Лінкі ўнівэрсальнага доступу

За год пасьля леташняга пагрому «трэцяга сэктару» ўлады ліквідавалі або давялі да самаліквідацыі 857 недзяржаўных арганізацый


Вярхоўны суд цяпер разглядае пазовы аб закрыцьці ўсіх незалежных прафсаюзаў Беларусі
Вярхоўны суд цяпер разглядае пазовы аб закрыцьці ўсіх незалежных прафсаюзаў Беларусі

Офіс Эўрапейскай экспэртызы і камунікацый падлічыў страты сярод няўрадавых арганізацый Беларусі з 14 ліпеня 2021 году.

14 ліпеня 2021 году прайшла хваля ператрусаў і арыштаў сярод актывістаў «трэцяга сэктару» Беларусі. Тады адбыліся дзясяткі ператрусаў у офісах арганізацый грамадзянскай супольнасьці, а таксама ў дамах актывістаў. Сьледчы камітэт Беларусі паведаміў, што ператрусы адбыліся ў межах расьсьледаваньня крымінальных спраў, у тым ліку зьвязаных з пратэставай дзейнасьцю. Пасьля ператрусаў затрымалі праваабаронцаў Алеся Бяляцкага, Валянціна Стэфановіча, Уладзімера Лабковіча. Яны дагэтуль застаюцца пад вартай, як і больш за 1260 палітычных зьняволеных.

Паводле падлікаў Офісу Эўрапейскай экспэртызы і камунікацый, які дапамагае трэцяму сэктару ў Беларусі, за мінулы год 857 недзяржаўных арганізацый ліквідаваныя або апынуліся ў стадыі ліквідацыі, у тым ліку:

  • 519 НДА прымусова былі ліквідаваныя рэгіструючымі органамі або паводле рашэньні суду,
  • 338 — прынялі рашэньне аб ліквідацыі самастойна.

Рашэньне аб самаліквідацыі прымаецца арганізацыямі перш за ўсё з прычыны неспрыяльнага прававога асяродзьдзя, агульнай грамадзка-палітычнай сытуацыі ў краіне, а таксама часта пад ціскам уладаў, зазначаецца ў дакладзе арганізацыі.

Цяпер у Вярхоўным судзе разглядаюць пазовы Генпракуратуры аб закрыцьці ўсіх незалежных прафсаюзаў Беларусі.

Ліквідацыя недзяржаўных арганізацый у Беларусі

У красавіку 2021 міністар замежных спраў Беларусі Ўладзімер Макей заявіў, што ў адказ на заходнія санкцыі ў Беларусі можа быць зьнішчана грамадзянская супольнасьць.

«Любое далейшае ўзмацненьне жорсткасьці санкцый прывядзе да таго, што грамадзянская супольнасьць, пра якую яны клапоцяцца, перастане існаваць. І гэта будзе, я лічу, абсалютна абгрунтавана ў дадзенай сытуацыі», — сказаў Макей.

22 ліпеня Аляксандар Лукашэнка заявіў пра зачыстку недзяржаўных арганізацый.

«Так і ўрад, і МЗС пабеглі за „дэмакратыяй“ і пастваралі ў нас (хай Макей ізноў ня прыме на свой рахунак, гэта і да яго яшчэ было, яму гэта ў спадчыну дасталася, трэба цяпер разграбаць), і мы атрымалі пад 2 тысячы на невялікую краіну НДА, НКА, бандытаў і замежных агентаў. Ну і што, дэмакратыю атрымалі?»

«Ідзе зачыстка. Вы думаеце, гэта проста? Там ужо тысячы людзей працуюць, нашых людзей, і ў асноўным з павернутымі, прамытымі за чужыя грошы мазгамі», — сказаў Лукашэнка.

30 ліпеня Лукашэнка заявіў, што «пад выглядам дабрачыннасьці некамэрцыйныя арганізацыі адпрацоўваюць чужую палітычную замову». Ён сказаў, што розных недзяржаўных фондаў, прыватных установаў, праваабарончых арганізацый у Беларусі было паўтары тысячы.

«У выніку праведзеных мерапрыемстваў выдзелена 185 дэструкцыйных структураў, якія нясуць патэнцыйную пагрозу нацыянальнай бясьпецы, у тым ліку прадстаўніцтва замежнай некамэрцыйнай арганізацыі, 71 рэспубліканскае і мясцовае грамадзкае аб’яднаньне, 113 установаў», — сказаў Лукашэнка на нарадзе з чыноўнікамі.

Зь сярэдзіны ліпеня адбываецца масавая ліквідацыя недзяржаўных арганізацыяў па ўсёй краіне. Пад пагрозай існаваньне дзясяткаў асьветніцкіх, праваабарончых, дабрачынных, спажывецкіх, дасьледчых і іншых арганізацыяў. Прадстаўнікоў установаў затрымліваюць, праводзяць у іх дома і ў офісах ператрусы, арыштоўваюць рахункі.

Па стане на канец 2021 году ўлады ліквідавалі як найменей 275 НДА, яшчэ шэраг — у працэсе ліквідацыі ці пад яе пагрозай.

Праз год пасьля пачатку масавага ціску, у ліпені 2022 году, стала вядома, што ўлады ліквідавалі або давялі да самаліквідацыі 857 недзяржаўных арганізацый. А маніторынг Lawtrend на канец 2022 году паказаў, што за два гады грамадзкі сэктар Беларусі пазбавіўся ня менш як 1102 некамэрцыйных арганізацый.

Адной з галоўных падзей стала ліквідацыя незалежных прафсаюзаў у краіне. Лідэрам арганізацый прысудзілі вялікія турэмныя тэрміны.

Сярод ліквідаваных арганізацый

  • • Human Constanta
  • • Беларуская асацыяцыя журналістаў
  • • Беларускі Хэльсынскі камітэт
  • • Гродна Лайф Медыя
  • • Згуртаваньне беларусаў сьвету «Бацькаўшчына»
  • • Зьвяно
  • • Имена
  • • Мова нанова
  • • Офіс па правах людзей з інваліднасьцю
  • • ПЭН-цэнтар
  • • Прававая ініцыятыва
  • • Саюз беларускіх пісьменьнікаў
  • • Тэрыторыя правоў
  • • Цэнтар прававой трансфармацыі
  • • Экадом
  • Таварыства беларускай мовы
  • Дзіцячыя госьпісы ў Горадні і Віцебску
  • Беларускі прафсаюз работнікаў радыёэлектроннай прамысловасьці (РЭП)
  • Свабодны прафсаюз Беларускі (СПБ)
  • Беларускі незалежны прафсаюз (БНП)
  • Беларускі кангрэс дэмакратычных прафсаюзаў (БКДП)

Камэнтаваць тут можна праз Facebook. Калі вы ў Беларусі, любы камэнтар можа быць падставай для перасьледу з боку ўладаў

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG