Цяпер, зблудзіўшы ў папаяровай пустыні пустых "рублёў", што мільённа
задурваюць нам галовы, я мройна згадваю іншую, існую стыхію, утрыманую
рублём -- стыхію беларускага разнатраўя.
Калі бухматыя купы салодкага водару -- аж вінецца ў галаве -- плывуць
у тумановую далеч вечароў, закалыханыя задумнай песьняю. Толькі чутныя
ў празрыстай цішы працяжныя жаночыя галасы: "Яне! Ты рублём добра
вазок уціснуў? Каб жа мы не скаціліся!"
А рубель спрытна ўкладаецца акурат пасярэдзіне пахучага й мяккага
раю і ахоўвае, беражэ раўнавагу. Звычайная жардзіна, якой падпарадкуюцца
ганарыстыя снапы й залатая салома, і захмялелае буяньне ды раскоша зёлкаў,
палеглых у спакой, каб не скаціцца, не зваліцца.
Куды ж мы коцімся-валімся ўсе грамадою пад уціскам бязважкага, амаль
нерэальнага "рубля"?..
Пра тое думаць ня варта! Бо ад нашага думаньня анічога тут -- у прасторы
"рубля" -- не залежыць. Ходзіць ды ходзіць сябе панам "рубель",
які даўно стаў голым жабраком. І да свайго аднайменьніка, што трымае копы
здабытку, яму, няўклюду і носам не дастаць! Бо грошы нашыя, зараз "рублёвыя"
-- суцэльнае расьцярэб'е.
І мы, блуканцы па сьвеце ў заробках, уцекачы ад "рубля", што
прыціскае да долу прыніжаньня ды зьнявагі...
Як жа тут не згадаеш настальгічна-сапраўднае значэньне слова рубель
-- сілу, моц і ўпартасьць? Як не засумуеш па тым ладзе-складзе, калі шчыльненька,
сьцяблінка да сьцяблінкі рублём вяршыцца заможнасьць. Якую ня дай
Божа растрэсьці!
Гэтак, пэўна, і грошы маюць здольнасьць зьбіраць, назапашваць энэргію
народа, укладзеную ў працу. Але нешта важнае, істотнае мы згубілі, растрэсьлі,
калі расьцярушвае годнасьць "рубель". Мабыць, не адчуваем тае залатое
сярэдзіны, дзе чынна й горда дзеіць сваю місію рубель.
Антаніна Хатэнка
Самае папулярнае
1