У 1988 годзе ў Югаславіі ўзьнік студэнцкі рух “Адпор”, што ў перакладзе
з сэрбскай азначае “Супраціў”. Сёньня ён – адна з апазыцыйных сілаў прэзыдэнту
Слабадану Мілошавічу. У шэрагах “Адпору” 17 тысячаў актывістаў, сярод якіх
ня толькі студэнты. Назіральнікі адзначаюць, што папулярнасьць руху сярод
сэрбаў расьце з кожным днём. Пра гэта сёньня піша Financial Times.
Апошнім часам згуртаванасьць “Адпору” трымаецца на акцыі няспыннага
грамадзянскага непадпарадкаваньня і супраціву югаслаўскаму рэжыму.
Сябры “Адпору” цьвердзяць, што ў руху няма ніякіх лідэраў і ніякай герархіі.
Адзіная мэта – мабілізаваць і аб’яднаць людзей, каб у які заўгодна спосаб
паказаць іхную прагу да зьменаў. Сярод гэтых спосабаў – грамадзкія сустрэчы,
вулічныя спэктаклі альбо проста нашэньне адзнакі са сьціснутым кулаком,
што зьяўляецца эмблемай руху.
“Мілошавіч вельмі расчараваў людзей, – кажа актывіст “Адпору” Рад Мілік,
– людзі жывуць адным днём і пазьбягаюць зазіраць у будучыню, яны нават
баяцца пра яе думаць. Мы спрабуем прымусіць людзей зазірнуць у заўтра”.
Папулярнасьць “Адпору” ўсё больш і больш хвалюе ўлады, і яны вядуць
сыстэматычнае здушэньне руху. Паводле сяброў “Адпору”, толькі ў мінулым
месяцы былі затрыманыя паліцыяй больш як 400 актывістых, апрача гэтага,
многія сябры і актывісты былі арыштаваныя.
Міністар інфармацыі Югаславіі Горан Маціч абвінаваціў “Адпор” у тэрарызме
і сказаў, што ўрад можа забараніць рух. “Адпор” – неафашыстоўская арганізацыя,
падобная да Італянскай Чырвонай Брыгады, – сказаў ён у часе прэсавай канфэрэнцыі
ў гэтыя выхадныя, – ейная мэта – дэстабілізаваць Югаславію.
У мінулым тыдні былы прэзыдэнт Югаславіі, адзін з сэрбскіх нацыяналістычных
лідэраў Добрыца Чосіч далучыўся да “Адпору”. Празь дзень адзін зь лідэраў
апазыцыі, мэр паўднёвага места Чачак Велімір Іліч заявіў, што ўсе апазыцыйныя
партыі павінныя замарозіць сваю дзейнасьць, а іхныя сябры мусяць увайсьці
у “Адпор”.
Паводле назіральнікаў, цяпер улады ўдвая больш усхвавляваныя, бо ў адрозьненьне
ад барацьбы супраць палітычных партыяў, яны ня могуць эфэктыўна дзейнічаць
супраць руху. Арышты лідэраў руху не параліжуюць дзейнасьці ягоных сяброў,
а працэс прыняцьця пастановаў прасачыць практычна немагчыма.
Цяпер у барацьбе супраць руху ўлады ўжываюць магутную сілу сродкаў масавай
інфармацыі. Яны цьвердзяць, што “Адпор” працуе пры падтрымцы НАТА, чыя
мэта – дэстабілізацыя краіны. Сёньня на сьценах бялграцкіх будынкаў можна
пабачыць праўрадавую агітацыю: на вялікіх плякатах выява дзяржаўнага сакратара
Злучаных Штатаў Мэдлін Олбрайт, якая трымае ў кулаку даляры, а на футболцы,
у якую яна апранутая, напісана “Адпор”.
Між тым, учора ў цэнтры Бялграду прайшоў мітынг Аб’яднанай дэмакратычнай
апазыцыі Сэрбіі, у якім узялі ўдзел каля 25 тысячаў чалавек. Удзельнікі
акцыі абвінавацілі ўлады ў спробе распаліць у краіне грамадзянскую вайну.
Яны патрабавалі адстаўкі прэзыдэнта Мілошавіча, які – паводле іхных словаў
– давёў краіну да міжнароднай ізаляцыі і жабрачага стану. Адзін зь лідэраў
апазыцыі – Вук Драшкавіч сказаў, што Сэрбіяй кіруюць забойцы і тэрарысты,
а таму трэба пакончыць зь цяперашнім рэжымам.
Сёньня у месьце Нові-Сад, на поўначы Югаславіі, былі арыштаваныя 20
прыхільнікаў “Адпору”, якіх абвінавачваюць у датычнасьці да забойства кіраўніка
ўраду правінцыі Ваяводзіна Бошкі Пярошавіча.
Сяржук Сокалаў-Воюш
Самае папулярнае
1