага канфлікту пагражаў расколам Малдовы і спарадзіў у гэтай краіне палітычны крызыс. Гаворыць Вадзім Дубноў.
(Дубноў: ) “Гэтая палітыка, якая праводзіцца на працягу некалькі апошніх месяцаў, і выбары – гэта наступства адных і тых жа рэчаў, але я ня думаю, што гэта зьвязана з настроямі ў расейскімі грамадзтве. Гэтыя настроі былі такімі заўсёды. У палітыцы Пуціна ёсьць рэальнае вымярэньне і грамадзка-палітычнае. Грамадзкае, піяраўскае вымярэньне палягае ў тым, што зьніклі ўсялякія межы паліткарэктнасьці. Тое, пра што пры Ельцыне заяўляць было не прынята, зараз можна казаць, Пуцін даў гэтаму комплексу свабоду. З другога боку, палітычная рэчаіснасьць палягае ў тым, што Пуціну даводзіцца дзяліцца ўладаю, дзяліцца з тымі, хто “прырастае”, “прыліпае” да вэртыкалі ўлады. І комплексы гэтых людзей, гэтых слаёў ён таксама выпускае на волю. Апошнія крокі адносна Грузіі і Малдавіі – прыклады такіх комплексаў расейскай намэнклятуры, выпушчаных на волю. Зараз Пуцін вымушана робіць адкат, я ня думаю, што ён кантралюе гэтыя рэчы”.
(Дракахруст: ) “Нямецкі палітоляг Аляксандар Рар, камэнтуючы для аднаго з расейскіх выданьняў вынікі думскіх выбараў, назваў Беларусь дзяржавай, якая раней ці пазьней войдзе ў склад Расеі. На якой падставе бэрлінскі экспэрт робіць такую катэгарычную выснову, гэта прагноз па выніках думскіх выбараў у Расеі ці чагосьці іншага?”
(Рар: ) “Я б не сказаў, што гэта маё індывідуальнае меркаваньне. Ствараецца ўражаньне, што пры цяперашняй палітыцы, якую праводзіць беларускае кіраўніцтва, абараніць незалежнасьць Беларусі будзе вельмі цяжка. Яна патрапіла ў эканамічную і палітычную ізаляцыю. Яна сама стварыла сытуацыю, што ўсе дзьверы ў Эўразьвяз для яе зачыненыя, пра сяброўства ў НАТА Беларусі марыць таксама не даводзіцца. Застаецца вялікая Расея, якая толькі чакае, каб сытуацыя ў Беларусі настолькі пагоршылася, што Беларусь, як сьпелая груша, упала ў кошык, які трымае расейскі ўрад. Гледзячы па тым, як Пуцін сёньня вядзе перамовы зь Беларусьсю, як узмацняецца ціск на Менск, можна казаць, што калі эканамічная і замежная палітыка Беларусі ня будуць радыкальна зьмененыя, гэта менавіта такім чынам і адбудзецца”.
(Дракахруст: ) “Лідэр беларускіх сацыял-дэмакратаў Мікола Статкевіч, камэнтуючы ўплывў вынікаў думскіх выбараў на беларускую палітыку Масквы, зьвяртае ўвагу на зьмену канструкцыі палітычнага поля ў суседняй дзяржаве”.
(Статкевіч: ) “Раней была наступная канфігурацыя: уладная групоўка і апазыцыя, большасьць якой складала кампартыя. Гэтая апазыцыя была стрымліваючым фактарам для Пуціна пры пабудове ягоных "прагматычных" адносінаў зь Беларусьсю. Калі летась пайшла гаворка пра "мухаў і катлеты", гэтая апазыцыя зрабілася (як дарэчы і заўсёды зьяўлялася) натуральным саюзьнікам Лукашэнкі. У адрозьненьне ад Пуціна, у Лукашэнкі заўсёды былі рычагі ўзьдзеяньня ўнутры Расеі: гэта левая апазыцыя, генэралітэт, ВПК і губэрнатары. Зараз з узмацненьнем Пуціна гэтыя рычагі аслаблі, яны ўжо не зьяўляюцца істотнымі. І другі, таксама важны фактар. Раней апазыцыя ў Думе была стрымліваючым фактарам для Пуціна ў ягонай палітыцы адносна Беларусі, то цяперашняя нацыяналістычная апазыцыя будзе наадварот штурхаць яго ў іншы бок. Гэтая апазыцыя будзе патрабаваць у простай і вульгарнай форме: "Хай беларусы плоцяць за ўсё па ўсясьветных коштах, альбо хай уліваюцца ў Расею аўтаноміяй ці губэрняй". Гэтая апазыцыя яшчэ больш разьвяжа рукі Пуціну, і тады беларуская незалежнасьць сапраўды апынецца перад рэальнай пагрозай. Гульні ў саюзную дзяржаву скончыліся! І зараз, як гэта ня дзіўна, цяперашняй уладзе давядзецца браць на сябе функцыі абаронцы незалежнасьці. Сапраўды давядзецца, і мабыць, яна і будзе гэта рабіць”.
(Дракахруст: ) “Магчыма, беларускія ўлады і ўсьведамляюць тое, пра што гаворыць сп. Статкевіч. Але першай рэакцыяй на вынікі выбараў была радасьць ад паразы так бы мовіць “ідэалягічных ворагаў” – расейскіх “Яблока” і СПС. Радасныя пачуцьці беларускага афіцыёзу ўзмацнялася тым, што менавіта гэтыя партыі, асабліва СПС, былі саюзьнікамі, партнэрамі беларускай апазыцыі, дакладней, тых беларускіх апазыцыйных партыяў, якія выступалі за кантакты з Расеяй, вылучаючы нават лёзунг “Разам з Расеяй – у Эўропу”. Выглядае, што зараз гэтыя беларускія партыі, прынамсі Аб’яднаная грамадзянская, сапраўды сутыкаюцца з пэўнымі праблемамі. Праблемамі і арганізацыйнага пляну – уплыў СПС у Думе і па-за межамі Думы несувымерны, і ідэалягічнага – рух у Эўропу разам з Расеяй, прадстаўленай у цяперашнім складзе Дзярждумы, выглядае справаю даволі складанаю.
Што тычыцца спадзеваў на лібэральныя памкненьні Пуціна, то здаецца, пасьля арышту Хадаркоўскага расейскі лібэрал Анатоль Чубайс заявіў, што сваё слова мусіць сказаць прэзыдэнт Расеі. Пуцін і сказаў, і, як гаворыцца, мала нікому не падалося. Дык вось спадзеючыся на лібэралізм Пуціна адносна Беларусі, ці не апынецца АГП перад пэрспэктываю стаць “рускай партыяй” Беларусі? Гаворыць намесьнік старшыні партыі Яраслаў Раманчук”.
(Раманчук: ) “Для нас ніякага раздарожжа тут няма. Мы заўсёды заяўлялі, што пытаньне сувэрэнітэту не зьяўляецца для нас прадметам дыскусіяў. Калі мы тры гады таму толькі пачалі размаўляць з СПС, яны выказвалі такі погляд, маўляў, навошта вам казаць пра сувэрэнітэт і незалежнасьць, давайце аб'яднаемся у адзіную дзяржаву. Гэта была стратэгія, распрацаваная Фондам эфэктыўнай палітыкі і Саветам па замежнай і абароннай палітыцы. І гэтая стратэгія пацярпела паразу, людзі ад яе адмовіліся.
Нашая пазыцыя застаецца вельмі яснай і празрыстай – мы будзем яе адстойваць ва ўзаемадзеяньні з СПС, з "Яблоком", з "Адзінай Расеяй", з Крамлём, зь любымі іншымі структурамі. Гэта перш за ўсё эканамічнае супрацоўніцтва і дэмакратызацыя Беларусі. Калі Пуцін скажа, што яму не патрэбная такая партыя, як АГП, а патрэбная "руская партыя", тады мы будзем працаваць зь іншымі структурамі ў Расеі. Іх уплыў значна меншы, але трэба шукаць партнэраў, каб даказаць, што ў Беларусі няма людзей, якія хацелі б стаць часткай Расеі. У Беларусі няма элітных групаў, якія б гэта падтрымлівалі. І калі яны знойдуць юдаў, якія за 30 срэбранікаў прададуць незалежнасьць краіны, такі продаж абернецца вельмі кепскімі наступствамі для Расеі, якія не прадухіляць ані Пуцін, ані Рагозін. Вялікая частка нашага грамадзтва хоча стаць часткай Эўропы, быць у Эўразьвязе, і з гэтым трэба лічыцца.
Я мяркую, што пасьля таго, як Пуцін выйграе прэзыдэнцкія выбары, будуць створаныя пэўныя структуры і пытаньне нашай дэмакратызацыі будзе вырашацца супольнымі высілкамі Расеі і Эўразьвязу. І вынікам гэтага ня стане страта Беларусьсю яе незалежнасьці”.
(Дракахруст: ) “Паводле развагаў расейскага палітоляга Вадзіма Дубнова, беларуская АГП у расейскім накірунку ад вынікаў думскіх выбараў на самой справе нічога не згубіла, бо асабліва нічога і ня мела”.
(Дубноў: ) “Я мяркую, што ў лёзунгу "Разам з Расеяй – у Эўропу" ў АГП было пэўнае піяраўскае лукаўства. Бо галоўнае было – "у Эўропу", а дадатак "з Расеяй" – даніна тым грамадзкім настроям, зь якімі былі вымушаныя лічыцца ўсе. У гэтым сэнсе асаблівай паразы няма. Што ж тычыцца апаратнай паразы, страты магчымасьці ўзаемадзейнічаць з Расеяй праз СПС, то я скажу, што, на жаль, і тут няшмат зьмянілася. Наколькі я разумею, СПС будзе працягваць сваю лінію, так бы мовіць, “канструктыўнага супрацоўніцтва” з уладаю, усё роўна СПС, у адрозьненьні ад АГП у Беларусі, будзе выходзіць на ўладу, на Крэмль, будзе шукаць да яго шляхі і выжываць у тым ліку і за кошт крамлёўскага рэсурсу. Гэта тая рэчаіснасьць, зь якой давядзецца лічыцца наступныя 4 гады. Лібэралы, магчыма, інтэлектуальна і засвоілі ўрок гэтых выбараў, але ў практычным пляне ў іх не застаецца нічога іншага, як працаваць з Крамлём, як яны працавалі зь ім да гэтага. Так што ўсе тыя ілюзорныя магчымасьці кантактаў беларускай апазыцыі з Крамлём праз СПС, яны на такім жа ўзроўні і застануцца”.
(Дракахруст: ) “Вяртаючася да тэмы афіцыйнай рэакцыі, варта адзначыць, што за выключэньнем сьвяткаваньня паразы расейскіх правых, у цэлым тон камэнтароў быў даволі кіслым. Да таго ж, магчыма, невыпадкова на наступны дзень пасьля выбараў Аляксандар Лукашэнка склікаў нараду для вызначэньня шляхоў паляпшэньня адносінаў з Захадам – Злучанымі Штатамі і Эўразьвязам. Наўрад ці гэта адбылося выпадкова. Праўда, раней усе спробы афіцыйнага Менску палепшыць адносіны з Захадам чамусьці сканчаліся чарговым скандалам і пагаршэньнем гэтых адносінаў. Але магчыма, цяпер гэта будзе інакш. І не таму нават, што Лукашэнка нарэшце зразумее, што сапраўднае пацяпленьне адносінаў патрабуе істотных ўзьменаў унутры краіны. У мінулым “Праскім акцэнце” мы абмяркоўвалі выступ Зьбігнева Бжэзінскага, які ня выключыў, што да Лукашэнкі Захаду варта паставіцца, як да Чаўшэску ў 70-80-х гадох. Іншымі словамі, падтрымаць яго як абаронцу беларускай незалежнасьці, такога, які ёсьць. Гаворыць Аляксандар Рар”.
(Рар: ) “Паводле маіх назіраньняў, у Нямеччыне гэтак не адбываецца. Цяперашнюю Расею нельга параўнаць з Савецкім Саюзам, які пагражаў Эўропе. Шмат у чым Пуцін пасябраваў з эўрапэйскімі лідэрамі, і я чую ў Нямеччыне такое меркаваньне, што калі Захад ня здольны дэмакратызаваць Беларусь, дык што кепскага ў тым, што адбудзецца аб'яднаньне і праз Расею нейкая дэмакратыя прыйдзе ў Беларусь. Гэта не меркаваньне большасьці, але яно існуе. Да таго ж я ведаю, грамадзкая думка ў самай Беларусі надзвычай недназначная. Эўрапейцы мяркуюць, што вырашаць пытаньне пра формы інтэграцыі Беларусі з Расеяй павінны ўсё ж народ, магчыма, праз рэфэрэндум, як прапануе Пуцін. Калі аншлюс будзе зроблены гвалтам, Захад устане на дыбкі і будзе вельмі жорстка крытыкаваць гэта. Тады адносіны з Расеяй сапраўды могуць сапсавацца. Але калі ўсё будзе ісьці эканамічным шляхам, калі Беларусь будзе па-ранейшаму адмаўляцца ад супрацоўніцтва з НАТА і з Эўразьвязам (а пра гэта сьведчыць нядаўняе надзвычай рэзкае інтэрвію, якое Лукашэнка даў часопісу “Spiegel”), дык вось у гэтым выпадку Беларусь ўсё шчыльней будзе набліжацца да палітычных, эканамічных, нават ваенных сумесных структураў з Расеяй”.
(Дракахруст: ) “Намесьніку рэдактара расейскага часопісу “Новое время” Вадзіму Дубнову таксама падаецца малаверагодным сцэнар, паводле якога Захад падтрымае Лукашэнку як абаронцу беларускай незалежнасьці, скажам так, прыплюшчыўшы вочы на ўсе асаблівасьці ягонай унутранай палітыкі”.
(Дубноў: ) “Лукашэнку, зразумела, не спадабаліся вынікі выбараў, але ён, я мяркую, выдатна разумее, што нічога прынцыпова не зьмянілася. Што тычыцца нечаканых крокаў, яны магчымыя, але гэта будуць хутчэй пробныя шары, экспэрымэнтальныя крокі да збліжэньня, якія могуць выдавацца за прынцыповыя зрухі. Тэарэтычна гэтая разьведка боем з боку Захаду магла б мець пэрспэктывы, але я баюся, што Аляксандар Рыгоравіч даволі хутка расчаруе гэтых аптымістаў”.
(Дракахруст: ) “Крыху раней Аляксандар Рар выказаў меркаваньні, якія існуюць на гэты конт у Нямеччыне. Аднак паводле яго, да сыгналаў бедзтва, якія могуць прагучаць зь Менску, наўрад ці прыслухаюцца і ў Вашынгтоне, але ўжо паводле крыху іншых прычынаў”.
(Рар: ) “Я мяркую, што ў амэрыканцаў ёсьць дзьве-тры плашчыні адносінаў з Расеяй. Але галоўная плашчыня гэтых адносінаў – гэта барацьба з тэрарызмам. Пакуль Расея патрэбная як партнэр, як саюзьнік у барацьбе з тэрарызмам, пакуль яна патрэбная ў ісламскім сьвеце, дзе ня ўсе эўрапэйцы падтрымліваюць Амэрыку, Вашынгтону важна мець Расею пры сабе і не дражніць і не сварыцца зь ёй паводле іншых пытаньняў. Што тычыцца СНД, то ў тых краінах, дзе ёсьць нафта і газ, у якіх зацікаўленыя амэрыканскія кампаніі, Злучаныя Штаты жорстка адстойваюць свае інтарэсы і выціскаюць Расею. Размова ідзе пра Ўзбэкістан, Казахстан, Грузію, Азэрбайджан. Менавіта з такіх меркаваньняў гэтыя краіны маюць магчымасьць раней, чым Беларусь, стаць блізкімі партнэрамі НАТА. Што тычыцца Беларусі і Ўкраіны, я маю сумневы наконт таго, што Амэрыка мае вялікія магчымасьці і рэсурсы, каб ісьці на канфрантацыю з Расеяй”.
(Дракахруст: ) “Крыху раней Вадзім Дубноў, аналізуючы пазыцыю АГП, адзначыў, што яе кантакты з Расеяй – даніна тым настроям у беларускім грамадзтве, зь якімі трэба лічыцца. Настроі гэтыя, дарэчы, пасьля расейскіх выбараў наўрад ці кудысьці раптоўна зьнікнуць. Таму, на думку аднаго з кіраўнікоў АГП, менавіта зараз беларускае грамадзтва, беларускія прартыі мусяць узмацніць працу на расейскім накірунку, даводзячы ў тым ліку і тое, што Беларусь не зьбіраецца адмаўляцца ад незалежнасьці”.
(Раманчук :) “Я мяркую, што менавіта зараз, пры такім раскладзе ў Думе, палітычным партыяім нашай краіны, ня толькі АГП, але і сацыял-дэмакратам, і камуністам, і Партыі працы, трэба яшчэ больш працаваць у Расеі і тлумачыць ім тое, што мы тлумачылі нашым партнэрам на працягу 3 гадоў. Калі гэта будзем рабіць толькі мы, то ў Расеі можа пераважыць інтэрпрэтацыя, што сілы, якія прадаліся Захаду, прынамсі, Амэрыцы, супраць Расеі. Я магу правесьці аналёгію з сытуацыяй у Радзе Эўропы. Калі толькі мы туды езьдзім і размаўляем з эўрапэйскімі парлямэнтарамі – гэта адно. Калі туды прыяжджаюць і левыя, Партыя працы, і жаночая партыя, і моладзевыя структуры, то эўрапейцы бачаць кансалідацыю беларускага грамадзтва вакол такіх рэчаў, як сувэрэнітэт, як рынак, як інтэграцыя ў Эўропу. І для людзей тыпу Пуціна, які зьяўляецца палітычным прагматыкам, вельмі складана зламаць такую кансалідаваную супольнасьць праз калена і прымусіць яе прыняць плян 9% Дзярждумы, якія маюць гэткія радыкальныя і непрымальныя для Беларусі погляды”.