Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Лінкявічус абураны, што на прэзэнтацыю ў Менск паклікалі асобаў, падазраваных у ваенных злачынствах у Вільні

абноўлена

Падазраваныя ў ваенных злачынствах у Літве выступілі ў Менску
пачакайце

No media source currently available

0:00 0:02:17 0:00

У кнізе Сапожнікава праводзіць уласнае дасьледаваньне і прапануе чытачу ўласныя трактоўкі. Прыкладам, працэс прыходу Беларусі да незалежнасьці яна называе «вакханаліяй дэмакратыі».

Міністар замежных справаў Літвы Лінас Лінкявічус у інтэрвію Свабодзе пракамэнтаваў прэзэнтацыю ў Менску расейскай кнігі пра падзеі ў Вільні 1991 года і адмову Беларусі выдаць літоўскаму правасудзьдзю падазраваных у ваенных злачынствах.

5 кастрычніка ў Доме Масквы ў Менску адбылася прэзэнтацыі кнігі журналісткі расейскай газэты «Комсомольская правда» Галіны Сапожнікавай.

Галіна Сапожнікава
Галіна Сапожнікава

Кніга мае назву «Кто кого предал» і прысьвечаная распаду СССР і ў прыватнасьці літоўскім падзеям 1991 году, у тым ліку — штурму тэлецэнтру ў Вільні. Паводле аўтаркі, «цягам 25 год людзям навязвалі вэрсію падзеяў, якая насамрэч ёсьць гістарычнай фальсыфікацыяй».

У кнізе Сапожнікава праводзіць уласнае дасьледаваньне і прапануе чытачу ўласныя трактоўкі. Прыкладам, працэс прыходу Беларусі да незалежнасьці яна называе «вакханаліяй дэмакратыі».

На прэзэнтацыю былі запрошаныя ўдзельнік штурму Віленскага тэлецэнтру экс-камандзер групы КГБ «Альфа» Міхаіл Галаватаў і былы сакратар ЦК «камуністычнай партыі Літвы на плятформе КПСС» Альгімантас Наўджунас.

Галіна Сапожнікава, Альгімантас Наўджунас, Міхаіл Галаватаў
Галіна Сапожнікава, Альгімантас Наўджунас, Міхаіл Галаватаў

На сёньняшні дзень абодвух шукае літоўскае правасудзьдзе. Галаватава, Наўджунаса і яшчэ дзясяткі чалавек падазраюць у ваенных злачынствах, зьдзейсьненых у студзені 1991 году.

Дыпляматычны скандал летам 2011 году выклікаў выпадак, калі аўстрыйскія памежнікі затрымалі Галаватава для далейшай экстрадыцыі ў Літву, што адпавядае эўрапейскім законам, аднак неўзабаве адпусьцілі ў Расею. Вядома, што Наўджунас жыве ў Падмаскоўі і сёлета нават балятаваўся ў Дзяржаўяую думу як кандыдат ад «Адзінай Расеі».

Лінас Лінкявічус, архіўнае фота
Лінас Лінкявічус, архіўнае фота

Факт прэзэнтацыі гэтай кніжкі ў Менску з удзелам асобаў, якіх расшуквае Літва, Свабодзе пракамэнтаваў міністар замежных справаў Літвы Лінас Лінкявічус:

— Я не прысутнічаў на гэтай сустрэчы, але магу сабе ўявіць, што там адбывалася. Вельмі сумна... Тыя гістарычныя падзеі зьяўляюцца ваенным злачынствам. Ёсьць каля 70 падазраваных у справе аб штурме тэлецэнтру, бальшыня жыве ў Расеі і Беларусі. Заведзеныя адпаведныя крымінальныя справы, якія могуць весьціся і бязь іх удзелу.

— Ці зьвярталася апошнім часам афіцыйная Вільня да кіраўніцтва Беларусі з просьбаю выдаць гэтых асобаў?

— Пракуратура Літвы неаднаразова накіроўвала запыты аб дапамозе ў правядзеньні расьсьледаваньня, аднак яны засталіся без адказу. Заўжды існуюць праўныя мэтады даказаць сваю праўду. На жаль, замест гэтага праводзяцца такія мерапрыемствы. Гэта вельмі сумна для нас.

— На Ваш погляд, чаму афіцыйны Менск не ідзе вам насустрач у гэтым пытаньні і падазраваныя ў ваенных злачынствах спакойна сябе тут адчуваюць?

— Пра гэта варта запытаць у афіцыйнага Менску. Можна прыводзіць розныя адгаворкі, што дзяржава не выдае сваіх грамадзянаў, існуе нацыянальнае права і гэтак далей. Цяпер мы ня маем магчымасьці атрымаць усебаковую інфармацыю пра трагічныя падзеі 1991 году, бо ня можам апытаць усіх удзельнікаў. Натуральна, гэта не дадае ані аб’ектыўнасьці, ані прыязнасьці ў дачыненьні паміж дзяржавамі.

— Як Вы патлумачыце вызваленьне Міхаіла Галаватава з Аўстрыі ў 2011 годзе?

— Галаватаў сапраўды быў затрыманы ў міжнародным аэрапорце Вены. Адпусьцілі яго празь нядбайнасьць памежнікаў і пэўныя бюракратычныя праблемы. Тым ня менш, мы спадзяемся, што сытуацыя не паўторыцца — сёньня дзейнічае міжнародны ордэр на затрыманьне Галаватава.

На прэзэнтацыі
На прэзэнтацыі

Падчас прэзэнтацыі генэрал-маёр у адстаўцы Альгімантас Наўджунас выказаўся пра чалавечыя ахвяры ў выніку штурму: маўляў, «вайскоўцы ня мелі баявой зброі», а стральба па людзях «вялася невядомымі з бальконаў прылеглых будынкаў».

«14 забітых... Памятаю, мне патэлефанаваў уначы галоўны лекар са шпіталю. Маўляў, прыяжджай і паглядзі, што нарабілі. Але я дакладна ведаю: трупы звозілі з усёй Літвы. Хтосьці памёр ад інфаркту, чалавека прывезьлі і паклалі на вуліцы. Гэта рабілі тыя, хто цяпер вінаваціць ва ўсім савецкую ўладу і «альфаўцаў».

Спадар Лінкявічус адрэагаваў на словы Наўджунаса:

— Быццам бы генэрал... Можа ён перакваліфікаўся і піша фантастычныя раманы? Вядома, можна скажаць гісторыю, факты, магчыма, так зручней. Але ў гэтым выпадку так рабіць непрыстойна з маральнага гледзішча.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG