Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Выбары-2012: кандыдаты другога гатунку


Праўладныя кандыдаты ў дэпутаты масава адмаўляюцца ад перадвыбарчых дэбатаў з прадстаўнікамі апазыцыі.

Некаторым апазыцыйным кандыдатам даводзіцца сутыкацца зь перасьледам з боку ўладаў.

Пра такія выпадкі паведамляюць карэспандэнты нашага радыё ў рэгіянальным аглядзе «Свабоды».

Спадарыні Фаміной, якая балятуецца па Віцебскай-Горкаўскай выбарчай акрузе № 17, давялося вытрываць ператрус рэчаў і асабісты агляд. Яе зьнялі зь цягніка, калі яна вярталася з Польшчы, дзе адведвала сына.

Алена Фаміна апавяла, што памежнікі патрабавалі, каб яна паказала ім нейкія грошы:

Алена Фаміна
Алена Фаміна
«Прыйшлі мытнікі. Узялі пашпарт. Дзяўчына пытаецца: «Можна паглядзець вашы рэчы?» Ну, можна, чаго ж нельга... Нічога не знайшлі. Тады дзяўчына прапанавала мне задэкляраваць грошы. Пытаюся: «Якія грошы? У мяне 250 даляраў і 140 беларускіх рублёў, я вам паказала». Яна кажа: «Можа, усё-ткі добраахвотна задэкляруеце?» Кажу: «Што дэкляраваць, я не разумею! У мяне больш грошай няма!» «Пэўна няма?» — яна пытаецца. Кажу: «Пэўна!»

«Грошы шукалі ў асобным пакоі, абмацаўшы адзеньне й цела...»

Але мытнікаў гэта не спыніла. Яны загадалі Алене Фаміной выйсьці зь цягніка з рэчамі і пайсьці на ператрус ужо ў мытную залю. Калі ў рэчах зноў не знайшлося нічога падазронага, правялі асабісты агляд, абмацаўшы цела і адзеньне, працягвае спадарыня Фаміна:

«Яшчэ раз сумкі ўсё вытрасьлі, пытаюцца: «У вас пэўна больш нічога няма?» Кажу: «Няма». «А вы кандыдат?» — пытаюцца. Адказваю: «Так, я кандыдат». Тады яны паехалі па санкцыю на асабісты агляд. «Ну, — кажу, — такога прыніжэньня я яшчэ ў жыцьці не перажывала!» І ў начальніка пытаюся: «Вы ж дасьцё мне ўсе паперы, чаму здымалі з цягніка, чаму абшуквалі? Я ж ня той чалавек, што будзе маўчаць! Я ж усім пра гэта распавяду!»

Але ў паперах, атрыманых на мытні, ніякага тлумачэньня ператрусу і асабістага агляду не аказалася. Цягнік увесь гэты час трымалі на мяжы.

Алена Фаміна згадвае, што гэта не адзіны выпадак, які сьведчыць пра ўвагу да яе як незалежнай кандыдаткі.

«Вынік вобшуку: у кандыдата на дэпутата зьнікла тэчка з дакумэнтамі»

Так, 31 жніўня падчас ператрусу ў машыне, дзе ехаў яе родны брат Аляксей Гаўруцікаў, таксама кандыдат у дэпутаты, забралі тэчку зь яе дакумэнтамі. Алена Фаміна накіравала скаргу ў пракуратуру на супрацоўнікаў Першамайскага РАУС, дзе зьнікла тэчка са сьпісам ініцыятыўнай групы ды іншымі паперамі, а таксама асабісты нататнік з адрасамі і тэлефонамі.

Агітацыйную кампанію ў рэгіёнах праводзяць больш як 25 афіцыйна зарэгістраваных кандыдатаў ад Партыі БНФ. Сярод іх — і вядомыя, і маладыя палітыкі. Да прыкладу, вэтэран партыі Рыгор Кастусёў балятуецца ў дэпутаты па Шклоўскай выбарчай акрузе № 90, а яго малады паплечнік Аляксандар Рамановіч — па Пінскай гарадзкой выбарчай акрузе № 14. Аднак перашкоды ў кандыдатаў — падобныя. Сытуацыю ўдакладняе карэспандэнт «Свабоды».

У Пінску кандыдат на дэпутата ад Партыі БНФ Аляксандар Рамановіч спрабуе заклікаць на тэлевізійныя дэбаты Зінаіду Мандроўскую — дзейнага дэпутата Палаты прадстаўнікоў. «Спадзяваньняў, што выклік будзе прыняты, у мяне мала», — шчыра прызнаецца юнак:

«Я хачу празь незалежныя СМІ „закінуць“ да яе зварот, каб яна пагадзілася на дэбаты. Раней я размаўляў наконт гэтага са старшынём камісіі, і ён мне сказаў, што давёў гэтую прапанову да спадарыні Мандроўскай. Таму цяпер я хачу выступіць у СМІ і нагадаць ёй пра гэтую прапанову».

У Шклове таксама ня хочуць дэбатаў

Кандыдат у дэпутаты ад Партыі БНФ Рыгор Кастусёў таксама жадае паўдзельнічаць у тэледэбатах. І ён кажа, што зробіць гэта, хоць праўладны кандыдат, намесьнік старшыні Камітэту дзяржкантролю Аляксандар Агееў — супраць. Спадар Кастусёў тлумачыць:

«Тэледэбаты — заўтра. І мы гэтыя дэбаты правядзем з кандыдатам у дэпутаты ад партыі левых „Справядлівы сьвет“ Зінаідай Мялешчанкай. А праўладны — адмовіўся. Але на тэледэбатах я сказаў усё, што хацеў сказаць».

Карэспандэнт: «Такім чынам, у Шклове таксама пачуюць словы праўды?»

«Ва ўсякім разе, з кім я тут ні сустракаўся (а людзі мяне ведаюць добра), то ўсе маральна падтрымліваюць. І многія тут разумеюць, што выбары фальсыфікуюцца. У Шклове я іду на парлямэнцкія выбары трэцім разам. І многія кажуць: „Увесь Шклоў за цябе галасуе, чаму ты не дэпутат?“ Але яны ўсе разумеюць, чаму не дэпутат. Людзі разумеюць, што выбараў у краіне цяпер няма».

У пінчука Аляксандра Рамановіча запытваю: а ці складана яму ўдзельнічаць у выбарах, ці патрэбная дапамога, у прыватнасьці, Партыі БНФ і палітыкаў?

«Цікавасьць да выбараў у людзей вельмі нізкая. А калі людзям загадзя паведаміць, што на сустрэчы зь імі прыйдзе вядомы палітык, то тады цікавасьць будзе значна большая. На гэта я вельмі спадзяюся».

«Уладзе ніякія дэбаты не патрэбныя»

На Берасьцейшчыне праўладныя кандыдаты адмаўляюцца ад дэбатаў. Кандыдат ад Беларускай сацыял-дэмакратычнай партыі (Грамада) Валянцін Лазарэнкаў мяркуе, што яны баяцца вострых пытаньняў.

Валянцін Лазарэнкаў балятуецца па Івацэвіцкай акрузе № 11. Яго праўладны канкурэнт, дзейны дэпутат парлямэнту Леанід Кавалевіч, адмовіўся ад тэледэбатаў. Спадар Лазарэнкаў мяркуе, што Кавалевіч хоча абыйсьці вострыя пытаньні:

«За 4 мінулыя гады сам парлямэнт са сваёй ініцыятывы прыняў толькі адзін закон. Усё астатняе нараджалася ў нетрах бюракратычных структур. То бок улада пісала сама законы для сябе. Вось крызіс быў, людзі захоўвалі грошы ў банках. Гэтыя ўкладаньні зьелі напалову. І ніхто нават пальцам не паварушыў, каб падтрымаць гэтых грамадзянаў. Да прыкладу, Белаазёрск. Тут у некаторых камунальных кватэрах людзі з 2006 году на гаўбец ня могуць выйсьці, бо ён можа ўпасьці... Грошы на заробкі чыноўнікам ЖКГ ёсьць, а каб дом адрамантаваць — няма... Так мы і жывем. То, вядома, якія дэбаты? З кім дэбатаваць? Уладзе ніякія дэбаты не патрэбныя. Стварыліся чынавенска-кланавыя групы, якія пад сябе і робяць законы».

Старшыня Пружанскага райвыканкаму таксама адмовіўся ад тэледэбатаў

Кандыдат ад АГП па Пружанскай акрузе № 9 Аляксандар Кабанаў таксама застаўся без тэледэбатаў. Яго адзіны канкурэнт — старшыня Пружанскага райвыканкаму Аляксандар Юркевіч — напачатку пагадзіўся на дэбаты, а цяпер адмовіўся. Аляксандар Кабанаў кажа:

«Паводле афіцыйнай вэрсіі, ён адмовіўся таму, што я буду здымаць сваю кандыдатуру. Аднак я думаю, што ўсё нашмат прасьцей. Лічу, што гэта яму зьверху загад такі прыйшоў. А якая яму справа, буду я здымацца ці ня буду?»

Зварот да выбарцаў Аляксандра Кабанава ў мясцовай газэце выйшаў адцэнзураваны. Цяпер ён чакае, ці зьявіцца ў эфіры яго тэлевыступ, у чым таксама мае сумневы.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG