«Тут маральнае пытаньне». Чаму беларускай апазыцыі варта было б не заклікаць да санкцыяў – думка аналітыка

На гэтыя пытаньні Юрыя Дракахруста адказвае аналітык польскага Цэнтру ўсходніх дасьледаваньняў Каміль Клысіньскі.

Клысіньскі

• Сытуацыя ў Беларусі беспрэцэдэнтная.
• Любыя гістарычныя паралелі вельмі рызыкоўныя.
• Калі параўноўваць з часамі ваеннага становішча ў Польшчы ў 80-я гады мінулага стагодзьдзя, то ціск тагачаснай камуністычнай улады быў слабейшым.

• Цяперашняя сытуацыя ў Беларусі набліжаецца да таталітарызму.
• Людзей катуюць за камэнтары ў інтэрнэце, зробленыя паўгода таму.
• Я прафэсійна займаюся Беларусьсю 14 гадоў і я ня памятаю нічога падобнага.
• Беларусь ператварылася ў лягер для незадаволеных, а іх большасьць.
• У Лукашэнкі няма чаго пазытыўнага прапанаваць людзям.
• Рэпрэсіі могуць толькі ўзмацняцца — Лукашэнка ў яго становішчы ня бачыць іншага выйсьця.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

«Стратэгічнай мэты з распрацаваным пакрокавым сцэнарам, каб зрынуць Лукашэнку, — такога ў Захаду няма», — Рудкоўскі

• На міжнароднай арэне Беларусь ператварылася ў краіну-ізгоя.
• Раней МЗС Беларусі прадстаўляла сваю краіну донарам рэгіянальнай бясьпекі, гэтага больш ня існуе.
• Калі Жузэп Бурэль сказаў, што эканамічныя санкцыі — гэта адказ на згон самалёту, ён меў на ўвазе, што гэта было апошняй кропляй.
• Эўразьвяз — гэта сыстэма абмеркаваньняў, без дыскусіяў і кампрамісаў тут не прымаюцца рашэньні.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

Алексін, Гуцэрыеў, Зайцаў, Цяцерын. Што за набліжаныя да Лукашэнкі бізнэсоўцы падпалі пад санкцыі

• Каб прымусіць ЭЗ увесьці сэктаральныя санкцыі, трэба было зрабіць нешта экстраардынарнае.
• Калі Лукашэнка паспрабуе гандляваць палітвязьнямі, прынамсі лёгка зараз у яго гэта не атрымаецца.
• ЭЗ настроены дзейнічаць адносна Беларусі рашуча і пасьлядоўна.
• Я сумняюся, што калі Лукашэнка нават вызваліць Пратасевіча і Сапегу, ЭЗ зьмякчыць санкцыі.
• Нават калі ён раптам вызваліць 500 палітвязьняў, ЭЗ наўрад ці здыме санкцыі.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

«Могуць узьнікнуць праблемы з валютнымі плацяжамі». Як адаб’юцца санкцыі на банках

• Тады могуць толькі пачацца перамовы наконт новых выбараў у Беларусі.
• Крытэры эфэктыўнасьці санкцыяў такія ж складаныя, як і сам Эўразьвяз.
• Цяпер у ЭЗ існуе кансэнсус, што першая мэта — вызваленьне палітвязьняў, але галоўная мэта — новыя выбары.
• Большасьць у ЭЗ мяркуе, што Лукашэнка не зьяўляецца надзейным партнэрам і адкрываць ізноў зь ім дыялёг немэтазгодна.
• Мэта ЭЗ — ня толькі і ня столькі «паказаць зубы», але і спрыяць, дамагацца пазытыўных зьменаў у Беларусі.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

Калі санкцыі дапамагалі супраць тыраніі, а калі рабілі горш. Тлумачым на прыкладах

• За гады працы ў Цэнтры ўсходніх дасьледаваньняў я рабіўся ахвярай перасьцярогі — калі Захад будзе ціснуць на Менск, гэта кіне Беларусь у абдымкі Масквы.
• Але гэта мела сэнс у мінулым, калі мы бралі пад увагу варыянт, што некалі мы вернемся да дыялёгу з Лукашэнкам.
• Зараз ён ідзе на беспрэцэдэнтную брутальнасьць і беспрэцэдэнтна адарваўся ад рэальнасьці.
• Ён месяц таму сказаў Пуціну, што палякі бягуць у Беларусь, каб прышчапляцца «Спутником».
• Паколькі мы не разьлічваем на вяртаньне дыялёгу з Лукашэнкам, нам ня варта баяцца, што санкцыі падштурхнуць яго да Масквы.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

Аналітыкі: Санкцыі ўдараць па кішэні Лукашэнкі, у некаторых выпадках за гэтым можа стаяць непрадбачаны бэнэфіцыяр — Расея

• Пакуль выдаткі санкцыяў не перавышаюць карысьць, якую яны прыносяць.
• Санкцыі, якія ЗША прынялі адносна Польшчы пасьля ўвядзеньня ваеннага становішча ў 1981 годзе, адыгралі станоўчую ролю, яны паскорылі нэгатыўныя працэсы ў польскай эканоміцы.
• Цяперашняя Беларусь больш залежыць ад паставак расейскіх энэрганосьбітаў, чым Польшча залежала ад савецкіх паставак у 1980-я гады.
• Санкцыі падштурхнулі камуністычныя ўлады Польшчы да перамоваў з апазыцыяй.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

Мэркель: ЭЗ не аслабіць ціск на ўлады Беларусі да зьмены сытуацыі ўнутры краіны

• Тое самае можа адбыцца ў Беларусі.
• Тут ёсьць маральнае пытаньне — як павінны паводзіць сябе апазыцыйныя палітыкі.
• «Салідарнасьць» была прафсаюзам, які перарос у палітычны рух.
• І як арганізацыя, якая прадстаўляе рабочых, яна не магла заклікаць да санкцыяў.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

«Лукашэнка стварыў палітычную нацыю, якая сказала яму: прэч!» Палітоляг Іван Крыстэў пра беларускую ўнікальнасьць і небясьпеку санкцый

• Яна і не заклікала, і гэта было правільнае рашэньне.
• Было вядома, што амэрыканскія ўлады санкцыі ўвядуць незалежна ад таго, будзе ці ня будзе да іх заклікаць «Салідарнасьць».
• Мяркую, што магчыма і беларускай апазыцыі варта было б не заклікаць да санкцыяў, каб паказаць, што для іх галоўнае — краіна і лёсы людзей.

Што было раней

• 24 чэрвеня Рада Эўразьвязу ўвяла сэктаральныя санкцыі ў дачыненьні да Беларусі.
• Санкцыі былі ўведзеныя пасьля інцыдэнту з прымусовай пасадкай самалёта Ryanair у Менску і наступнага затрыманьня Рамана Пратасевіча і Соф’і Сапегі, а таксама з прычыны парушэньняў правоў чалавека і рэпрэсій. Уводзяцца наступныя абмежавальныя захады:
• У экспарце і перадачы абсталяваньня, тэхналёгіяў або праграмнага забесьпячэньня, прызначанага для выкарыстаньня ў інтарэсах беларускіх уладаў у маніторынгу або перахопе Інтэрнэту і тэлефоннай сувязі на мабільных або стацыянарных прыладах.
• У экспарце ў Беларусь тавараў падвойнага прызначэньня для вайсковага выкарыстаньня.
• У экспарце ў Беларусь тавараў, якія выкарыстоўваюцца для тытунёвых вырабаў.
• У імпарце ў ЭЗ нафтапрадуктаў з Беларусі.
• У імпарце ў ЭЗ калійных угнаеньняў з Беларусі,
• У доступе на фінансавыя рынкі ЭЗ ураду Беларусі, а таксама беларускім дзяржаўным фінансавым інстытутам і субʼектам.