Жыхар Дрыбіна (Магілёўская вобласьць) Віктар Фрыцлер апавядае Свабодзе, як ён, пасьпяховы кіраўнік, стаў беспрацоўным пасьля ўдзелу ў пасьлявыбарчых пратэстах.
Віктар Фрыцлер судзіцца зь мясцовым райвыканкамам за аднаўленьне на пасадзе дырэктара Цэнтру фізкультурна-масавай і спартовай работы. Ён кажа, што пасьля шасьці гадоў пасьпяховай працы яго звольнілі за ўдзел у пратэсьце супраць вынікаў выбараў і гвалту сілавікоў.
У райвыканкаме прычыну спыненьня працоўных адносінаў са спэцыялістам называць адмаўляюцца. Фармальна яго звольнілі на ініцыятыву наймальніка.
Пра Віктара Фрыцлера
- 31 год. З Дрыбіна. Нежанаты.
- Скончыў у Магілёве ўнівэрсытэт імя Куляшова па спэцыяльнасьці «сацыялёгія, паліталёгія».
- Працаваў інжынэрам-праграмістам на «Белпошце». Некалькі гадоў рабіў у Расеі.
- Дырэктарам Цэнтру фізкультурна-масавай і спартовай работы стаў у 2014 годзе на прапанову райвыканкаму.
«Зь мяне зрабілі дывэрсанта»
Па словах Віктара Фрыцлера, гісторыя з звальненьнем пачалася з прызначэньня яго чальцом адной зь мясцовых участковых камісіяў.
На гэту працу пагадзіўся без асаблівага жаданьня, але адмовіцца ад прапановы начальства не выпадала. Пазьней у вузкім коле знаёмцаў ён абмовіўся, што ў выпадку фальсыфікацыяў падпісваць выніковы пратакол ня будзе. Пасьля таго выказваньня стаўленьне кіраўніцтва да яго стала насьцярожаным.
1 жніўня Віктар Фрыцлер на сваёй старонцы «УКантакце» апублікаваў пост, у якім сярод іншага адзначыў, што цяпер «беларуская культура адчувае небывалы ўздым». Ён кажа: допіс быў нэўтральны, але дастатковым для прафіляктычнай гутаркі ў раённай міліцыі. Яму ўдалося давесьці апэратыўнікам, што ў ягоным камэнтары «крыміналу і антыдзяржаўнай прапаганды» няма.
«Тады ва ўладзе запанавала паніка і вёўся пошук людзей „зь няправільнымі поглядамі“, — згадвае Віктар. — Безумоўна, выклік у міліцыю мяне зьдзівіў. Пасьля гутаркі разышлася пагалоска, што нібыта я праваахоўнікаў падмануў, і вакол мяне пачаўся сур’ёзны варушняк. Зь мяне сталі рабіць дывэрсанта».
Далей, па словах мужчыны, яму даручылі падабраць для ўрачыстага адкрыцьця канцэрту напярэдадні выбараў групу дзяцей з гадаванцаў спарткомплексу. Райвыканкам распрацаваў праграму, якой, як кажа Фрыцлер, ён і кіраваўся. Аднак мужчыну абвінавацілі ў падрыхтоўцы правакацыі.
Нечакана ён стаў «кантактам першага ўзроўню па каранавірусу» і быў адпраўлены на тыдзень у самаізаляцыю. Тым часам у Дрыбінскім раёне афіцыйна за Лукашэнку прагаласавалі больш за 90 працэнтаў выбарнікаў. Такую лічбу суразмоўца называе «нарысаванай».
«Звольнілі за пратэст»
Віктар Фрыцлер кажа: выбары і «пекла» пасьля іх ён назіраў у рэжыме онлайн. Як скончылася самаізаляцыя 16 жніўня, пайшоў на пратэст жыхароў райцэнтру, якія не прызналі вынікаў выбараў і выступілі супраць гвалту сілавікоў. Паводле яго, шэсьце і мітынг сталі для райцэнтру «гістарычнай вяхой».
«Для Дрыбіна пратэст быў вялізны, — згадвае ён. — Народ тут апалітычны, але сытуацыя з гвалтам яго скаланула. Як выходзіў з дому, то думаў, што на пратэст зьбярэцца дзясятак чалавек, але прыйшлі больш за 100. Для трохтысячнага Дрыбіна гэта шмат».
Віктар Фрыцлер адзначае, што ўдзельнікаў здымала на відэа міліцыя. Гвалту і агрэсіі зь іх боку не было. Дрыбінцы пратэставалі на цэнтральнай плошчы 17 і 18 жніўня. Праз тыдзень міліцыя «выявіла 6 актыўных пратэстоўцаў», сярод якіх быў і Віктар. За ўдзел у «несанкцыянаваных мерапрыемствах» кожнаму «выпісалі пракурорскія папярэджаньні». Суразмоўца кажа, што пасьля «паказной лупцоўкі» людзі зьбірацца перасталі. Ягоны ж удзел у пратэсьце стаў нагодай для звальненьня.
«Пад ціскам начальства я падпісаў дадатковае пагадненьне да кантракту, — тлумачыць ён. — У ім зьявіўся пункт пра кампэнсацыю ў выпадку спыненьня працоўных адносінаў у аднабаковым парадку. 2 верасьня без тлумачэньня прычынаў мяне звольнілі».
Райвыканкам: «Пра Фрыцлера камэнтароў не даём»
Пазваным у спрэчцы выступаў аддзел адукацыі, спорту і турызму райвыканкаму. Паводле Фрыцлера, у судзе чыноўнікі адмовіліся назваць прычыну скасаваньня працоўнага кантракту. У загадзе аб звальненьні фігуруе 2 частка 257 артыкулу Працоўнага кодэксу, згодна зь якім наймальнік мае права спыняць працоўныя адносіны з работнікам на сваю ініцыятыву і прычыны тлумачыць не абавязаны.
Начальніца аддзелу Марына Панчанка ў тэлефоннай гутарцы з журналістам адмовіліся гаварыць пра звольненага супрацоўніка. «Я пра Віктара Фрыцлера камэнтароў не даю. Зьвяртайцеся ў суд», — адзначыла яна.
У раённым судзе паведамілі: Віктару Фрыцлеру не задаволілі пазоў у аднаўленьні на працы, а таксама спагнаньні з наймальніка сярэдняга заробку за час вымушанага прагулу і 500 рублёў кампэнсацыі маральнай шкоды. Пазоўнік заяўляе, што падасьць апэляцыю ў Магілёўскі абласны суд.
«Цяпер непажаданы сыстэме...»
Віктар Фрыцлер называе звальненьне абсурдным. Ён кажа, што зь ім на пачатку году падпісалі кантракт на наступную пяцігодку. Тады ж начальства не адпусьціла яго ў суседнія Горкі, дзе яму прапаноўвалі вышэйшую пасаду.
«Мне даводзілі, што я патрэбен тут, — кажа Віктар, — а цяпер выходзіць, што аб мяне выцерлі ногі».
На ягоную думку, чыноўнікі спалохаліся людзкой незадаволенасьці і вырашылі ахвяраваць ім, каб засьведчыць вышэйшаму начальству, што «бунтар выяўлены і ўжо не працуе ў дзяржаўнай структуры».
Віктар Фрыцлер лічыць, што мінімальны спадзеў перамагчы ў судзе чыноўнікаў захоўваецца. Калі гэта не ўдасца, то працы ў раёне яму не знайсьці. Паводле ягоных зьвестак, такую ўстаноўку даў райвыканкамам.
«Давядзецца зьяжджаць, бо цяпер я непажаданы сыстэме. Дарога закрытая і ў Горкі, дзе мне прапаноўвалі пасаду», — мяркуе ён.
Ад пасьпяховага кіраўніка да «непажаданага спэцыяліста»
Віктар Фрыцлер хоча вярнуцца на сваю пасаду, бо цэніць тое, чаму аддаў 6 апошніх гадоў жыцьця.
Па словах суразмоўцы, усё ягонае жыцьцё зьвязана з Дрыбінам. У райцэнтры яго ведаюць як захопленага спортам чалавека. У маладосьці ўдзельнічаў у розных спаборніцтвах і нярэдка перамагаў. Прапанова ў 2014 годзе ўзначаліць мясцовы спарткомплекс стала для яго нечаканай. Ён пагадзіўся і не шкадуе, бо «ягоная праца карысная людзям». Цяпер, кажа ён, землякі падтрымліваюць яго ў барацьбе з чыноўнікамі.
Віктар Фрыцлер настойвае: за шэсьць гадоў працы нараканьняў да выкананьня ім службовых абавязкаў не было. Ягоны партрэт нават вісеў на раённай дошцы гонару. Пра яго часта пісала мясцовая раёнка.
Спарткомплекс пасьпяхова разьвіваўся, кажа ён: «Апошнія тры гады ўстанова працавала з нулём у графе бюджэтных асыгнаваньняў на правядзеньне мерапрыемстваў».
«Мы навучылася зарабляць на платных паслугах насельніцтву і павялічылі базу спартовага інвэнтару, у тым ліку дзякуючы ўдзелу ў праектах, якія фінансаваў Эўразьвяз. На эўрапейскія інвэстыцыі набылі два дзясяткі ровараў», — адзначае былы кіраўнік цэнтру.
Ён кажа, калі пачынаў працаваць, мясцовая сфэра спорту была ў заняпадзе. Цяпер Віктара турбуе, што будзе далей. Паводле суразмоўцы, для чыноўнікаў галоўнае было — пазбавіцца «непажаданага спэцыяліста».
Гэтая публікацыя падрыхтаваная з выкарыстаньнем інфармацыі БелаПАН.
