Агенцтвы ТАСС, «Інтэрфакс» і «РИА Новости» раніцай 6 сакавіка адначасова распаўсюдзілі паведамленьні аб тым, што ва Ўкраіне праводзіліся работы для стварэньня ядзернай зброі. Агенцтвы апублікавалі нататкі са спасылкай на крыніцу «ў адным з кампэтэнтных ведамстваў». У іх прыводзяцца аднолькавыя цытаты.
У паведамленьнях гаворыцца, што Ўкраіна пачала навукова-дасьледчу працу «з мэтай фармаваньня тэхналягічнага базісу для магчымага стварэньня ўласнай ядзернай зброі» адразу пасьля далучэньня да Дамовы аб нераспаўсюджаньні ядзернай зброі ў 1994 годзе і актывізавала гэтыя работы ў 2014 годзе.
«Навукова-дасьледчыя і досьледна-канструктарскія работы па стварэньні ядзернай выбуховай прылады, якую ў далейшым можна было б выкарыстоўваць у канструкцыі ядзерных боезарадаў, вяліся як па ўранавым, так і па плютоніевых кірунках. Навуковая супольнасьць Украіны валодае дастатковымі кампэтэнцыямі для стварэньня прылады як „імплязіўнага“, так і „гарматнага“ тыпу», — сцьвярджае «кампэтэнтная крыніца».
У паведамленьнях усіх трох агенцтваў гаворыцца, што стварыць ядзерную зброю Ўкраіна магла цягам некалькіх месяцаў.
- Пасьля распаду СССР ядзерная зброя была вывезеная з тэрыторыі Ўкраіны. Краіна адмовілася ад ядзернага статусу ў рамках Будапэшцкага мэмарандуму, які гарантаваў бясьпеку Ўкраіны.
- 18 лютага прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заклікаў да перамоваў у рамках мэмарандуму. «Калі яны не адбудуцца або па іх выніках ня будзе канкрэтных рашэньняў для гарантаваньня бясьпекі нашай дзяржавы, Украіна будзе мець поўнае права лічыць, што Будапэшцкі мэмарандум не працуе і ўсе пакетныя рашэньні 1994 году падвергнуты сумневу», — заявіў Зяленскі.
- 27 лютага Ўладзімір Пуцін заявіў, што пераводзіць сілы ядзернага стрымліваньня ў «рэжым асаблівага баявога дзяжурства».
- У чэрвені 2020 году Ўладзімір Пуцін зацьвердзіў дакумэнт «Асновы дзяржаўнай палітыкі ў сфэры ядзернага стрымліваньня». У дакумэнце гаворыцца, што прымяніць ядзерную зброю Расея можа ў чатырох выпадках:
- атрыманьне дакладнай інфармацыі аб старце балістычных ракет, якія атакуюць Расею
- прымяненьне супраць Расеі ядзернай зброі і іншай зброі масавага паражэньня
- нейкае ўзьдзеяньне на аб'екты, вывядзеньне са строю якіх прывядзе да зрыву дзеяньняў ядзерных сіл у адказ
- агрэсія супраць Расеі з ужываньнем звычайнай зброі, калі пад пагрозу пастаўлена само існаваньне дзяржавы
Напад Расеі на Ўкраіну
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
