16 траўня ўступілі ў сілу зьмяненьні асобных ў закон «Аб парадку выезду з Рэспублікі Беларусь».
Беларускі расьследвальніцкі цэнтар падлічыў, што новыя абмежаваньні на выезд з краіны закрануць як мінімум 126 тысяч чалавек.
- Самая шматлікая катэгорыя — вайскоўцы. Паводле зьвестак дасьледаваньня Military Balance 2022, колькасьць войскаў Беларусі — 48 тысяч чалавек. Яшчэ 12 тысяч беларусаў служаць у памежных войсках
- Другая па колькасьці катэгорыя беларусаў, якіх закрануць абмежаваньні, — супрацоўнікі МУС. Паводле інфармацыі BYPOL, штатная колькасьць ведамства на кастрычнік 2020 года — 46 128 чалавек.
- У катэгорыю невыязных патрапілі і супрацоўнікі КДБ. Па дадзеных на 2022 год, іх колькасьць не перавышае 10 тысяч чалавек. Такія зьвесткі пазначаны ў часопісе «Разведчик» фонду дапамогі вэтэранам Службы зьнешняй выведкі Расеі.
- Абмежаваньні таксама закрануць работнікаў іншых сілавых ведамстваў, колькасьць якіх ацанілі не меней за тысячу беларусаў.
- Яшчэ 18 высокіх чыноўнікаў Беларусі будуць узгадняць замежныя паездкі асабіста з Аляксандрам Лукашэнкам.
Забарона для «палітычных адміністрацыйнікаў»
Апрача таго КДБ зможа абмежаваць выезд ня толькі тым, хто знаходзіцца на прафіляктычным уліку ў органах дзяржаўнай бясьпекі, але і тым, чый «выезд супярэчыць інтарэсам нацыянальнай бясьпекі Рэспублікі Беларусь».
Выезд таксама забароняць тым асобам, «у дачыненьні да якіх вядзецца працэс за ўчыненьне адміністрацыйных правапарушэньняў супраць парадку кіраваньня, — у мэтах забесьпячэньня выкананьня пастановы судзьдзі аб накладаньні адміністрацыйнага спагнаньня ў выглядзе штрафу».
Раней абвінавачаных зь Беларусі таксама не выпускалі, але гэта тычылася тых, каму ўжо прысудзілі штраф, а ён не аплаціў. Цяпер жа выезд будзе забаронены і тым, супраць каго вядзецца адміністрацыйны працэс, а рашэньне суду не прынятае.
У «правапарушэньні супраць парадку кіравання» ўваходзяць такія артыкулы КаАП:
- «Непадпарадкаваньне законнаму распараджэньню або патрабаваньню службовай асобы пры выкананьні ім службовых паўнамоцтваў»,
- «Парушэньне парадку арганізацыі або правядзеньня масавых мерапрыемстваў» і іншыя.
Забарона для сілавікоў
Высокія чыноўнікі змогуць выехаць за мяжу толькі пасьля ўзгадненьня з Аляксандрам Лукашэнкам. Сярод тых, каго тычыцца новаўвядзенні:
- старшыні абласных і Менскага гарадзкога выканаўчых камітэтаў;
- начальнік Службы бясьпекі;
- начальнік Апэратыўна-аналітычнага цэнтру;
- старшыня Камітэту дзяржаўнай бясьпекі,
- міністар унутраных спраў;
- міністар замежных спраў;
- міністар абароны;
- міністар у надзвычайных сытуацыях;
- старшыня Дзяржаўнага памежнага камітэту;
- старшыня Дзяржаўнага мытнага камітэту;
- старшыня Сьледчага камітэту;
- старшыня Дзяржаўнага камітэту судовых экспэртыз;
- начальнік Дзяржаўнай інспэкцыі аховы жывёльнага і расьліннага сьвету.
Выезд зь Беларусі «кіраўнікоў дзяржаўных органаў, а таксама кіраўнікоў дзяржаўных арганізацый і работнікаў, якія ажыцьцяўляюць забесьпячэньне дзейнасьці і тэхнічнае абслугоўваньне дзяржаўных органаў, якім дадзены допуск да дзяржаўных сакрэтаў», будзе вызначацца ўрадам.
У законе пазначана, што выезд за мяжу сілавікоў будзе «вызначацца лякальным прававым актам» адпаведных ведамстваў. Пэўна, у іх будзе замацаваная норма «па ўзгадненьні з кіраўніцтвам». Гэта будзе тычыцца вайскоўцаў, супрацоўнікаў, работнікаў і асоб цывільнага пэрсаналу вайсковых фармаваньняў і ваенізаваных арганізацый Беларусі, а менавіта:
- Узброеных сіл Рэспублікі Беларусь;
- органаў памежнай службы;
- унутраных войскаў Міністэрства ўнутраных спраў;
- органаў дзяржаўнай бясьпекі;
- транспартных войскаў;
- Службы бясьпекі;
- Апэратыўна-аналітычнага цэнтру;
- органаў фінансавых расьсьледаваньняў Камітэту дзяржаўнага кантролю;
- Сьледчага камітэту;
- Дзяржаўнага камітэту судовых экспэртыз;
- органаў унутраных спраў;
- органаў і падразьдзяленьняў па надзвычайных сытуацыях;
- Дзяржаўнай інспэкцыі аховы жывёльнага і расьліннага сьвету;
- Дзяржаўнай фэльд’егерскай службы пры Міністэрстве сувязі і інфарматызацыі.
У законе таксама адзначана, што ім можа быць адмоўлена ў выезьдзе з краіны «ў мэтах забесьпячэньня інтарэсаў нацыянальнай бясьпекі да спыненьня абставінаў, якія перашкаджаюць іх выезду».
Калі ўводзяцца гэтыя забароны?
Забарона для «палітычных адміністрацыйнікаў» — праз шэсьць месяцаў пасьля афіцыйнага апублікаваньня гэтага закону. Іншыя палажэньні — пасьля афіцыйнага апублікаваньня закону.
