Актывісты грамадзкай ініцыятывы «Ў абарону Курапатаў», прадстаўнікі міжнароднай праваабарончай арганізацыі «Мэмарыял» заклікаюць неабыякавых грамадзянаў выказаць пратэст супраць спробы чарговага наступу на Курапаты.
Як паведаміла адна з актывістак Ганна Шапуцька, у адпаведнасьці з Генэральным плянам Менску, выстаўленым на абмеркаваньне прадпрыемствам «Менскграда», створана турыстычная зона пад назвай «Курапаты». Яна ўключае ў сябе «Водны цэнтар», «Выставачны цэнтар», Сьвята-Елісавецінскі праваслаўны манастыр і «Месца згубы ахвяраў масавых рэпрэсіяў Курапаты». Актывісты заклікаюць усіх неабыякавых людзей прыехаць на Камсамольскую, 8, дзе выстаўлены пэрспэктыўны праект разьвіцьця сталіцы, і выказаць свой пратэст у вуснай і пісьмовай форме, альбо напісаць ліст.
Камэнтуючы Свабодзе гэтую ініцыятыву, Ганна Шапуька сказала:
«Мы паглядзелі, што турыстычная зона — гэта аб’ект вельмі шырокага напаўненьня. Гэта ня проста маршрут ці аб’ект агляду, а шырокая інфраструктура з гатэлямі, пунктамі харчаваньня, крамы і гэтак далей. І вось турыстычная зона № 4 у гэтым пляне называецца «Курапаты». У нас узьнікае пытаньне: як можна было сумясьціць забаўляльнае — водны цэнтар, пазнавальны цэнтар манастыра і выставачны цэнтар — як можна было сумясьціць зь месцам масавых расстрэлаў у адну турыстычную зону і назваць «Курапаты»? І гэта тычыцца ня толькі Курапатаў — тое ж зроблена з Трасьцянцом, тое ж з Кальварыяй і Лошыцай. Гэта выглядае ня толькі недарэчна, а нават зьдзекліва. Я лічу, што гэтая сытуацыя падобная да сытуацыі з будаўніцтвам «Бульбаш-холу».
Ганна Шапуцька мяркуе, што ў рамках гэтай турыстычнай зоны на законных падставах распачне працу і «Бульбаш-хол», які будзе працаваць ня толькі як месца харчаваньня, а і як забаўляльны комплекс.
Адзін з аўтараў распрацаванага праекту Генпляну, галоўны архітэктар «Мінскграда» Аляксандар Акенцьеў мяркуе, што грамадзкія актывісты падымаюць шум беспадстаўна, і патлумачыў па сутнасьці наступнае:
«Для таго каб пазначаць нейкія аб’екты на тэрыторыі Менску ў некалькі гектараў, мы выкарыстоўваем геаграфічныя пазнакі. Вылучаем нейкі вядомы аб’ект, які мае геаграфічную прывязку і найбольш вядомы, які мае дапасоўваць і арыентаваць сваёй назвай.
Што тычыцца паўночнага кірунку, то мая вельмі паважаная калега Сьвятлана Сахарава ў групе распрацоўнікаў, якую я ўзначальваю, яна дала назву турыстычнай зоне паўночнай часткі Менску — „Курапаты“. У склад гэтай турыстычнай зоны ўваходзіць такі буйны праект, як Нацыянальны выставачны цэнтар, будаўніцтва якога плянуецца з боку гандлёвага цэнтру „BІGZ“, а таксама буйная зона каля Цнянскага вадасховішча, якое таксама мае стаць аб’ектам турызму. Уся гэтая зона названа зонай „Курапаты“.
Я зь імі, у прынцыпе, пагадзіўся. Мы паразмаўлялі з узаемнай павагай і пагадзіліся перагледзець гэтую назву. Магчыма, назавем „Цнянскае вадасховішча“, хоць гэтая назва вядомая і ня ўсім менчукам. На гэтым канфлікт інтарэсаў будзе вычарпаны. Апанэнтаў тут няма, ідэалёгіі таксама.
Разумею, што мая калега, абіраючы гэтую назву — „Курапаты“, кіравалася тым меркаваньнем, што гэта найбольш значны аб’ект, максымальна запатрабаваны для турыстычнага наведваньня. Калі гаворка вядзецца паводле тэматычнай скіраванасьці, то Курапаты — гэта сакральнае месца. І такія аб’екты, як Курапаты, як Трасьцянец, як Вайсковыя могілкі — яны будуць аб’яднаныя адным маршрутам. І такія прапановы таксама ёсьць, і Міністэрства спорту і турызму плянуе разьвіваць гэтыя пытаньні, дэталёва напаўняючы. А ў цяперашнім выпадку гаворка вядзецца выключна аб тэрытарыяльна-прасторавай арганізацыі».
Кіраўнік міжнароднай праваабарончай арганізацыі «Мэмарыял» Ігар Кузьняцоў мяркуе, што ўключэньне Курапатаў у пералік аб’ектаў для турыстычнага наведваньня — добрая ініцыятыва гарадзкіх уладаў, але варта пільнай увагі яе ўвасабленьне ў рэальнае жыцьцё:
«Упершыню за ўсе гады Курапаты ўнесеныя ў турыстычны маршрут, і гэта пазытыўны момант. Ён стаўся ў выніку намаганьняў грамадзкасьці, і калі ён будзе напоўнены адпаведным зьместам, то гэта будзе вельмі важна.
Я ня бачу ў гэтай сытуацыі з назвай маршруту нейкага нэгатыўнага і наўмыснага дзеяньня, а бачу некампэтэнтнасьць спэцыялістаў-распрацоўшчыкаў. Да прыкладу, гэтая чацьвёртая зона, дзе ёсьць Курапаты, таксама ёсьць кірункам Мядзельскім — назавіце Мядзельскім. У ім знаходзяцца самыя разнаплянавыя аб’екты, якія ніяк не зьвязаныя паміж сабой тэматычна, а названыя — чацьвёртая турзона „Курапаты“. Таму ідэя, пэўна, была добрая, але, як заўсёды, добрае пры непрафэсійным падыходзе мае падобны вынік.
Падобная сытуацыя склалася і з комплексам „Трасьцянец“, дзе ў адной зьвязцы зь месцам пахаваньняў ёсьць гольф-клюб.
Таму наўмыснага стаўленьня да Курапатаў тут няма, але ёсьць парушэньні адносна ўсіх аб’ектаў, якія маюць іншую спэцыфіку: лягер сьмерці Трасьцянец, Кальварыйскія могілкі і іншыя. Яны павінныя быць вынесеныя ў асобную турыстычную зону, і іх нельга зьмешваць з турызмам забаўляльнага зьместу.
Нас выслухалі з разуменьнем і паабяцалі ўнесьці зьмены ў Генэральны плян у адпаведнасьці з нашымі заўвагамі і прапановамі. Але мне таксама падаецца, што магчымая сытуацыя, якая адбылася ў свой час падчас абмеркаваньня ахоўных зонаў Курапатаў. Тады ў Бараўлянах адбылося грамадзкае абмеркаваньне, прапановы сабралі — і ўсё зрабілі наадварот. І „Бульбаш-хол“ застаўся, і зоны зьменшылі, і гэтак далей. Не хацелася б, каб гэтак жа адбылося і з абмеркаваньнем Генэральнага пляну па Курапатах і ў Менску».
