Гэта стала ўжо традыцыяй, што шэсьце на Курапаты пачынаецца ад парку Чалюскінцаў, дзе сталінскім часам карнікі НКВД расстрэльвалі бязьвінных людзей. Калёна зь бел-чырвона-белымі сьцягамі па ходніках выпраўляецца ў кірунку ўрочышча Курапаты – усяго каля дзесяці кілямэтраў пешшу. Дэманстранты нясуць крыжы і плякаты з надпісамі “Ўшануйма памяць ахвяраў Курапатаў”, “Ніякіх саюзаў з імпэрскай Расеяй”.
Для вэтэрана беларускага адраджэнскага руху Вячаслава Сіўчыка гэта ўжо 18-е шэсьце на Курапаты.
(Сіўчык: ) “Дзяды і самі па сабе зьяўляюцца адвечным беларускім сьвятам. І, вядома, другі ўзровень, што гэтае мерапрыемства вельмі цесна зьвязана з тым, як паўстаў ужо у найнавейшай гісторыі Беларусі беларускі незалежніцкі рух, бо разглядаць гісторыю БНФ безь Дзядоў проста немагчыма”. Мастак Мікола Купава згадвае, як калісьці яшчэ ягоны дзед адзначаў Дзень памяці продкаў:
(Купава: ) “Дзяды былі з самага пачатку майго жыцьця, колькі я сябе памятаю. Гэта была абавязковая традыцыя. Трэба было ехаць усёй сям’ёй у вёску да дзеда, і там адбывалася такая ўрачыстасьць за сталом. Белыя абрусы, у белае апранутыя дзед з бабай. Гэта было настолькі запамінальна, урачыста...”
Удзельнік жалобнага шэсьця Пятро Шашкель сам зьведаў пакуты сталінскіх лягераў.
(Шашкель: ) “Гэта адначасна і сьвяточны дзень, паколькі шмат моладзі ідзе сёньня, каб пакланіцца нявінна загінулым. У нейкай ступені і смутнае пачуцьцё, таму што я страціў сваіх бацькоў, сам быў рэпрэсаваны. Мяне рэабілітавалі толькі ў 1996-м годзе”.
Сярод дэманстрантаў былі і ўдзельнікі васьмімесячнай вахты памяці ў Курапатах 2001 – 2002 гадоў, калі будавалася менская кальцавая дарога.
Гаворыць абаронца Курапатаў Юрась Фабішэўскі:
(Фабішэўскі: ) “Ня ведаю, у Курапатах ці ў іншым месцы, але ў мяне ў сталінскіх лягерах загінуў дзед, і таму я лічу сваім абавязкам браць удзел у гэтым мерапрыемстве”.
Жалобнае шэсьце і мітынг былі санкцыянаваныя ўладамі, калёну суправаджалі супрацоўнікі міліцыі ў цывільным. Ва ўрочышчы Курапаты падчас жалобнага мітынгу сакратар управы КХП БНФ Валер Буйвал зачытаў зварот старшыні партыі Зянона Пазьняка.
(Буйвал: ) “Сёньня я востра адчуваю сябе тут разам з вамі. Кожны год мы прыходзім сюды, каб засьведчыць нашу памяць. Ніводная нявінная сьмерць не павінна застацца неадпомшчанай, і нікога нельга забыць. Сёньня ж з намі ня толькі ахвяры, але й вялікія Дзяды нацыі: і слаўны князь Вялікі Вітаўт, Ян Радзівіл і Каліноўскі, і дарагі наш Васіль Уладзімеравіч. Раўняймася на іх. Вечная памяць іх жыцьцям, і вечна жыве Беларусь!”
(Людзі: ) “Жыве Беларусь! Жыве!”
Намесьнік старшыні Кансэрватыўна-хрысьціянскай партыі БНФ Юрась Беленькі заклікаў ушанаваць памяць ахвяраў бальшавіцкіх рэпрэсіяў.
(Беленькі: ) “Курапаты – гэта матэрыяльнае сьведчаньне злачыннасьці антыбожай сатанінскай ідэалёгіі – расейскага бальшавізму, пэўнай разнавіднасьці расейскага імпэрыялізму”.
Адказны сакратар управы сойму КХП БНФ Алесь Чахольскі заклікаў удзельнікаў акцыі гуртавацца вакол заснавальніка Беларускага народнага фронту Зянона Пазьняка.
(Чахольскі: ) “Давайце гуртавацца вакол нашага лідэра. Далучайцеся да ініцыятыўнай групы, якая цяпер ствараецца”.
Па заканчэньні жалобнага мітынгу ўдзельнікі акцыі ўстанавілі ў Курапатах 11 крыжоў, запалілі сьвечкі і прасьпявалі “Магутны Божа”.
Для вэтэрана беларускага адраджэнскага руху Вячаслава Сіўчыка гэта ўжо 18-е шэсьце на Курапаты.
(Сіўчык: ) “Дзяды і самі па сабе зьяўляюцца адвечным беларускім сьвятам. І, вядома, другі ўзровень, што гэтае мерапрыемства вельмі цесна зьвязана з тым, як паўстаў ужо у найнавейшай гісторыі Беларусі беларускі незалежніцкі рух, бо разглядаць гісторыю БНФ безь Дзядоў проста немагчыма”. Мастак Мікола Купава згадвае, як калісьці яшчэ ягоны дзед адзначаў Дзень памяці продкаў:
(Купава: ) “Дзяды былі з самага пачатку майго жыцьця, колькі я сябе памятаю. Гэта была абавязковая традыцыя. Трэба было ехаць усёй сям’ёй у вёску да дзеда, і там адбывалася такая ўрачыстасьць за сталом. Белыя абрусы, у белае апранутыя дзед з бабай. Гэта было настолькі запамінальна, урачыста...”
Удзельнік жалобнага шэсьця Пятро Шашкель сам зьведаў пакуты сталінскіх лягераў.
(Шашкель: ) “Гэта адначасна і сьвяточны дзень, паколькі шмат моладзі ідзе сёньня, каб пакланіцца нявінна загінулым. У нейкай ступені і смутнае пачуцьцё, таму што я страціў сваіх бацькоў, сам быў рэпрэсаваны. Мяне рэабілітавалі толькі ў 1996-м годзе”.
Сярод дэманстрантаў былі і ўдзельнікі васьмімесячнай вахты памяці ў Курапатах 2001 – 2002 гадоў, калі будавалася менская кальцавая дарога.
Гаворыць абаронца Курапатаў Юрась Фабішэўскі:
(Фабішэўскі: ) “Ня ведаю, у Курапатах ці ў іншым месцы, але ў мяне ў сталінскіх лягерах загінуў дзед, і таму я лічу сваім абавязкам браць удзел у гэтым мерапрыемстве”.
Жалобнае шэсьце і мітынг былі санкцыянаваныя ўладамі, калёну суправаджалі супрацоўнікі міліцыі ў цывільным. Ва ўрочышчы Курапаты падчас жалобнага мітынгу сакратар управы КХП БНФ Валер Буйвал зачытаў зварот старшыні партыі Зянона Пазьняка.
(Буйвал: ) “Сёньня я востра адчуваю сябе тут разам з вамі. Кожны год мы прыходзім сюды, каб засьведчыць нашу памяць. Ніводная нявінная сьмерць не павінна застацца неадпомшчанай, і нікога нельга забыць. Сёньня ж з намі ня толькі ахвяры, але й вялікія Дзяды нацыі: і слаўны князь Вялікі Вітаўт, Ян Радзівіл і Каліноўскі, і дарагі наш Васіль Уладзімеравіч. Раўняймася на іх. Вечная памяць іх жыцьцям, і вечна жыве Беларусь!”
(Людзі: ) “Жыве Беларусь! Жыве!”
Намесьнік старшыні Кансэрватыўна-хрысьціянскай партыі БНФ Юрась Беленькі заклікаў ушанаваць памяць ахвяраў бальшавіцкіх рэпрэсіяў.
(Беленькі: ) “Курапаты – гэта матэрыяльнае сьведчаньне злачыннасьці антыбожай сатанінскай ідэалёгіі – расейскага бальшавізму, пэўнай разнавіднасьці расейскага імпэрыялізму”.
Адказны сакратар управы сойму КХП БНФ Алесь Чахольскі заклікаў удзельнікаў акцыі гуртавацца вакол заснавальніка Беларускага народнага фронту Зянона Пазьняка.
(Чахольскі: ) “Давайце гуртавацца вакол нашага лідэра. Далучайцеся да ініцыятыўнай групы, якая цяпер ствараецца”.
Па заканчэньні жалобнага мітынгу ўдзельнікі акцыі ўстанавілі ў Курапатах 11 крыжоў, запалілі сьвечкі і прасьпявалі “Магутны Божа”.
