Агульная працягласьць дзяржаўнай мяжы Беларусі – 3,5 тысячы кілямэтраў. Мяжуе Беларусь з Польшчай, Украінай, Расеяй, Літвой і Латвіяй. Самы значны ўчастак – з Расейскай Фэдэрацыяй: амаль 1300 кілямэтраў. Менавіта гэты “празрысты” кавалак апошнім часам уваходзіць у шэраг найбольш праблемных.
“Празрыстая” мяжа – на замку
Пабудова так званай Саюзнай дзяржавы на практыцы аказалася фікцыяй, і пераход мяжы цяпер займае часу нават болей, чым з эўразьвязаўскімі Літвой і Латвіяй. Пра гэта кажа аўтаперавозчык Сяргей Гусеў:
“Я важу грузы зь Беларусі ў Расею, маю праблемы. У свой час Беларусь незразумела дзеля чаго (чым тады думалі чыноўнікі?) увяла транзыт на калінінградзкія грузы, Расея адказала працэдурай афармленьня часовага ўвозу на наш легкавы транспарт. І паколькі афармляюцца дакумэнты ў адным акне, то чэргі павялічыліся ў разы. Было 200 машын, стала 400-600. Чэргі як з расейскага боку, так і зь беларускага вырасьлі да 16 кілямэтраў. У розныя дні па-рознаму”.
На прэс-канфэрэнцыі да Дня памежніка Ігар Рачкоўскі заявіў, што асобныя праблемы на мяжы выкліканыя састарэлым разуменьнем абавязкаў памежніка. Савецкі вобраз чалавека са стрэльбай і сабакам на тле скруткаў калючага дроту сябе вычарпаў. “Беларусь ні з кім ваяваць не зьбіраецца, – сказаў Рачкоўскі. – Памежнаму ведамству трэба пераарыентавацца на праваахоўныя функцыі, дзеля чаго запатрабуецца зьмена ўсёй структуры”.
Калі рэальна чакаць “рэвізіі” – у памежным ведамстве не паведамляюць. Аднак ужо адбылося паседжаньне калегіі Дзяржкамітэту, у часе якога абмяркоўвалася канцэпцыя разьвіцьця памежнага ведамства на 2008-2018 гады. Можна чакаць, што і памежная рэарганізацыя пачнецца ад наступнага году. Тады і будзе зразумела: ці застанецца ў беларускіх памежнікаў ранейшае прафэсійнае сьвята.
28 траўня – “чорны дзень” абаронцаў мяжы
Паводле зьбегу абставінаў, Дзень памежніка ў Беларусі супаў з датай, ганебнай для ўсіх, хто мае датычнасьць да абароны мяжы. 28 траўня 1987 году на лёгкаматорным самалёце “Сэсна” 19-гадовы немец Матыяс Руст учыніў неверагоднае – праляцеў над звышсакрэтнымі ваенна-паветранымі базамі і прызямліўся на Чырвонай плошчы ў Маскве. За жаданьне “зблізіць Усход і Захад” Руст 14 месяцаў адседзеў у турме ў Ляфортаве (замест 4 гадоў).
У беларускіх абаронцаў наземных і паветраных межаў гэтаксама ёсьць свой “чорны дзень”. Ён датаваны 12 верасьнем 1995 году і, адрозна ад маскоўскай гісторыі, адзначаны “звышпільнасьцю”. Тады над Бярозай быў зьбіты паветраны шар з двума амэрыканскімі падарожнікамі. Абодва загінулі.
Жыхарка Бярозы Валянціна Салавей была першай, хто аказаўся на месцы трагедыі. Пазьней, як і ў 1987-м у Маскве, сюды прыехала ўсё начальства:
“Людзей было шмат. У сэнсе уладаў. І начальнік міліцыі, і іншыя чыноўнікі. Увогуле не магу сказаць, хто канкрэтна быў, бо яны ж не прадстаўляліся, хто і што, але людзей сабралася процьма. І зь Берасьця прыехалі, з пракуратуры, адусюль. У літаральным сэнсе так было – машыны адна за адной пад’яжджалі і ўсе, канечне, былі ў жаху”.
Капітан ваенна-паветраных сілаў у адстаўцы Аляксандр Пашчанка на пасадзе бартавога тэхніка верталёту Мі-24 служыў у вайсковай частцы, раскватараванай блізу вёскі Засімавічы. Менавіта адтуль з загадам зьнішчыць “небясьпечны аб’ект” былі ўзьнятыя баявыя верталёты.
“Тады наконт гэтага паветранага шара ніхто нічога толкам ня ведаў, – расказвае Пашчанка. – Усё было пакрыта таямніцай. Яго зьбілі, ён упаў, экіпаж назад вярнуўся, і ніхто ніякіх падрабязнасьцяў ня ведае. Толькі па чутках пачалі інфармацыю зьбіраць. Потым верталётчыкаў у Менск вазілі; яны не хавалі, што страшна было, бо сабраліся ўсе высокія чыны, з амэрыканскай амбасады прыходзілі. А яны што маглі сказаць? Загадалі страляць, яны загад і выконвалі. І ведаць ні пра што ня ведалі. Не было ж на тым шары ні апазнавальных знакаў, ні адпаведных надпісаў...”
Гл. таксама
Расейскія памежнікі не пацьвярджаюць зьвестак пра ўзмацненьне расейска-беларускай мяжы
“Празрыстая” мяжа – на замку
Пабудова так званай Саюзнай дзяржавы на практыцы аказалася фікцыяй, і пераход мяжы цяпер займае часу нават болей, чым з эўразьвязаўскімі Літвой і Латвіяй. Пра гэта кажа аўтаперавозчык Сяргей Гусеў:
“Я важу грузы зь Беларусі ў Расею, маю праблемы. У свой час Беларусь незразумела дзеля чаго (чым тады думалі чыноўнікі?) увяла транзыт на калінінградзкія грузы, Расея адказала працэдурай афармленьня часовага ўвозу на наш легкавы транспарт. І паколькі афармляюцца дакумэнты ў адным акне, то чэргі павялічыліся ў разы. Было 200 машын, стала 400-600. Чэргі як з расейскага боку, так і зь беларускага вырасьлі да 16 кілямэтраў. У розныя дні па-рознаму”.
На прэс-канфэрэнцыі да Дня памежніка Ігар Рачкоўскі заявіў, што асобныя праблемы на мяжы выкліканыя састарэлым разуменьнем абавязкаў памежніка. Савецкі вобраз чалавека са стрэльбай і сабакам на тле скруткаў калючага дроту сябе вычарпаў. “Беларусь ні з кім ваяваць не зьбіраецца, – сказаў Рачкоўскі. – Памежнаму ведамству трэба пераарыентавацца на праваахоўныя функцыі, дзеля чаго запатрабуецца зьмена ўсёй структуры”.
Калі рэальна чакаць “рэвізіі” – у памежным ведамстве не паведамляюць. Аднак ужо адбылося паседжаньне калегіі Дзяржкамітэту, у часе якога абмяркоўвалася канцэпцыя разьвіцьця памежнага ведамства на 2008-2018 гады. Можна чакаць, што і памежная рэарганізацыя пачнецца ад наступнага году. Тады і будзе зразумела: ці застанецца ў беларускіх памежнікаў ранейшае прафэсійнае сьвята.
28 траўня – “чорны дзень” абаронцаў мяжы
Паводле зьбегу абставінаў, Дзень памежніка ў Беларусі супаў з датай, ганебнай для ўсіх, хто мае датычнасьць да абароны мяжы. 28 траўня 1987 году на лёгкаматорным самалёце “Сэсна” 19-гадовы немец Матыяс Руст учыніў неверагоднае – праляцеў над звышсакрэтнымі ваенна-паветранымі базамі і прызямліўся на Чырвонай плошчы ў Маскве. За жаданьне “зблізіць Усход і Захад” Руст 14 месяцаў адседзеў у турме ў Ляфортаве (замест 4 гадоў).
У беларускіх абаронцаў наземных і паветраных межаў гэтаксама ёсьць свой “чорны дзень”. Ён датаваны 12 верасьнем 1995 году і, адрозна ад маскоўскай гісторыі, адзначаны “звышпільнасьцю”. Тады над Бярозай быў зьбіты паветраны шар з двума амэрыканскімі падарожнікамі. Абодва загінулі.
Жыхарка Бярозы Валянціна Салавей была першай, хто аказаўся на месцы трагедыі. Пазьней, як і ў 1987-м у Маскве, сюды прыехала ўсё начальства:
“Людзей было шмат. У сэнсе уладаў. І начальнік міліцыі, і іншыя чыноўнікі. Увогуле не магу сказаць, хто канкрэтна быў, бо яны ж не прадстаўляліся, хто і што, але людзей сабралася процьма. І зь Берасьця прыехалі, з пракуратуры, адусюль. У літаральным сэнсе так было – машыны адна за адной пад’яжджалі і ўсе, канечне, былі ў жаху”.
Капітан ваенна-паветраных сілаў у адстаўцы Аляксандр Пашчанка на пасадзе бартавога тэхніка верталёту Мі-24 служыў у вайсковай частцы, раскватараванай блізу вёскі Засімавічы. Менавіта адтуль з загадам зьнішчыць “небясьпечны аб’ект” былі ўзьнятыя баявыя верталёты.
“Тады наконт гэтага паветранага шара ніхто нічога толкам ня ведаў, – расказвае Пашчанка. – Усё было пакрыта таямніцай. Яго зьбілі, ён упаў, экіпаж назад вярнуўся, і ніхто ніякіх падрабязнасьцяў ня ведае. Толькі па чутках пачалі інфармацыю зьбіраць. Потым верталётчыкаў у Менск вазілі; яны не хавалі, што страшна было, бо сабраліся ўсе высокія чыны, з амэрыканскай амбасады прыходзілі. А яны што маглі сказаць? Загадалі страляць, яны загад і выконвалі. І ведаць ні пра што ня ведалі. Не было ж на тым шары ні апазнавальных знакаў, ні адпаведных надпісаў...”
Гл. таксама
Расейскія памежнікі не пацьвярджаюць зьвестак пра ўзмацненьне расейска-беларускай мяжы
