І ў Расеі, і ў краінах далёкага замежжа ў людзей склаўся стэрэатып, што беларускія мясныя і малочныя прадукты вырабляюцца з натуральнай сыравіны без аніякай хіміі. Мянчанка Ірына, прымаючы гасьцей з Расеі, шукала па крамах натуральную каўбасу беларускай вытворчасьці. Перабрала больш за дзясятак гатункаў і не знайшла ніводнага без дадаткаў і ўзмацняльнікаў смаку. Пра гэта яна напісала ў сталічную газэту «Минский курьер».
Ці выпускаюць беларускія мясакамбінаты натуральную, без дадаткаў прадукцыю і наколькі бясшкодныя глютамат натрыю ды іншыя ўзмацняльнікі смаку?
Галоўны тэхноляг аднаго з сумесных прадпрыемстваў мясной прамысловасьці Вольга распавяла цікавую гісторыю, як некалі правялі экспэрымэнт. Далі пакупнікам пакаштаваць вараную каўбасу, зробленую паводле рэцэптаў 1930-х гадоў, 1970-х і цяперашніх. Прадстаўнікі сталага пакаленьня яшчэ ацанілі каўбасу паводле рэцэптаў 30-х і 70-х гадоў, а вось моладзь выбрала сучасную каўбасу з фарбавальнікамі, дадаткамі — так званымі «узмацняльнікамі смаку». Дарэчы, самы распаўсюджаны ў сьвеце — глютамат натрыю:
«Наагул, глютамат утрымліваецца ў мясе. Бо менавіта смак мясу дадае глютамінавая кіслата. Але глютамат натрыю, які дадаюць цяпер у каўбасу, атрыманы штучным шляхам. Яго назва Е621. Гэты дадатак не забаронены, ён дазволены Міністэрствам аховы здароўя Беларусі. Уважліва паглядзіце: у чыпсах, кірыешках, у мясной, нават малочнай прадукцыі (у сырах), у рыбнай прамысловасьці — ён паўсюль прысутнічае».
Адмыслоўцы сьцьвярджаюць, што сакрэт смаку чыпсаў, паўфабрыкатаў, ежы ў рэстаранах хуткага харчаваньня, танных «забягалаўках» — глютамат натрыю. Адзінае, дзе глютамат натрыю забаронена выкарыстоўваць — гэта ў дзіцячым харчаваньні, працягвае Вольга:
«Ён уплывае на разьвіцьцё разумовых здольнасьцяў маленькіх дзетак — дзіцячага і дашкольнага ўзросту. Таму ў дзіцячым харчаваньні яго забараняюць выкарыстоўваць».
Каўбасы і вяндліны без дадаткаў выпускаюць некаторыя мясакамбінаты, але ў вельмі невялікай колькасьці. На Бабруйскім мясакамбінаце вырабляюць «Доктарскую» паводле рэцэпту 1936 году. Дырэктар Бабруйскага мясакамбінату Андрэй Ісайчанка тлумачыць, чаму такой прадукцыі выпускаюць няшмат і чаму яна ня ўсім падабаецца:
«Толькі адзін гатунак — вараная „Доктарская“ на сёньняшні дзень ёсьць. Мы яе вырабляем зусім без дадаткаў. Там ялавічына, сьвініна, соль, кардамон і малако. І выпускаем мы яе ня вельмі шмат, таму што тэрмін яе захоўваньня вельмі кароткі адпаведна, бо няма дадаткаў. А што да смаку гэтай каўбасы, то тут два меркаваньні, дыямэтральна супрацьлеглыя: яна альбо вельмі падабаецца, альбо не падабаецца зусім. Напэўна, таму, што ў большасьці сваёй мы адвыклі ад смаку чыстага мяса».
Але глютамат натрыю — гэта не адзіны дадатак, якія выкарыстоўваецца ў мясной прамысловасьці. Экспэрт у мяса-малочнай прадукцыі Вольга распавяла:
«У вараных каўбасах — гэта дадаткі з утрыманьнем фасфатаў, карагінану (карагінан атрымліваюць з чырвоных марскіх водарасьцяў), яшчэ ў вараныя каўбасы дадаюць камедзі — гуаравую, ксантанавую камедзі. Яны ўсе дазволеныя, але ня ўсе бясшкодныя».
Прычым у Беларусі гэтыя харчовыя дадаткі не вырабляюцца, бо тут сваіх лябараторыяў няма. Усё завозіцца. Камедзі і глютамат натрыю ў асноўным з усходніх краінаў. Цікава, што ў краінах Эўразьвязу многія харчовыя дадаткі і фарбавальнікі наагул забароненыя для выкарыстаньня, але іх вырабляюць і экспартуюць, кажа Вольга:
«Я не магу сьцьвярджаць пра ўсе дадаткі, але пра фарбавальнікі магу сказаць. Найбуйнейшы вытворца фарбавальнікаў — Нямеччына, але на ўнутраным рынку ўся гэтая прадукцыя забароненая. Яна толькі ідзе па славянскіх краінах — ва Ўкраіну, Беларусь і Расею».
Такім чынам, перад тым, як набыць каўбасу дый наагул любыя харчы, варта ўважліва прачытаць іх склад.
Ці выпускаюць беларускія мясакамбінаты натуральную, без дадаткаў прадукцыю і наколькі бясшкодныя глютамат натрыю ды іншыя ўзмацняльнікі смаку?
Галоўны тэхноляг аднаго з сумесных прадпрыемстваў мясной прамысловасьці Вольга распавяла цікавую гісторыю, як некалі правялі экспэрымэнт. Далі пакупнікам пакаштаваць вараную каўбасу, зробленую паводле рэцэптаў 1930-х гадоў, 1970-х і цяперашніх. Прадстаўнікі сталага пакаленьня яшчэ ацанілі каўбасу паводле рэцэптаў 30-х і 70-х гадоў, а вось моладзь выбрала сучасную каўбасу з фарбавальнікамі, дадаткамі — так званымі «узмацняльнікамі смаку». Дарэчы, самы распаўсюджаны ў сьвеце — глютамат натрыю:
«Наагул, глютамат утрымліваецца ў мясе. Бо менавіта смак мясу дадае глютамінавая кіслата. Але глютамат натрыю, які дадаюць цяпер у каўбасу, атрыманы штучным шляхам. Яго назва Е621. Гэты дадатак не забаронены, ён дазволены Міністэрствам аховы здароўя Беларусі. Уважліва паглядзіце: у чыпсах, кірыешках, у мясной, нават малочнай прадукцыі (у сырах), у рыбнай прамысловасьці — ён паўсюль прысутнічае».
Глютамат натрыю ўплывае на разьвіцьцё разумовых здольнасьцяў маленькіх дзетак
Адмыслоўцы сьцьвярджаюць, што сакрэт смаку чыпсаў, паўфабрыкатаў, ежы ў рэстаранах хуткага харчаваньня, танных «забягалаўках» — глютамат натрыю. Адзінае, дзе глютамат натрыю забаронена выкарыстоўваць — гэта ў дзіцячым харчаваньні, працягвае Вольга:
«Ён уплывае на разьвіцьцё разумовых здольнасьцяў маленькіх дзетак — дзіцячага і дашкольнага ўзросту. Таму ў дзіцячым харчаваньні яго забараняюць выкарыстоўваць».
Каўбасы і вяндліны без дадаткаў выпускаюць некаторыя мясакамбінаты, але ў вельмі невялікай колькасьці. На Бабруйскім мясакамбінаце вырабляюць «Доктарскую» паводле рэцэпту 1936 году. Дырэктар Бабруйскага мясакамбінату Андрэй Ісайчанка тлумачыць, чаму такой прадукцыі выпускаюць няшмат і чаму яна ня ўсім падабаецца:
«Толькі адзін гатунак — вараная „Доктарская“ на сёньняшні дзень ёсьць. Мы яе вырабляем зусім без дадаткаў. Там ялавічына, сьвініна, соль, кардамон і малако. І выпускаем мы яе ня вельмі шмат, таму што тэрмін яе захоўваньня вельмі кароткі адпаведна, бо няма дадаткаў. А што да смаку гэтай каўбасы, то тут два меркаваньні, дыямэтральна супрацьлеглыя: яна альбо вельмі падабаецца, альбо не падабаецца зусім. Напэўна, таму, што ў большасьці сваёй мы адвыклі ад смаку чыстага мяса».
Але глютамат натрыю — гэта не адзіны дадатак, якія выкарыстоўваецца ў мясной прамысловасьці. Экспэрт у мяса-малочнай прадукцыі Вольга распавяла:
Дадаткі ўсе дазволеныя, але ня ўсе бясшкодныя
«У вараных каўбасах — гэта дадаткі з утрыманьнем фасфатаў, карагінану (карагінан атрымліваюць з чырвоных марскіх водарасьцяў), яшчэ ў вараныя каўбасы дадаюць камедзі — гуаравую, ксантанавую камедзі. Яны ўсе дазволеныя, але ня ўсе бясшкодныя».
Прычым у Беларусі гэтыя харчовыя дадаткі не вырабляюцца, бо тут сваіх лябараторыяў няма. Усё завозіцца. Камедзі і глютамат натрыю ў асноўным з усходніх краінаў. Цікава, што ў краінах Эўразьвязу многія харчовыя дадаткі і фарбавальнікі наагул забароненыя для выкарыстаньня, але іх вырабляюць і экспартуюць, кажа Вольга:
«Я не магу сьцьвярджаць пра ўсе дадаткі, але пра фарбавальнікі магу сказаць. Найбуйнейшы вытворца фарбавальнікаў — Нямеччына, але на ўнутраным рынку ўся гэтая прадукцыя забароненая. Яна толькі ідзе па славянскіх краінах — ва Ўкраіну, Беларусь і Расею».
Такім чынам, перад тым, як набыць каўбасу дый наагул любыя харчы, варта ўважліва прачытаць іх склад.
