Ад 1943 года Польшча намагалася атрымаць ад Сталіна Горадню, Ліду, Ваўкавыск і Ашмяны – амаль палову сучаснай Горадзенскай вобласьці. А вось Беласточчына для палякаў была зусім не прыярытэтнай. Аўтары Свабоды Валянцін Жданко і Антон Трафімовіч размаўляюць пра тое, як праходзіла апошняе буйное ўразаньне БССР у 1945 годзе.