Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Стратэгія дэмакратычных сілаў на прэзыдэнцкіх выбарах. Ці ёсьць шанцы на перамогу?


Віталь Тарас, Прага

(Тарас: ) “Мы ня будзем спыняцца на выступе Аляксандра Лукашэнкі на так званым “Усебеларускім Сходзе”. Але выглядае, што патэнцыйныя апазыцыйныя кандыдаты як бы загадзя ўжо аддалі ініцыятыву, што яны ўвесь час спазьняюцца, чагосьці чакаюць. Ці так гэта? Я хацеў бы запытацца ў сп. Мелінкевіча – як выглядае сытуацыя з Горадні? І ці зьвярнулі там увогуле ўвагу на згаданы сход?”

(Мелінкевіч: ) “Я думаю, што гэты сход для большасьці людзей, якія цікавяцца палітычным жыцьцём – тыпова прапагандысцкае мерапрыемства. І вядома было, што будзе казаць выканаўца абавязкаў прэзыдэнта. І для нас не было нічога нечаканасьцю.

Я не зусім пагаджаюся, што кандыдаты ў прэзыдэнты ад дэмакратычных сілаў спазьняюцца. Справа ў тым, што тое, што мы заплянавалі – збольшага робіцца. І напрыклад, чалавек, якога ў Горадні добра ведаюць – Сямён Домаш, таксама рыхтуецца да мерапрыемства, якое будзе называцца “Зьезд рэгіянальнай Беларусі”. Ён пройдзе прыкладна праз тыдзень”.

(Тарас: ) “Сп. Вячорка! Як зь Менску выглядае сытуацыя, як ацэньвае яе БНФ і Вы асабіста – ці лічыце, што дэмакратычная апазыцыя – дакладаней, дэмакратычныя кандыдаты, на гэты момант спазьняюцца?”

(Вячорка: ) “Дзякуй за карэкцыю пытаньня. Я стараюся не называць ні нашую арганізацыю, ні нашую кааліцыю апазыцыяй. Гэта ёсьць кепскае слова. Яно не ўспрымаецца масавай сьвядомасьцю. Мы ёсьць дэмакратычныя сілы.

Вось жа пятнічны спэктакль для мяне быў з гледзішча ягонага зьместу нечаканым. Я так разумею, што ў лукашэнкавай галаве і ў ягоным лягеры поўны разброд. Лягічна было б, каб прагучала і прапанова наконт даты выбараў, і Лукашэнку менаваць на кандыдата – і гэта было б дастаткова моцным ходам, але гэтага не адбылося. Значыць, ёсьць разгубленасьць, ёсьць няўпэўненасьць, і Лукашэнка хоча дасягнуць яшчэ дзянёчак, яшчэ тыдзень у статусе фактычнага галавы дзяржавы. У гэтым сэнсе ён дастакова слаба, як дагэтуль, выступае.

Што да кааліцыі, з аднаго боку, і прэтэндэнтаў, з другога: падпісаньне пяцьцью кандыдатамі паразуменьня ня ёсьць стварэньне кааліцыі. Кааліцыя дэмакратычных сілаў, як была, гэтак і застаецца адна – гэта каардынацыйная рада.

Прэтэндэнты, якія спадзяваліся б на падтрымку каардынацыйнае рады, натуральна, перадусім мелі б альбо прапаноўваць уласны мэханізм зьмяншэньня іхнай колькасьці да аднаго, альбо зьвяртацца да каардынацыйнае рады, каб яна іхную колькасьць пакараціла.

Гэта іхная найпершая задача, я лічу, перад пачаткам збору подпісаў. Таму што немагчыма зьбіраць подпісы тымі аб’яднанымі сіламі, якія мы маем, за некалькіх прэтэндэнтаў.

Тое паразуменьне, якое на сёньняшні дзень маюць прэтэндэнты, мае на ўвазе, што яны ідуць на збор подпісаў адначасова і не здымаючыся. З гэтага вынікае, што яны добраахвотна аддаюць ініцыятыву выбару сярод іх прыдатнага спадарыні Ярмошынай, якая, безумоўна, у такім разе выбярэ слабейшага – калі ўвогуле выбярэ. І ўжо з гэтага лягічна вынікае, што яны дагэтуль ня робяць яркіх учынкаў. Яны не выступаюць з моцнымі праграмнымі заявамі, якія б кантраставалі з праграмнымі палажэньнямі таго ж самага Лукашэнкі”.

