Нямецкае выданьне Die Zeit зьмясьціла невялікае апавяданьне пра беларускую вёску і яе жыхароў. Аўтар здымкаў, фотажурналіст Васіль Фядосенка, год правёў побач з сваімі героямі, беларускімі вяскоўцамі. Раней ягоныя фотаздымкі зьмясьціў нямецкі штотыднёвік Der Spiеgel, брытанскае выданьне The Guardian, іншыя заходнія СМІ.
Публікацыя ў Die Zeit выклікала шмат водгукаў ад наведнікаў інтэрнэт- вэрсіі выданьня. Чытачы пішуць пра тое, што ім вельмі спадабаўся расказ, дзеляцца сваімі настальгічнымі пачуцьцямі, прыводзяць уласныя ўражаньні ад наведаньня гэтай мала знаёмай большасьці немцаў краіны.
Як падае выданьне, з 9,5 мільёна жыхароў Беларусі 80% — гараджане. І толькі 20% жывуць у вёсцы. Збольшага жыцьцё беларускіх сялян падобнае на тое, як жылі іх продкі: шмат што робяць уручную — сеюць, зьбіраюць ураджай. Да таго ж утрымліваюць жывёлу, шыюць, вышываюць, згодна з паганскімі традыцыямі сустракаюць розныя сьвяты, таксама памінаюць памерлых. Нягледзячы на свой ужо немалады век, самотнасьць, цяжкія бытавыя ўмовы ды фізычна нялёгкую працу, ніхто зь іх ня хоча пераяжджаць да сваякоў у Менск, які знаходзіцца за некалькі кілямэтраў.
На адным з фотаў — 65-гадовы Васіль Крывенчык. Ён сее ячмень. У сваёй роднай вёсцы Храпкава ён застаўся адзіным, хто гэта можа рабіць ўручную. Гэта няпроста, бо кожны мах рукі павінен быць скаардынаваны з крокам. «Мы далёка ад цывілізацыі, — кажа Васіль, — але гэта і добра».
Дом 82-гадовай Юлі Панчэні зь вёскі Пагост — гэта шпалеры ў кветкі, пурпурныя фіранкі, сінія дзьверы, ярка пафарбаваная мэбля. Усё зроблена сваімі рукамі. Таксама Юля пячэ хлеб на сьвяты. Асабліва ёй ўдаюцца велікодныя булкі.
Кацярыне Панчэні — 75 гадоў. «Не, я ніколі не пераеду ў горад, — кажа яна. — Тут паблізу рака, лес, грыбы ды ягады. Я ўсё раблю сама: кармлю жывёлу ў хляве, трымаю курэй...А што ў горадзе? Машыны, шум ды гразь. Асабліва ў вялікіх гарадах, дзе людзі становяцца ў чэргі, каб набыць сабе ежу...»
Старыя лічаць, што самая вялікая бяда цяперашніх маладых, якіх не засталося на малой радзіме, гэта лянота. Напрыклад, раней маладыя так не гулялі, а дапамагалі старэйшым у полі. Сёньня ж больш маладыя пакаленьні да вясковага жыцьця ня здатныя.
Усяго зьмешчана 16 фотаў Васіля Фядосенкі. Мяркуючы па камэнтарах, беларускае вясковае жыцьцё кранула немцаў.
Некаторыя з водгукаў
- Golife «Які, на жаль, кароткі артыкул. А мне б хацелася больш. Ва ўсякім выпадку, у Эўропе ёсьць зямля, дзе час спыніўся. Нейкі анахранізм, пра які часам марыш».
- dorfbeobachter «Глыбокая настальгія, да якой яшчэ не прыйшоў».
- TL_flow: «Вельмі добры артыкул. Пра Беларусь ня шмат чуеш, а тым больш добрае. Хоць там, мяркуючы па фотах, так прыгожа. Але не заўсёды ж павінна быць гарадзкая мітусьня. Вельмі ўзрушылі словы беларускай сялянкі, што «горад — гэта аўтамабілі, шум і гразь» Як дакладна. Дзіўна, што тут краіна завецца Веlarus, а ня так, як у нас прызывычаіліся — Weissrussland.
- Suryo: «А што ня так з назвай Беларусь? Мы ж не завём Індыю Bharat».
- naistdochwahr: «Ня ўпэўнены, што гэтыя людзі няшчасьнейшыя за нас».
- Mojstrana: «Падазраю, што тыя, хто ня ведае, што такое люкс, жыве без турбот. Аднак, як толькі зьведаеш лепшае, ад яго не адмовісься».
- Gerhard-S: «Я наведваў Беларусь па справах бізнэсу цягам многіх гадоў, маю там шмат знаёмых. Гэтая краіна магла б быць нейкім добрым сувязным блёкам паміж Расеяй і ЭЗ. Беларусы, я зычу вам усяго найлепшага!»
- Berserkist: «Расея і Беларусь падобныя адна на адну і культурна, і мэнтальна. Да таго ж і прэзыдэнты падобныя. Эўразьвязу вельмі б хацелася стасункаў з Расеяй, але ж мэдыятар — контарпрадуктыўны».
- vonZeitzuZeit: «Я ведаю краіну і людзей з уласнага досьведу. Гэта ня так рамантычна, як можа здацца. Гэтыя людзі жабракі. Той, хто жыве ў вёсцы, ніколі не наблізіцца да афіцыйна агучанага сярэдняга месячнага даходу 500 эўра. Далёка ня ўсё маюць машыну. Грамадзкі транспарт даступны толькі на галоўных дарогах. Таму, хто мае патрэбу зь вёскі трапіць у горад, часта даводзіцца ісьці пешшу шмат кілямэтраў, каб дабрацца да прыпынку. Большасьць вёсак не падлучаныя да дарог зь цьвёрдым пакрыцьцём. Аварыйныя службы і ахова здароўя ненадзейныя нават у гарадах, „хуткую дапамогу“ часта даводзіцца доўга чакаць. Самыя бедныя зь бедных ня маюць іншага выбару, як працаваць на агародзе, бо ежа надта дарагая. Усе імпартныя тавары — чыстая раскоша. Многія маладыя людзі пакідаюць краіну, так ці інакш насельніцтва памяншаецца. Але, нягледзячы ні на што, большасьць беларусаў зьяўляюцца добрасардэчнымі, неверагодна гасьціннымі людзьмі, нягледзячы на ўсё іх расчараваньне».
