Кіеў пра абвінавачаньні Amnesty International: «Гэта стварэньне хлусьлівай рэальнасьці»

Зруйнаваныя расейскім войскам будынкі ў Жытоміры, ілюстрацыйнае фота

Праваабарончая арганізацыя Amnesty International абвінаваціла ўкраінскую армію ў разьмяшчэньні сваіх базаў на тэрыторыі школ і мэдычных установаў, што стварае небясьпеку для цывільнага насельніцтва. У Кіеве адказалі.

Міністар замежных спраў Украіны Дзьмітро Кулеба назваў заяву Amnesty International несправядлівай:

«Такія паводзіны Amnesty International — гэта не аб пошуку і данясеньні праўды сьвету, гэта аб стварэньні фальшывага балянсу паміж злачынцам і ахвярай, паміж краінай, якая зьнішчае сотнямі і тысячамі мірных жыхароў і цэлыя гарады, — і краінай, якая адчайна абараняе сябе, ратуючы свой народ і цэлы кантынэнт ад гэтага націску».

Дзьмітро Кулеба

Дзьмітро Кулеба заклікаў не займацца «стварэньнем хлусьлівай рэальнасьці, дзе кожны ў вас хоць крыху ў нечым вінаваты».

«Займіцеся данясеньнем праўды, сыстэмнай, маштабнай праўды пра тое, чым ёсьць сёньняшняя Расея», — заклікаў ён.

Намесьніца міністра абароны Ўкраіны Ганна Маляр заявіла, што праваахоўныя органы Ўкраіны гатовыя вывучыць доказы міжнародных арганізацый аб ваенных злачынствах украінскіх вайскоўцаў, калі яны сапраўды мелі месца, як сьцьвярджаюць у арганізацыі Amnesty International.

Ганна Маляр

«Такія дасьледаваньні ня ўлічваюць шэраг фактараў. Напрыклад, тое, што расейцы выкарыстоўваюць тактыку захопу і ўтрыманьня населеных пунктаў, і пакуль мы будзем чакаць расейскага ворага ў полі, як гэта часам нехта нам раіць, то яны зоймуць усе нашыя будынкі. Таму ўкраінскія гарады і вёскі ўмацоўваюць і абараняюць ад міжнароднага злачынца, ад дзяржавы-злачынца, якой зьяўляецца Расейская Фэдэрацыя», — заявіла Ганна Маляр на брыфінгу 4 жніўня ў Кіеве.

Паводле яе, разьмяшчэньне падразьдзяленьняў супрацьпаветранай абароны для прыкрыцьця неба над населенымі пунктамі адбываецца па прынцыпе мэтазгоднай эфэктыўнасьці.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Amnesty International: Украінскае войска выкарыстоўвае школы і лякарні для сваіх базаў, Расея абстрэльвае жылыя раёны з забароненай зброі

«Сілы абароны Ўкраіны супольна з вайсковымі адміністрацыямі і органамі мясцовага самакіраваньня рэгулярна заклікаюць мясцовае насельніцтва і праводзяць эвакуацыю з раёнаў, прылеглых да [месцаў вядзеньня] баявых [дзеяньняў]. Усім надаюцца роўныя правы на добраахвотнай аснове на перамяшчэньне ў бясьпечныя рэгіёны. Але ня ўсе мірныя жыхары на гэта пагаджаюцца», — падкрэсьліла намесьніца міністра абароны Ўкраіны.

Ганна Маляр дадала, што ў справаздачы Amnesty International адсутнічае «аналіз дзеяньняў Расеі, а гэта падобна да ацэнкі дзеяньняў ахвяры без уліку дзеяньняў узброенага гвалтаўніка».

«Атрымаць аб’ектыўныя высновы пры такім падыходзе проста немагчыма», — мяркуе яна. Паводле яе, такія справаздачы скажаюць рэальную карціну міжнароднага злачынства, якім зьяўляецца агрэсія Расеі супраць Украіны.

Намесьніца міністра абароны Ўкраіны лічыць, што першасным для міжнародных экспэртаў павінны стаць патрабаваньні да Расеі спыніць агрэсію, а не парады Ўзброеным сілам Украіны, якія «сёньня абараняюць сабой Эўропу».

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Amnesty International: Расея датычная да ваенных злачынстваў пад Кіевам

«Расея ня спыніцца на тэрыторыі Ўкраіны, таму ў гэтай сытуацыі я кажу: Украіна гатовая да расьсьледаваньняў, і мы іх праводзім, але мы лічым, што ключавым патрабаваньнем да ўсяго сьвету павінны стаць дзеяньні Расейскай Фэдэрацыі, якія зьяўляюцца пагрозай для ўсяго сьвету», — падкрэсьліла Ганна Маляр.

Міжнародная няўрадавая праваабарончая арганізацыя Amnesty International абвінаваціла ўкраінскую армію ў разьмяшчэньні сваіх базаў на тэрыторыі школ і мэдычных установаў, што стварае небясьпеку для цывільнага насельніцтва. У сваёй справаздачы экспэрты Amnesty International назвалі сама меней 16 населеных пунктаў Харкаўскай, Мікалаеўскай і Данецкай абласьцей, дзе былі зафіксаваныя такія факты.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Расея атакуе Харкаў і Крывароскі раён, Украіна працягвае ліквідоўваць расейскія склады

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе на просьбу груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах вобласьцяў. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб’екты, расейцы пачалі бамбіць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фатаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяраў масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый і ў Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якіх Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпра, Кіева, Харкава, Адэсы і іншых месцаў. Дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя процілегламу боку тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ карпарацыі «Роснефть» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародзкай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі думку, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16–18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
  • У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
  • 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
  • У красавіку высьветлілася, што мірныя перамовы пакуль ня маюць посьпеху, а тым часам Украіна заявіла, што ведае імёны 155 кітайскіх наймітаў, якія падпісалі кантракты з Расеяй і пайшлі на вайну. Афіцыйны Пэкін заявіў, што сваіх грамадзянаў на вайну не адпраўляў, а наадварот, раіў жыхарам краіны трымацца падалей ад абодвух бакоў.
  • Дзяржаўны ўкраінскі праект «Хачу жыць», які выконвае Каардынацыйны штаб у пытаньнях абыходжаньня з ваеннапалоннымі, у красавіку 2025 году апублікаваў прозьвішчы 742 грамадзян Беларусі, якія з 2023 году ваююць супраць Украіны на баку Расеі, зь іх 96 ужо загінулі.
  • 1 чэрвеня на Дзень расейскай авіяцыі Ўкраіна правяла маштабную апэрацыю «Павуціньне». Служба бясьпекі Ўкраіны зладзіла ўдары па авіябазах па ўсёй тэрыторыі Расеі, зьнішчыўшы дзясяткі расейскіх вайсковых самалётаў. Дакладна невядома, адкуль кіраваліся гэтыя дроны і ці выкарыстоўвалі яны штучны інтэлект для нацэльваньня на расейскія самалёты. Паводле ўкраінскага боку, дахі грузавікоў, дзе хаваліся дроны, адчынялі дыстанцыйна, каб дазволіць квадракоптэрам узьлятаць.
  • Улетку 2025 году прэзыдэнт Злучаных Штатаў Дональд Трамп правёў шэраг сустрэчаў, у тым ліку з Уладзімірам Зяленскім і Ўладзімірам Пуціным. Дамовіцца пра мірнае пагадненьне ці прынамсі на асабістую сустрэчу прэзыдэнтаў Украіны і Расеі не атрымалася.
  • У ноч на 7 верасьня расейскія войскі нанесьлі рэкордны ўдар па Ўкраіне — дзяржаву атакавалі 805 «Шахедаў» і дронаў-імітатараў. Загарэўся будынак ураду ў Кіеве.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.