17 верасьня, у 80-ю гадавіну аб’яднаньня Заходняй Беларусі і БССР, у Дзяржаўным літаратурным музэі Янкі Купалы адкрылася выстава «Мяжа была пад Менскам 1921–1941 гг.» з калекцыі гісторыка Ігара Мельнікава.
У Менску адкрылі выставу пра «рыскую мяжу» і аб’яднаньне Беларусі. ФОТА
![Аўтар выставы кажа, што амаль усе экспанаты прадстаўленыя ў Беларусі ўпершыню. Калекцыя зьбіралася 10 гадоў](https://gdb.rferl.org/2651a00f-aa4e-4f97-9f88-7dd766757a01_w1024_q10_s.jpg)
1
Аўтар выставы кажа, што амаль усе экспанаты прадстаўленыя ў Беларусі ўпершыню. Калекцыя зьбіралася 10 гадоў
![Матэрыялы паказаныя храналягічна: ад пачатку «рыскай мяжы» ў 1921 годзе, калі беларускія землі былі падзеленыя між Савецкім Саюзам і Польшчай, і ня толькі да аб’яднаньня Беларусі і супольнага параду саветаў і нацыстаў у Берасьці, а да 1941 году і пачатку вайны між імі ](https://gdb.rferl.org/e382c3ee-675d-425c-b1cc-986eca601b89_w1024_q10_s.jpg)
2
Матэрыялы паказаныя храналягічна: ад пачатку «рыскай мяжы» ў 1921 годзе, калі беларускія землі былі падзеленыя між Савецкім Саюзам і Польшчай, і ня толькі да аб’яднаньня Беларусі і супольнага параду саветаў і нацыстаў у Берасьці, а да 1941 году і пачатку вайны між імі
![У выставе паказаныя дакумэнты, пашпарты і даведкі, тагачасныя газэты, артэфакты зь месцаў баёў, адноўленая форма савецкіх і польскіх войскаў](https://gdb.rferl.org/02f11454-4253-4841-ba9b-aa76efc09c1c_w1024_q10_s.jpg)
3
У выставе паказаныя дакумэнты, пашпарты і даведкі, тагачасныя газэты, артэфакты зь месцаў баёў, адноўленая форма савецкіх і польскіх войскаў
![Раней гісторык Мельнікаў ужо ладзіў выставы пра беларусаў у польскім войску і ў арміі Андэрса, ён выдаў шэраг кніг пра міжваенную Беларусь і тагачасных беларусаў ](https://gdb.rferl.org/8b83faab-8993-4fd2-9951-2827c8d91b5a_w1024_q10_s.jpg)
4
Раней гісторык Мельнікаў ужо ладзіў выставы пра беларусаў у польскім войску і ў арміі Андэрса, ён выдаў шэраг кніг пра міжваенную Беларусь і тагачасных беларусаў
![На адкрыцьці наведнікі ня толькі распытвалі гісторыка пра выставу і міжваенную Беларусь, але і згадвалі сваіх бацькоў, дзядоў і прадзедаў, лёс якіх быў зьвязаны з «рыскай мяжой»](https://gdb.rferl.org/41945de6-0a75-4d57-8970-060e4d503db8_w1024_q10_s.jpg)
5
На адкрыцьці наведнікі ня толькі распытвалі гісторыка пра выставу і міжваенную Беларусь, але і згадвалі сваіх бацькоў, дзядоў і прадзедаў, лёс якіх быў зьвязаны з «рыскай мяжой»
![Сам Мельнікаў нагадвае, што ў Другой усясьветнай вайне беларусы ўдзельнічалі ад самага верасьня 1939 году. Выставу ён ладзіць, «каб шанавалі беларускую незалежнасьць і тыя межы, што атрымалі»](https://gdb.rferl.org/64f6d4ce-77f1-492a-a60b-cd29c23011a0_w1024_q10_s.jpg)
6
Сам Мельнікаў нагадвае, што ў Другой усясьветнай вайне беларусы ўдзельнічалі ад самага верасьня 1939 году. Выставу ён ладзіць, «каб шанавалі беларускую незалежнасьць і тыя межы, што атрымалі»
![Гісторык кажа Свабодзе пра 17 верасьня: «Гэтая дата — ключавая ў гісторыі Беларусі ХХ стагодзьдзя, бяз гэтага не было б сёньня Беларусі. На вялікі жаль, заходняя частка была б палянізаваная, ператварылася б у такую ж частку Польшчы, як сёньняшняе Падляшша, а ўсходняя стала б часткай РСФСР»](https://gdb.rferl.org/0a9bb78e-cfdb-4982-b297-1286e9820dcd_w1024_q10_s.jpg)
7
Гісторык кажа Свабодзе пра 17 верасьня: «Гэтая дата — ключавая ў гісторыі Беларусі ХХ стагодзьдзя, бяз гэтага не было б сёньня Беларусі. На вялікі жаль, заходняя частка была б палянізаваная, ператварылася б у такую ж частку Польшчы, як сёньняшняе Падляшша, а ўсходняя стала б часткай РСФСР»
![«Але іншы момант, які варта ўлічваць, што гэта ня сьвята, а трагедыя для вялікай колькасьці людзей, — працягвае Мельнікаў. — І беларусы заплацілі вялікую цану за тое, каб жыць у гэтай аб’яднанай дзяржаве. Пра ахвяры гэтых людзей трэба памятаць»](https://gdb.rferl.org/0e99fa84-a694-456c-b59a-a9ebbf463588_w1024_q10_s.jpg)
8
«Але іншы момант, які варта ўлічваць, што гэта ня сьвята, а трагедыя для вялікай колькасьці людзей, — працягвае Мельнікаў. — І беларусы заплацілі вялікую цану за тое, каб жыць у гэтай аб’яднанай дзяржаве. Пра ахвяры гэтых людзей трэба памятаць»
![На наведнікаў «пазірае» скульптура Янкі Купалы, які ў 1939 годзе ўдзельнічаў у працы Народнага сходу Заходняй Беларусі, што прыняў Дэклярацыю аб узьяднаньні Заходняй Беларусі з БССР](https://gdb.rferl.org/1a3117ac-faee-4f06-891a-68955e903a2a_w1024_q10_s.jpg)
9
На наведнікаў «пазірае» скульптура Янкі Купалы, які ў 1939 годзе ўдзельнічаў у працы Народнага сходу Заходняй Беларусі, што прыняў Дэклярацыю аб узьяднаньні Заходняй Беларусі з БССР
![Выстава будзе працаваць у музэі Янкі Купалы штодзень, акрамя нядзелі, ад 9.45 да 17.15 (у чацьвер да 20.30), да 12 кастрычніка](https://gdb.rferl.org/9306244c-cc39-45ab-8279-1350e6425fda_w1024_q10_s.jpg)
10
Выстава будзе працаваць у музэі Янкі Купалы штодзень, акрамя нядзелі, ад 9.45 да 17.15 (у чацьвер да 20.30), да 12 кастрычніка