(Тарас: ) “Сацыялягічныя апытаньні паказваюць, што шанцы аднаго, альтэрнатыўнага Лукашэнку кандыдата выглядалі б значна вышэй, чым шанцы ўсіх кандыдатаў разам узятых. Гэта відочна.

Выглядае, што вялікая частка жыхароў Горадні й Гарадзенскай вобласьці гатовая аддаць свае галасы Сямёну Домашу – хаця б таму, што ён узначальваў вобласьць і добра знаёмы тамтэйшым выбаршчыкам. А як выгядаюць шанцы нейкага аднаго з кандыдатаў увогуле? Ці ёсьць кандыдат, якога гатовы падтрымаць, напрыклад, БНФ? Ці пакуль гаварыць пра гэта рана?”

(Вячорка: ) “Мы трымаемся літары й духу ўсіх папярэдніх пастановаў Каардынацыйнае рады, і мы падтрымаем таго кандыдата, якога назаве бальшыня суб’ектаў каардынацыйнае рады дэмакратычных сілаў”.

(Мелінкевіч: ) “Я хачу сказаць, што кандыдат, які прадстаўляе Горадню – у дадзеным выпадку, Сямён Домаш, абапіраецца ня толькі на гарадзенскія сілы, а на створаную структуру, якая мае назву “Рэгіянальная Беларусь”. Я хацеў бы патлумачыць, што гэта такое.

Справа ў тым, што ня толькі ў Менску ўсе гэтыя месяцы ішла кансалідацыя дэмакратычных сілаў, але яна йшла і ў вабласных цэнтрах, і ў многіх буйных раённых гарадох. І сёньня такія кааліцыі дэмакратычных сілаў, у якія ўваходзяць і палітычныя партыі, і грамадзкія аб’яднаньні, і дэмакратычныя прафсаюзы, мы маем прыкладна ў 60 гарадох. І гэтыя кааліцыі, як і КРДС, чакалі на вырашэньне пытаньня з адным кандыдатам. Дарэчы, на пачатку году, я лічу, на Беларусі была вельмі выдатная сытуацыя ў тым сэнсе, што гэтыя рэгіянальныя кааліцыі не спрабавалі кожная паасобку шукаць свайго кандыдата, а дысцыплінавана чакалі рашэньня КРДС.

І ў гэтым сэнсе, такія кааліцыі адыграюць, несумненна, і сёньня адыгрываюць вялікую ролю. Хаця адзіны кандыдат да сёньняшняга дня канчаткова ня вызначаны, але Рэгіянальная Беларусь аб’ядноўвае, менавіта, кааліцыі ў рэгіянальных гарадах. І гэта даволі вялікая сіла. Я маю надзею, што, магчыма, ужо пасьля збору подпісаў, адзіны кандыдат, усё-ткі, будзе, і Рэгіянальная Беларусь у выглядзе рэгіянальных кааліцыяў, безумоўна, такога кандыдата будзе падтрымліваць”.

(Тарас: ) “Вы сказалі, што на пачатку году была выдатная сытуацыя. А ў які бок яна, на Ваш погляд, зьмянілася цяпер?”

(Мелінкевіч: ) “Я думаю, што на пачатку году ў дэмакратычных сілаў было больш ілюзіяў. Нам здавалася, што вылучыць адзінага кандыдата даволі лёгка. Але гэты працэс сапраўды складаны, і справа ня толькі ў амбіцыях пэўных палітыкаў. Справа ў тым, што даволі цяжка ацаніць – у якога з кандыдатаў найбольш шанцаў. Пры тым, трэба, каб вызначаючы адзінага кандыдата, мы не згубілі саму кааліцыю. Гэта аказалася ня так лёгка. Такога вопыту ў дэмакратычных сілаў, сапраўды, няма. Але я думаю, што шанцы ня згубленыя, і большасьць кааліцыяў захавалася, і яны гатовыя да супольнай канкрэтнай працы”.

(Тарас: ) “Ня можна не згадаць падзеі мінулай пятніцы, калі міліцыя ўжыла вельмі жорсткія рэпрэсіі да ўдзельнікаў пікету ў Менску, зарганізаванага дэмакратычнымі сіламі. Былі й затрыманьні, было й зьбіцьцё. Як вядома, некалькі чалавек атрымалі цяжкія траўмы. Такім чынам, відавочна, што Лукашэнка і ягоныя сілавыя структуры гатовыя пайсьці на самыя жорсткія захады. Акрамя таго, нельга выключыць сытуацыю, калі выбары будуць сфальшаваныя, як гэта было, напрыклад, у выпадку з выбарамі ў так званую “палату прадстаўнікоў”.

Дарэчы, чаму было вырашана байкатаваць тыя выбары і прымаць актыўны ўдзел у выбарах прэзыдэнцкіх, хаця, насамрэч, яны павінны былі б адбыцца яшчэ ў 1999 годзе?”

(Вячорка: ) “Адрозьненьне абсалютна відавочнае. Выбары ў “палату” – гэта выбары ў нікуды, у марыянэткавы тэатр. І змагацца за месца, абагрэтае пэўнымі прывілеямі, толькі дзеля таго, каб дапамагчы рэжыму ўзаконіць усю сыстэму ўлады, створаную ў выніку перавароту 96-га году, – гэта значыла ўмацаваць рэжым і гарантаваць Лукашэнку перамогу на прэзыдэнцкіх выбарах.

Грамадзтва не пайшло на гэтыя выбары. Менш за 50 працэнтаў выбаршчыкаў на іх пайшло, і тактыка байкоту была абсалютна слушнай – адзіна слушнай.

Што да прэзыдэнцкіх выбараў, дык тут гаворка йдзе пра рэальную ўладу. Слушна напісаў нехта з сацыёлягаў: грамадзкая думка схільная нават перабольшваць магымасьці ўплыву гэтай улады, і гатоўнасьць нашых суграмадзянаў ісьці на гэтыя выбары беспрэцэдэнта высокая. Ігнараваць гэта ні ў якім разе нельга – гэта значыць аказацца на ўзбочыне палітычнага працэсу ў Беларусі. Трэба змагацца за ўмовы прэзыдэнцкіх выбараў, і трэба змагацца за перамогу”.

(Тарас: ) “Дарэчы, наконт умоваў. Сп. Мелінкевіч! Ці ўплывае ўжо нейкім чынам дэкрэт Аляксандра Лукашэнкі № 8 аб забароне замежнай фінансавай дапамогі няўрадавым арганізацыям на выбарчую кампанію?”

(Мелінкевіч: ) “Сапраўды, гэты дэкрэт быў накіраваны менавіта на тое, каб пазбавіць магчымасьці дэмакратычныя сілы, перш за ўсё – грамадзкія аб’яднаньні, магчымасьці актыўнага ўдзелу ў мабілізацыйнай кампаніі падчас выбараў. Безумоўна, Лукашэнка вельмі баіцца гэтых выбараў. Ён ня ўпэўнены, і ён робіць такія захады, якія ацэньваюцца міжнароднай супольнасьцю як абсалютна антыдэмакратычныя. Я думаю, што дэкрэт нумар 8 дэманструе слабасьць рэжыму.

Але што тычыцца абмежаваньняў нашай дзейнасьці, дык я лічу, што ў сур’ёзнай ступені ён яе не абмяжуе. Але безумоўна, ён дазволіць фіскальным органа, органам кантралюючым бесперапынна сядзець ў офісах грамадзкіх арганізацыяў і перашкаджаць ім працаваць. І гэта ўжо робіцца. У гэтым сэнсе, безумоўна, ствараецца атмасфэра, у якой нашая дзейнасьць становіцца не такой актыўнай, якой магла быць. Але я думаю, што “трэці сэктар” Беларусі, грамадзкія аб’яднаньні, сваю ролю ў гэтай кампаніі, безумоўна, выканаюць”.

(Тарас: ) “Зараз, на гэтым этапе, што могуць зрабіць грамадзкія аб’яднаньні, напрыклад, падчас кампаніі збору подпісаў”?

(Мелінкевіч: ) “Я думаю, што тая сетка грамадзкіх дэмакратычных арганізацыяў, якая ёсьць на Беларусі, адыграе надзвычай вялікую ролю, і перш за ўсё – у мабілізацыйнай кампаніі. Для нас вельмі важна перамагчы пасыўнасьць людзей, іх няверу ў сябе, няверу ў тое, што можна зьмяніць нешта ў Беларусі.

І калі прапаганда і агітацыя за пэўнага кандыдата будзе абмежаваная (вядома, што інфармацыйных сродкаў у нас значна менш, чым у Лукашэнкі), то для нас становіцца надзвычай важным прывесьці на выбарчыя ўчасткі, перш за ўсё, моладзь. Калі моладзь прыйдзе, і нават ня будзе дастаткова добра ведаць, па аб’ектыўных прычынах, супернікаў Лукашэнкі – напэўна, яна не прагаласуе за яго. І гэта будзе чыньнікам перамогі”.

(Тарас: ) “Перш чым перайсьці да пытаньня аб стратэгіі апазыцыі, я хацеў бы закрануць пытаньне, якое выглядае больш-менш тактычным. Я маю на ўвазе нядаўнюю паездку пяці кандыдатаў у Маскву. Самі прэтэндэнты, натуральна, расцэньваюць яе як пасьпяховую, як нейкае знаёмства з расейскай прэсай, умацаваньне кантактаў з дэмакратычнай апазыцыяй у Расеі.

Але былі й такія паведамленьні, што лідэр Саюзу правых сілаў Барыс Нямцоў прапанаваў кандыдатам прадставіць нейкі плян, праграму далейшых дзеяньняў, і быццам бы такой праграмы не аказалася. Ці адпавядае гэта рэчаіснасьці па вашых зьвестках, сп. Вячорка? І што Вы можаец сказаць адносна тактыкі – ці варта спадзявацца на падтрымку Масквы, хаця б дэмакратычных сілаў, у цяперашняй кампаніі?”

(Вячорка: ) “Я ў Маскву, як правіла, ня езджу – таму я не магу сказаць, як адбываліся там перамовы, што падавалі прэтэндэнты сваім маскоўскім суразмоўцам. Зразумела, што маскоўскі чыньнік адыгрывае вялікую ролю. Зноў жа-такі, некаторыя схільныя перабольшваць ягоную ролю ў цяперашніх беларускіх падзеях. Аднак, на падставе ўласных інфармацыяў і сустрэчаў я думаю, што Масква як палітычная суцэльнасьць яшчэ ня вызначылася з тым, як ставіцца да падзеяў у Беларусі.

Лукашэнка настолькі верны саюзьнік, настолькі пэўная марыянэтка, што мяняць яго на кагосьці для Пуціна можа аказацца й невыгодна, нягледзячы на тое, што Лукашэнка непрадказальны і псуе Пуціну імідж, калі той спрабуе закрыць свае пагоны цывільным фракам і сустракацца з Тоні Блэйрам ды іншымі эўрапейскімі палітыкамі.

Што ж да праграмы альбо праграмаў, якія павінны мець прэтэндэнты, дык гэтыя праграмы павінны быць, як я ўжо сказаў, дакладнымі і адказваць на пытаньні лёсу нашай незалежнасьці, эканамічнага жыцьця і дэмакратычных пераўтварэньняў інакш, чым гэтыя адказы гучаць у Лукашэнкі”.

(Тарас: ) “Палітыкі, як вядома, мусяць разглядаць самыя розныя варыянты. Нездарма кажуць, што трэба спадзявацца заўсёды на лепшае, але рыхтавацца да горшага. Дык вось, калі Лукашэнка застанецца пры ўладзе – зараз мы не гаворым, якім шляхам гэта можа адбыцца – законным ці незаконным, мяне цікавіць Ваш прагноз: як доўга ў такім выпадку ён застанецца, і што будзе рабіць апазыцыя, у прыватнасьці, БНФ пасьля выбараў?”

(Вячорка:) “Адразу пачну з таго, што мы разьлічваем на перамогу. І сацыялягічныя апытаньні, асабліва разгляданыя з улікам карэкцыі на страх, і штодзённыя нашыя ўражаньні ад сустрэчаў зь людзьмі паказваюць, што ў вольных справядлівых выбарах Лукашэнка шанцаў ня мае. Таму мы скіраваныя на перамогу, на яшчэ большы ўздым людзкога апытмізму й спадзеваў на зьмены, калі мы выйдзем на адзінага кандыдата і калі пачнецца рэальная шырокая агітацыйная кампанія па ўсёй Беларусі.

Пакідаць магчымасьць інакшага зыходу, безумоўна, варта, хаця асабліва гаварыць я пра гэта не хацеў бы. Калі б гэта адбылося – гэта была б “пірава перамога”. Рэч у тым, што бальшыня сацыяльна-ўзроставывх групаў насельніцтва і элітных групаў, улучаючы і тую ж самую лукашэнкавую вэртыкаль, электарат, кіраўнікоў сілавых структураў, моцна расчараваныя спосабам і вынікамі ягонага кіраваньня. Эканамічны развал з увагі на тое, што не прапануецца ніякіх крокаў для аздараўленьня эканомікі, быў бы непазьбежны, і Лукашэнка пратымаўся б, відаць, год-паўтара, і канец яго быў бы больш кепскі, чым каб ён прайграў на нармальных прэзыдэнцкіх выбарах”.

(Тарас) “Сп. Мелінкевіч, мы ўжо казалі пра настрой, які пануе ў грамадзтве. Як Вы ацэньваеце – ці сапраўды з аптымізмам большасьць людзей, звычайных выбаршчыкаў, глядзяць на будучыя выбары, вераць, што ў іх сапраўды будзе магчымасьць выбару? І што можа адбыцца, калі гэтая выбарчая кампанія будзе прайграная дэмакратамі?”

(Мелінкевіч: ) “Закранаючы папярэдняе пытаньне пра пазыцыю Масквы, я таксама падзяляю думку Вінцука Вячоркі аб тым, што чыньнік Масквы, безумоўна, важны, але лёс Беларусі, лёс выбараў будзе вырашацца менавіта тут. Ні Захад, ні Ўсход ня вырашаць за нас гэтыя праблемы.

Хаця ў атачэньні Пуціна ёсьць нямала людзей, якія кажуць, што Лукашэнка – гэта абсалютна тупіковае разьвіцьцё Беларусі, і што пры ім Беларусь у эканамічным сэнсе доўга ня вытрывае. І там таксама аб гэтым задумваюцца менавіта ў сэнсе эканамічнага супрацоўніцтва і пэрспэктываў гэтага супрацоўніцтва.

Але лёс Беларусі будзе вырашацца тут, і я абсалютна аптымістычна настроены. І гэта ня толькі таму, што ў нас ёсьць сілы, ёсьць кансалідацыя, хаця над гэтым яшчэ трэба працаваць. Але і людзі, зь якімі сустракаесься сёлета, надвычай хутка мяняюць свае погляды. Папулярнасьць Лукашэнкі бесперапынна падае. Я магу сказаць, што мае дзяды й прадзеды пахаваныя ў вёсцы на мяжы зь Літвой, і там жывуць пажылыя людзі. Калі яшчэ год назад яны казалі, што Лукашэнка добры, але яму перашкаджаюць, дык сёньня абсалютная большасьць гэтых пажылых людзей, якія раней яго падтрымлівалі, кажуць, што Лукашэнка, можа, і добры, але ён нічога ня выканаў з таго, што абяцаў, і трэба штосьці зьмяніць у гэтай краіне, бо няма пэрспэктываў. І гэта добры знак, калі нават старэйшае пакаленьне гаворыць аб гэтым.

А моладзь даўно свой выбар, фактычна, зрабіла. І наша самая галоўная здача – заклікаць усіх прыйсьці і вызначыць лёс краіны – безумоўна, краіны незалежнай, дэмакратычнай, з эканомікай, якая пасьпяхова разьвіваецца”.

(Тарас:) “Паколькі мы ўжо закранулі тэму Расеі, магчымай ролі Масквы ў прэзыдэнцкіх выбарах, то нельга не сказаць некалькі словаў і пра Захад. Лукашэнка немалую долю свайго апошняга выступу зноў прысьвяціў Захаду і казаў пра варожыя яго адносіны да Беларусі, нейкую шпіёнскую дзейнасьць. Ці сапраўды дапамога ў падрыхтоўцы назіральнікаў, якая была пастаўленая ў віну Гансу-Георгу Віку, які ўзначальвае місію АБСЭ ў Менску, істотная, ці сапраўды яна можа адыграць важную ролю? І якую ролю, усё-ткі, можа адыграць Захад у сёлетніх выбарах?

(Вячорка: ) “Адразу скажу, што назіральнікі, якія маюць досьвед ня толькі з часу леташніх псэўдапарлямэнцкіх псэўдавыбараў, але маюць досьвед ажно з 89-га, 90-га і 94-га году, былі і ёсьць. Яны, гэтыя назіральнікі, цяпер таксама праходзяць навучаньне – без ніякага ўдзелу, дарэчы, Захаду ці заходніх грошай. Гэта паказвае, што пры любой раскладцы, пры любых лукашэнкавых намаганьнях ізаляваць Беларусь, беларускае грамадзтва ад магчымасьцяў вучыцца, скажам, дэмакратычным працэдурам – усё роўна, паўнацэннае ўнутранае дэмакратычнае назіраньне будзе.

Роля Захаду, Эўропы і ЗША, у першую чаргу ў тым, каб дакладна вызначыць тыя межы, пры выхадзе за якія прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі ня будуць прызнаныя.

Я думаю, што тут ёсьць пэўныя каляндарныя павароты. Такой паваротнай датай павінна стаць дата рэгістрацыі паводле сабраных подпісаў прэтэндэнтаў. А яшчэ да таго – дата рэгістрацыі ініцыятыўных групаў прэтэндэнтаў. Альбо яны рэгіструюцца ўсе на адпаведных законных падставах, альбо, калі яны не рэгіструюцца, – значыць, дэмакратычных выбараў ня будзе. Сярод прыярытэтных патрабаваньняў – зьмены палітычнага клімату ў Беларусі, гэта значыць, і спыненьне рэпрэсіяў, і вызваленьне палітычных вязьняў, і высьвятленьне лёсу зьніклых, і свабода мэдыяў, і доступ да дзяржаўных мэдыяў іншадумных палітычных сілаў – вельмі важнымі, аднак, стаюцца ў гэтым пераліку некалькі заканадаўчых момантаў, зьвязаных з выбарчым заканадаўствам. Гэта фармаваньне камісіяў з абавязковым у іх удзелам на ўсіх узроўнях прадстаўнікоў дэмакратычных палітычных партыяў, дэмакратычных няўрадавых арганізацыяў і прадстаўнікоў кандыдатаў у прэзыдэнты. І гэта таксама спыненьне практыкі датэрміновага галасаваньня”.

(Тарас:) “Калі гэтыя патрабаваньні ня будуць выкананыя – ці азначае гэта, што апазыцыя моа перайсьці да тактыкі байкоту?”

(Вячорка: ) “Сёньня пытаньне пра байкот не стаіць ні ў якой форме. Калі з боку міжнароднай супольнасьці будуць зробленыя пэўныя крокі, натуральна, пасьля адпаведных лукашэнкавых крокаў, – тады можна будзе разглядаць нейкія іншыя варыянты. На гэты момант мы не разглядаем магчымасьці байкоту”.

(Тарас:) “Пытаньне да сп. Мелінкевіча. Горадня знаходзіцца на захадзе Беларусі, на мяжы з Польшчай. На Вашую думку, наколькі Польшча, напрыклад, цікавіцца тэмай выбараў у Беларусі, і наколькі важная гэтая тэма, наогул, для Захаду?”

(Мелінкевіч: ) “Я думаю, што калі казаць пра пазыцыю Заходняй Эўропы і ЗША, то для нас надзвычай важна, каб гэтыя пазыцыі былі максымальна ўзгодненыя. І як мы ведаем, менавіта на такім шляху знаходзіцца супрацоўніцтва Заходняй Эўропы і Амерыкі ў сэнсе выпрацоўкі адзінай пазыцыі. Надзвычай важна, што дыпляматы заходніх краінаў працуюць і ў Маскве, каб Масква таксама далучылася да справядлівай ацэнкі беларускіх выбараў. І посьпех маскоўскай місіі таксама надзвычай важны – каб была ўзгодненасьць пазыцыяў з Усходу і з Захаду.

Што тычыцца ўдзелу ў выбарах – я лічу, якімі б ні былі ўмовы, трэба дзейнічаць да канца. Я думаю, што выбары свабоднымі й дэмакратычнымі, гэта ўжо відавочна, ня будуць. А цікавасьць да гэтых выбараў з боку Польшчы даволі вялікая. Усё ж такі Польшча інтэгруецца ў эўрапейскія структуры, і для яе ўсходняя мяжа – мяжа надзвычай важная. Ці гэта будзе мяжа зь “вялікай Расеяй”, ці гэта будзе мяжа зь незалежнай Беларусяй, мяжа супрацоўніцтва ці мяжа варожасьці, дзе паўстане “кітайскі мур”?

І ў гэтым сэнсе, я думаю, што трэба нам працаваць усім, каб у суседніх краінах было як мага больш інфармацыі аб тых падзеях, што ў нас адыбваюцца. Я лічу, што тут мы, можа, яшчэ не дапрацоўваем”.

(Тарас ) “Застаецца канстатаваць, што перадумовы перамогі дэмакратычных сілаў Беларусі на прэзыдэнцкіх выбарах існуюць. Застаецца ператварыць гэтую магчымасьць у рэальнасьць. Як вядома, палітыка ёсьць мастацтвам магчымага”.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG