У судзе выяўляюцца новыя дэталі ў справе аб гібелі салдата Аляксандра Коржыча ў вайсковай частцы ў Барысаве.
13 жніўня на працэсе па крымінальнай справе аб сьмерці салдата Аляксандра Коржыча прадоўжылі допыт пацярпелых салдат. Пятым дапытаным стаў Раман Аскерка, зь якім Коржыч разам служыў у Печах.
Раман Аскерка адзіны прысутны на працэсе саслужывец Аляксандра Коржыча, зь якім той падтрымліваў блізкія сяброўскія адносіны падчас службы.
Коржыч і Аскерка служылі ў 3-й роце 307 школы, іх ложкі стаялі побач у адной казарме. Аб тым, што Аляксандар Коржыч падтрымліваў блізкія адносіны з Аскеркам, гаварылі і іншыя апытаныя судом пацярпелыя салдаты.
Акрамя Аскеркі, Коржыч цесна кантактаваў з шарагоўцам Аліхаджаевым, які зрабіў спробу самагубства неўзабаве пасьля сьмерці Коржыча і быў камісаваны пасьля знаходжаньня ў Навінках. Аліхаджаеў у працэсе ня ўдзельнічае, месца яго знаходжаньня невядомае.
«Напачатку мы не асабліва цесна кантактавалі з Коржычам, — расказаў суду Раман Аскерка. — Калі разам трапілі ў трэцюю роту, ужо кантактавалі больш цесна. Мой ложак быў побач з ложкам Аляксандра. Нармальны хлопец, ні зь кім не канфліктаваў, нармальныя меў зносіны. Коржыч ня скардзіўся мне ні на што спачатку. Пачаў скардзіцца пасьля таго, як трапіў у мэдпункт у пачатку верасьня. Коржыч гаварыў, што ў яго баліць сэрца. Пасьля мэдпункта ён перастаў кантактаваць зь іншымі саслужыўцамі. Прыкладна праз тыдзень пасьля гэтага, Аляксандра забралі ў мэдпункт. Больш я яго не бачыў».
Новыя сьведчаньні нестатутных адносін у Печах
Раман Аскерка, як і іншыя апытаныя судом пацярпелыя салдаты, расказаў пра парушэньні статуту, якія былі ў частцы. У прыватнасьці пра выкуп права карыстацца тэлефонамі ў сяржантаў (асабіста Аскерка заплаціў за гэта 30 рублёў), неабходнасьць пэрыядычна набываць сяржантам каву, цыгарэты, вафлі і іншыя прадукты. Таксама ён пацьвердзіў, што некалькі разоў сяржант Бараноўскі прымушаў салдатаў адціскацца ад зямлі за дробныя парушэньні. У тым ліку ў супрацьгазах.
«Я б не сказаў, што Коржыч меў канфлікты з Бараноўскім, ён меў нармальныя зь ім стасункі, — расказаў Аскерка. — Аднойчы я бачыў, як сяржант Вяжэвіч патрабаваў у Коржыча набыць яму вафлі. Коржыч набываў сяржантам прадукты, але колькі разоў ён гэта рабіў, я не ведаю. Таксама быў выпадак, калі сяржант Вяжэвіч загнаў Коржыча ў яму і кідаў у яго рыдлёўкі зьверху ўніз. Пры гэтым ён сьмяяўся. Сяржант Скуратовіч усё бачыў, але не ўмешваўся».
У мэдроце Коржыча трымалі пад вартай
Раман Аскерка пацьвердзіў, што сяржант Бараноўскі карыстаўся тэлефонам Коржыча. Чаму так адбывалася, ён не ведае.
«У другой палове верасьня я павёў у мэдроту іншага саслужыўца, — расказаў Раман Аскерка. — Там я запытаўся, дзе Аляксандар Коржыч, як яго можна ўбачыць. Мне сказалі, што яго ў мэдроце няма. І што ён хутчэй за ўсё ў шпіталі, куды яго адвезьлі з мэдроты. Мне вядома, што ў мэдроце Коржыч знаходзіўся пад вартай. Аб гэтым гаварылі ў роце салдаты. Не ведаю, адкуль была такая інфармацыя».
Раман Аскерка таксама расказаў, што аб сьмерці Аляксандра Коржыча яго саслужыўцы даведаліся ад сьледчых, якія прыйшлі ў частку рабіць агляд рэчаў загінуўшага салдата. Ні кіраўніцтва часткі, ні сяржанты аб гэтым ім не паведамлялі.
«Я ня ведаю, чаму Аляксандар зрабіў гэта, — сказаў Раман Аскерка. — Ён не гаварыў мне, што хоча зьдзейсьніць самагубства і не скардзіўся на дзеяньні сяржантаў».
Працэс па справе аб сьмерці салдата Аляксандра Коржыча ідзе ў Менскім абласным судзе Менску з 8 жніўня. На лаве падсудных трое сяржантаў роты, у якой служыў загінулы шараговец.
Пяць рэчаў, якія трэба ведаць пра справу Аляксандра Коржыча
Беларускае войска імя Аляксандра Коржыча. Храналёгія падзей
Справу аб трагічнай гібелі салдата тэрміновай службы Аляксандра Коржыча расьсьледавалі каля 9 месяцаў, яна знаходзілася на асабістым кантролі ў Аляксандра Лукашэнкі. Да працэсу расьсьледаваньня ў якасьці выключэньня была дапушчаная маці нябожчыка Сьвятлана Коржыч.
У выніку сьледзтва прыйшло да высновы, што Аляксандра Коржыча давялі да самагубства таварышы па службе, абвінавачаньні прад’яўленыя больш як 15 асобам. Пры гэтым сам СК раней паведамляў, што цела знайшлі ў пятлі са зьвязанымі нагамі і нацягнутай на галаву майкай — як гэта спалучаецца з вэрсіяй пра самагубства, маці не патлумачылі. Сьвятлана Коржыч катэгарычна ня згодная з высновамі сьледзтва. На думку жанчыны, яе сына забілі, а прычынай гэтага стала нежаданьне Коржыча плаціць таварышам па службе грошы.
Пяць рэчаў, якія трэба ведаць пра справу Аляксандра Коржыча
Праз два тыдні пасьля таго, як у падвале вайсковай часткі ў Печах знайшлі труп Аляксандра Коржыча, Сьледчы камітэт Беларусі распачаў 8 крымінальных спраў у дачыненьні да 8 вайскоўцаў. Пазьней колькасьць затрыманых у справе Аляксандра Коржыча вайскоўцаў павялічвалася: акрамя сяржантаў і прапаршчыка, за краты трапілі таксама два афіцэры, якія кіравалі ротай Коржыча. Аднак з больш чым 15 чалавек, затрыманых у справе, на лаве падсудных у першым працэсе апынуліся толькі тры сяржанты, якім прад'явілі абвінавачваньні паводле ч. 1, 2 арт. 430 і ч. 3 арт. 455 Крымінальнага кодэксу Беларусі.
У справе салдата Коржыча, які загінуў у войску, будуць судзіць толькі сяржантаў
Частка 3 артыкула 455 КК. Злоўжываньне начальніка ці службовай асобы ўладай ці службовымі паўнамоцтвамі зь цяжкімі наступствамі. Пазбаўленьне волі на тэрмін ад 5 да 12 гадоў з канфіскацыяй маёмасьці або без канфіскацыі і з пазбаўленьнем права займаць пэўныя пасады або займацца пэўнай дзейнасьцю.
Часткі 1 і 2 арт. 430 КК. Прыняцьце службовай асобай для сябе ці для блізкіх матэрыяльных каштоўнасьцяў ці выгод маёмаснага характару. Караецца абмежаваньнем волі на тэрмін ад 3 да 5 гадоў з пазбаўленьнем права займаць пэўныя пасады або займацца пэўнай дзейнасьцю, або пазбаўленьнем волі на тэрмін да 7 гадоў з канфіскацыяй маёмасьці і з пазбаўленьнем права займаць пэўныя пасады або займацца пэўнай дзейнасьцю.
Гвалтоўная сьмерць у Печах салдата Аляксандра Коржыча атрымала ў грамадзтве вялікі рэзананс. Былыя салдаты тэрміновай службы пачалі расказваць пра свой досьвед дзедаўшчыны і гвалту ў войску. Стала пашырацца інфармацыя пра іншыя выпадкі сьмерці маладых салдат.
Пасьля здарэньня ў вайсковай частцы ў Печах апыталі 18 тысяч дэмабілізаваных вайскоўцаў на прадмет нестатутных дачыненьняў падчас службы ў войску.
У першым паўгодзьдзі ў Беларусі асудзілі 28 асобаў паводле крымінальных спраў аб нестатутных адносінах. Усе судовыя пастановы набылі законную сілу. На 31 ліпеня ў судах знаходзіцца яшчэ 12 крымінальных спраў за дзедаўшчыну, у іх фігуруе 19 асобаў.
