Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Сусьветны габрэйскі кангрэс запатрабаваў выбачэньняў ад міністра адукацыі Польшчы


Ілюстрацыйнае фота.
Ілюстрацыйнае фота.

Ад міністра Ганны Залеўскай патрабуюць выбачыцца за яе адмову прызнаць саўдзел палякаў у масавым забойстве некалькіх сотняў габрэяў ў Ядвабнэ на паўночным усходзе краіны ў 1941 годзе.

Выступаючы на прыватным тэлеканале TVN24, Залеўска адмовіліся адкрыта прызнаць саўдзел палякаў у пагроме, сказаўшы, што гэта «гістарычны факт, які быў шмат разоў няправільна зразуметы і успрыняты прадузята». «Драматычная сытуацыя, якая мела месца ў Ядвабнэ, зьяўляецца спрэчнай. Многія гісторыкі, паважаныя прафэсары, малююць зусім іншую карціну,» — сказала яна.

У заяве, апублікаванай сёньня, прэзыдэнт Усясьветнага габрэйскага кангрэсу Рональд Лаўдэр запатрабаваў, каб Залеўска «неадкладна распаўсюдзіла выразна сфармуляваныя прабачэньні і адмовілася ад сваіх словаў». Лаўдэр выказаў трывогу, што «высокапастаўленыя чыноўнікі ў Польшчы, краіне, якая зрабіла так шмат для прасоўваньня справы адукацыі ў галіне Галакосту, як уяўляецца, цяпер адступаюць да часоў заблытваньня і дэзінфармацыі».

Да Другой сусьветнай вайны Польшча была домам для найбуйнейшай у Эўропе габрэйскай супольнасьці з прыкладна 3,2 мільёна чалавек. Большасьць зь іх былі забітыя фашысцкімі акупантамі, якія пабудавалі лягеры сьмерці, у тым ліку Асьвенцім і Трэблінку, на польскай зямлі.

У 2000-2004 гадах польскі дзяржаўны Інстытут нацыянальнай памяці (ІНП) выявіў, што 10 ліпеня 1941 года фашысцкія акупанты і мясцовыя жыхары ўдзельнічалі ў масавым забойстве 340 габрэяў ў Ядвабнэ. Некаторыя ахвяры былі спаленыя зажыва пасьля таго, як іх замкнулі ўнутры хлява. Гэта адкрыцьцё пахіснула перакананьне палякаў у тым што яны, за некаторымі выключэньнямі, паводзілі сябе годна падчас вайны, падчас якой загінула пятая частка насельніцтва краіны. Некаторыя да гэтага часу адмаўляюцца прызнаць вынікі расьсьледаваньня ІНП.

Патрабаваньні Сусьветнага габрэйскага кангрэсу пра выбачэньні былі абвешчаныя ў той дзень, калі польскі Сэйм зацьвердзіў кандыдатуру Яраслава Шарэка на чале Інстытуту нацыянальнай памяці. Выступаючы перад парлямэнцкім камітэтам ў пачатку гэтага тыдня, Шарэк заявіў, што злачынства ў Ядвабнэ было зьдзейсьнена немцамі, якія «гвалтоўна выкарыстоўвалі групу палякаў у сваёй машыне тэрору».

Пытаньне аб стаўленьні палякаў да сваіх габрэйскіх суседзяў падчас Другой сусьветнай вайны таксама зьяўляецца ключавым фактарам для правай партыі «Права і справядлівасьць», якая прыйшла да ўлады ў кастрычніку мінулага года на абяцаньнях дамагчыся большай павагі да Польшчы на сусьветнай арэне.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG