24 сакавіка адзначаецца Ўсясьветны дзень барацьбы з сухотамі. Ўсясьветная арганізацыя здароўя праводзіць яго сёлета пад лёзунгам «Час дзейнічаць».
У гэты дзень 137 гадоў таму нямецкі мікрабіёляг Робэрт Кох аб’явіў пра адкрыцьцё ўзбуджальніка тубэркулёзу.
Свабода падабрала самыя цікавыя факты пра сухоты ў Беларусі.
1. Фінансаваньне дзяржпраграмы рэзка скарачаецца
Паводле сярэднетэрміновай фінансавай праграмы рэспубліканскага бюджэту, плянуецца рэзкае скарачэньне фінансаваньня дзяржаўнай падпраграмы «Сухоты» — з 15 684 374 рублёў у 2019 годзе да 5 293 080 рублёў у 2020-м.
2. Сьмяротнасьць ад сухотаў у Беларусі зьнізілася ў 6 разоў за 10 год
Да 20-га стагодзьдзя сухоты былі практычна невылечнымі. Ад гэтай хваробы памерлі вядомыя беларусы — Віктар Каліноўскі, Максім Багдановіч, Карусь Каганец, Іван Луцкевіч, Язэп Лёсік (у Саратаўскай турме).
За апошняе дзесяцігодзьдзе сьмяротнасьць ад сухотаў у Беларусі зьнізілася ў 6 разоў. Цяпер яна складае 2% супраць 12% у 2009 годзе.
3. Хто фінансаваў барацьбу з сухотамі ў Беларусі
Гэта вынік працы беларускіх мэдыкаў пры фінансавай і іншай дапамозе Сусьветнай арганізацыі здароўя і міжнароднай арганізацыі «Лекары бязь межаў».
Глябальны фонд па барацьбе са СНІДам, сухотамі і малярыяй выдзеліў Беларусі грант на 11,8 мільёна даляраў для барацьбы з сухотамі на 2016–2018 гады.
4. Якая форму сухотаў найбольш цяжкая
У Беларусі паляпшаецца эпідаміялягічная сытуацыя. Але застаецца праблемай высокая распаўсюджанасьць тубэркулёзу з множнаснай лекавай устойлівасьцю. Найбольш цяжкая форма — сухоты з шырокай лекавай устойлівасьцю, калі хвароба не паддаецца лекаваньню прэпаратамі першага і другога шэрагу. Усё гэта прыводзіць да падаражаньня лекаваньня, больш доўгага тэрміну шпіталізацыі і неспрыяльнага сыходу.
5. Колькі каштуе лекаваньне аднаго пацыента
Лекаваньне ад сухотаў аднаго пацыента ў месяц у 2018 годзе абыходзілася ў Менску ў 87 тысяч рублёў, а ў Берасьцейскай вобласьці — 23 тысячы рублёў. Нізкі паказьнік на Берасьцейшчыне зьвязаны з праведзеным экспэрымэнтам, калі хворых на сухоты перавялі на амбуляторнае лячэньне. Цяпер берасьцейская мадэль уводзіцца ва ўсіх рэгіёнах Беларусі.
6. Устанавіць дыягназ можна цягам дзьвюх гадзін
Устанавіць дыягназ хворага на сухоты ў Беларусі можна цягам усяго дзьвюх гадзін. Высокая эфэктыўнасьць дыягностыкі дасягнутая з дапамогай Сусьветнай арганізацыі аховы здароўя і міжнароднай арганізацыі «Лекары бязь межаў».
7. Калі ў Беларусі цалкам ліквідуюць хваробу
У 2016 годзе Беларусь заявіла, што ліквідуе небясьпечную хваробу да 2035 году.
8. Пацыенты адстойвалі свае правы
Хворы на сухоты 29-гадовы Вячаслаў Лабецкі аб'явіў галадоўку, патрабуючы ад лекараў пераводу на амбуляторнае лекаваньне. Ён паўгода ляжаў у закрытай лякарні ў Воўкавічах Дзяржынскага раёну — як ён казаў, «у фактычным зьняволеньні».
У 2017 годзе хворыя, якія знаходзіліся пад вартай у закрытым аддзяленьні Магілёўскага тубдыспансэра, заявілі, што адміністрацыя лякарні парушае іхныя правы.
9. Раней хварэлі бамжы, цяпер пасьпяховыя людзі
Раней сухоты лічыліся хваробай турмаў, бамжоў, людзей з так званых «сацыяльных нізоў». Аднак цяпер на яе хварэюць забясьпечаныя, пасьпяховыя людзі. У 2014 годзе паэт і музыка Алесь «Байсан» Плотка публічна прызнаўся, што захварэў на сухоты.
10. Да палітвязьняў у турмах падсаджвалі хворых на сухоты
Паводле старшыні праваабарончага цэнтра «Вясна» Алеся Бяляцкага, да палітвязьняў у беларускіх пэнітэнцыярных установах знарок падсаджвалі хворых на сухоты. Пра спробу заразіць яго на сухоты падчас зьняволеньня распавядаў апазыцыйны палітык Мікалай Статкевіч. У сваёй кнізе «Турма і здароўе» былы палітвязень, доктар мэдыцыны Юры Бандажэўскі называў сухоты ў ліку сур’ёзных пагрозаў жыцьцю ды здароўю чалавека ў няволі.
Нараджэнец Ашгабаду Дысыдэнт Чары Анамурадаў падхапіў сухоты ў менскай турме.
