Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Лукашэнка прызнаў незалежнасьць Полацкай дзяржавы: але нацыянальнае і савецкае ня могуць доўга існаваць побач 


Падчас свайго выступу 1-га ліпеня 2017 году з нагоды афіцыйных «Дня Рэспублікі/Для Незалежнасьці» Аляксандар Лукашэнка агучыў новыя для афіцыйнай ідэалёгіі тэзісы што да гісторыі беларускай дзяржаўнасьці.

«Ідэя нацыянальнай дзяржавы праходзіла чырвонай нітай праз усе пакаленьні» — перад тым у афіцыйнай ідэалёгіі пачатак беларускай дзяржаўнасьці акцэнтаваўся то на бальшавіцкім перавароце 1917, то на стварэньні БССР у 1919, але найперш на вызваленьні Менску ад нацыстаў у 1944-м.

Лукашэнка ў вышыванцы
Лукашэнка ў вышыванцы

«Полацкае княства — наша гістарычная калыска» — перад тым Полацкае княства не акцэнтавалася як самастойная дзяржава, а часьцей разглядалася як частка абстрактнай «Русі» ці «Кіеўскай Русі»;

«Вялікае княства Літоўскае падаравала Эўропе самую прагрэсіўную для таго часу юрыдычную думку — напісаны на старабеларускай мове Статут» — ні Статут (тры Статуты ВКЛ — СК), ні фэномэн пісанай старабеларускай мовы на афіцыйным узроўні гучна не акцэнтаваліся.

Пра стваральнікаў Беларускай Народнай Рэспублікі 1918 году Аляксандар Лукашэнка выказаўся з павагай — «мужныя», «адухоўленыя высокімі ідэямі». Але паўтарыў ідэалягічны штамп пра, нібыта, удзел кайзераўскіх нямецкіх войскаў у стварэньні БНР.

Zmicier Pankaviec: «А мне спадабалася фраза Лукашэнкі пра БНР усё ж: „Былі мужныя, часам утапічнай спробы самавызначэньня. Некаторыя дзеячы, адухоўленыя высокімі ідэямі...“ Далей ужо паражняк, можна не чытаць. А пра „мужных і адухоўленых высокімі ідэямі“ — гэта новенькае нешта».

Аляксандр Пашкевіч: «Ён несумненна хацеў гэта сказаць. Але што толку з ягоных словаў, калі за імі ніколі няма дзеяньняў?

11 гадоў таму ў сатырычнай стужцы «Гудбай, Бацька!» была зробленая падказка як можна вярнуць у грамадзтва беларускую ідэю на візуальным узроўні.

Глядзець па спасылцы ад 10’45: «Флаг пабеды над натаўскімі крэстаносцамі. Саўмесна з губэрнатарам Смаленскай обласьці».

Акурат 15 ліпеня чарговыя ўгодкі Грунвальдзкай бітвы, калі можна вярнуць у шырокі афіцыйны ўжытак, прынамсі, герб «Пагоню». Хоць бы побач з існым дзяржаўным гербам.

Сатыра сатырай, але выступ Аляксандра Лукашэнкі 1 ліпеня 2017 году быў перад публікай, заангажаванай у афіцыйнае ідэалягічнае рэчышча, дзе пакуль не было месца гістарычнаму нацыянальнаму бачаньню Беларусі. Таму можна меркаваць, што за словамі зьявяцца справы: вяртаньне «Пагоні», але лепш разам з БЧБ-сьцягам, у шырокі легальны ўжытак.

Хоць «Пагоня» і так афіцыйна галоўны элемэнт гербу Віцебскай вобласьці і гербаў некаторых гарадоў, дэ-факта міліцыя вас можа затрымаць за выкарыстаньне старажытнага сымбалю у пэўных сытуацыях.

Але самым лягічным было б адмовіцца ад прывязкі паняцьцяў Дня Незалежнасьці/Дня Рэспублікі да даты вызваленьня Менску ад нацыстаў — 3 ліпеня 1944 году. Бо калі адлік дзяржаўнасьці вядзецца ад Полацкай дзяржавы, то і незалежнасьць продкаў сучасных беларусаў як мінімум пачынаеццца ў X-м стагодзьдзі, калі пазначаная першая летапісная згадка пра полацкага князя — Рагвалода.

Нацыянальнае і савецкае бачаньне гісторыі сваёй краіны ня могуць доўга існаваць побач, бо супярэчаць адно аднаму хоць бы храналягічна, але найперш сэнсава.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG