Вызваленьне палітвязьняў — саступка, ласка ці пастка? Дыскусія экспэртаў

Гэтыя пытаньні Юрыя Дракахруста на канале Свабода Premium абмяркоўваюць палітычны аглядальнік Радыё Свабода Валер Карбалевіч, палітоляг Тацяна Чуліцкая і філёзаф Максім Гаруноў.

Карбалевіч

• Вызваленьне чальцоў Прэс-клюбу стасуецца з заявай Лукашэнкі, што ніводзін волас не павінен упасьці з галавы бізнэсоўца, калі ён не ідзе ў палітыку.
• Нядаўна ён пужаў бізнэсоўцаў, прымушаў іх ствараць у сябе прафсаюзныя арганізацыі.
• Вызвалілі былога дыплямата Ігара Ляшчэню.

• Гэта не прыкмета лібэралізацыі, бо саджаюць новых вязьняў.
• Гэта паралельныя працэсы: ёсьць устаноўка не зьніжаць рэпрэсіі, а зь іншага боку, дэманструецца нейкая гнуткасьць.
• Апошняе — вынік санкцыяў, сьведчаньне таго, што яны працуюць.
• Для Лукашэнкі галоўная пагроза цяпер не пратэст, а кепская сытуацыя ў эканоміцы ў сувязі з санкцыямі.
• Любая рэвалюцыя — гэта выбух калектыўнага падсьвядомага.
• Для таго выбуху патрэбны зьбег самых розных абставінаў.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

Юлія Слуцкая — пра фармулёўку памілаваньня, справу Луцкіной і камэру «Шанхай» з пацукамі

• Летась яны зьбегліся. Зараз такога зьбегу абставінаў няма.
• Сёньня новы выбух пратэстаў на парадку дня не стаіць.
• Грамадзтва спрабуе адаптавацца, «акапацца» і проста выжыць.

Чуліцкая

• Лукашэнку ўвесь час трэба паказваць, хто галоўны, каб пратэсты не падняліся зноў.
• Тое, што вызваляюць палітвязьняў, — гэта вынік санкцыяў, размова ідзе ня толькі пра Прэс-клюб, вызвалілі таксама мэнэджара PandaDoc.
• Захад паказаў, што пры наяўнасьці ў Беларусі палітвязьняў вяртаньне да дыялёгу немагчымае.

• Лукашэнка вызваляе закладнікаў, каб некалі зьявілася вакно магчымасьцяў.
• Калі ты чуеш, што людзей вызваляюць, ты радуесься, гэта нармальная чалавечая рэакцыя.
• Чаму мы павінны мяняць свае адносіны да сытуацыі, калі некага вызваляюць?
• Гэта складанае маральнае пытаньне — ці варта таргавацца наконт вызваленьня палітвязьняў?
• Я нязгодная з думкай, што хай людзі застаюцца за кратамі, каб у нас не было маральных спакусаў.
• Калі няма сацыялягічных дадзеных, цяжка казаць пра настроі людзей.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

«Тое, што адбылося, незаконна». Юрыст пра «памілаваньне» неасуджаных супрацоўнікаў «Прэс-клюбу»

• Рэйтынг Лукашэнкі не расьце, ён у яго застаецца на ўзроўні 20%, максымум 30%.
• Гвалт людзі не падтрымліваюць, нават тыя, каго мы называем «ябацькамі».
• Мэтафара пра «пажар на тарфяніку» дагэтуль слушная.
• Калі б сытуацыя нармалізавалася, такі маштаб гвалту, які працягваецца, быў бы проста непатрэбны.

Гаруноў

• Лукашэнка, вызваляючы чальцоў Прэс-клюбу, гаворыць на старой палітычнай мове, на мове да жніўня 2020 году.
• Тады ў Беларусі, па вялікім рахунку, не было палітычнай нацыі.
• Для людзей без нацыянальнай сьвядомасьці такі жэст — вызваленьне палітвязьняў — сапраўды дэмаралізуе і дэмабілізуе пратэставыя настроі.

• Але ў Беларусі сытуацыя зьмянілася.
• Гэтым вызваленьнем Лукашэнка ніякіх ачкоў для сябе не набраў.
• Ён не разумее новай палітычнай мовы Беларусі.
• Летась бомба выбухнула, а тое, што мы бачым цяпер, — гэта руіны ў выніку таго выбуху.
• У нас са Зьмітром Лукашуком выйшла кніга, дзе сабраныя 85 інтэрвію з выбітнымі беларускімі інтэлектуаламі наконт беларускай нацыянальнай ідэі.
• Калі мы яе друкавалі, я сумняваўся, што яе нехта купіць, яна была вельмі дарагая.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

Рэдактар «Эўрарадыё» Зьміцер Лукашук часова пакінуў Беларусь

• Наклад разьляцеўся за 4 тыдні.
• Празь некалькі тыдняў за захоўваньне гэтай кнігі людзей прыцягвалі да адказнасьці.
• Беларусь — някніжная краіна.
• Тое, што людзі сталі трымацца за гэтую кнігу, — гэта цывілізацыйны скачок.

Што было раней

• 19 жніўня, пасьля амаль 8 месяцаў за кратамі, выйшлі на волю сябры «Прэс-клюбу» Юлія Слуцкая, Пётар Слуцкі, Сяргей Альшэўскі і Ала Шарко.
• 20 жніўня на волю выйшлі мэнэджар IT-кампаніі PandaDoc Віктар Куўшынаў і былы дыплямат Ігар Ляшчэня.
• 23 жніўня на волю выйшаў Дзяніс Сакалоўскі, былы апэратар БТ, затрыманы ў «справе Прэс-клюбу».