4 лістапада Расея адзначае афіцыйнае сьвята Дзень народнага адзінства.
«4 Лістапада 1612 ваяры народнага апалчэньня пад кіраўніцтвам Кузьмы Мініна і Дзьмітрыя Пажарскага штурмам ўзялі Кітай-горад, вызваліўшы Маскву ад польскіх інтэрвэнтаў і прадэманстраваўшы ўзор гераізму і згуртаванасьці ўсяго народу незалежна паходжаньня, веравызнаньня і становішча ў грамадстве», — напісана ў тлумачэньні да паекту Працоўнага кодэксу Расеі.
4 лістапада Расея сьвяткуе Дзень народнага адзінства Расеі.
Гісторык Алег Трусаў, аўтар кнігі «Невядомая нам краіна. Беларусь у яе этнаграфічных межах», перакананы: дата 4 лістапада нагадвае беларусам пра тое, што яны моцная нацыя.
«У Маскву наш гарнізон прыйшоў на просьбу маскоўскіх баяраў. Мы сілаю Маскву ня бралі, яны нас запрасілі, прысягнулі нашаму будучаму каралю, цалавалі крыж. І вось прыйшоў у Маскву гарнізон Рэчы Паспалітай. Але вядома, што гарнізон складаўся як з палякаў, так і зь беларусаў. Адным з кіраўнікоў гарнізону нават быў палкоўнік з Мазыра. Так атрымалася, што маскоўскім царом прызналі Ўладзіслава, сына нашага вялікага князя. Гэта моцна не спадабалася Мініну і Пажарскаму, яны паднялі народнае паўстаньне і захапілі Маскву. І тады выбралі новага цара — Міхаіла Раманава. Але Ўладзіслаў лічыўся рускім царом аж да 1634 году. А каб ён адмовіўся ад царства, яму заплацілі вялікія грошы. Таму хлусяць расейцы, калі кажуць, што мы ўзялі Крэмль сілай», — адзначае Алег Трусаў у інтэрвію Радыё Свабода.
«Гэта цікавая для нас дата, якая паказвае, што нам трэба ганарыцца сваёй гісторыяй, калі мы ў Крамлі былі значна раней, чым Напалеон. Але Напалеон штурмам яе браў, а нас мірна запрасілі», дадае гісторык.
«Гістарычна так склалася, што мы з Расеяй ваявалі 500 гадоў. Першыя войны пачаліся ў канцы 14 стагодзьдзя, а апошнія войны былі падаўленьнямі паўстаньня Тадэвуша Касьцюшкі палкаводцам Суворавым. І толькі пасьля таго, як Расея аб’ядналася з Прусіяй і Аўстра-Венгрыяй, яна змагла нас падзяліць. Настолькі мы моцныя духам і сілай».
Доктар гістарычных навук Алесь Краўцэвіч лічыць, што, 4 лістапада стала дзяржаўным сьвятам у Расеі не ў апошнюю чаргу там, што стаіць побач з датай 7-га лістапада.
«Тады расейцы, якія біліся паміж сабой у Смутны час, аб’ядналіся, каб выгнаць іншаземных захопнікаў, якіх называлі палякамі, але якія былі насамрэч грамадзянамі Рэчы Паспалітай, што прыбылі ў Маскву на запрашэньне тагачаснага расейскага цара. Атрымалася, што ў лістападзе не было іншых датаў, апроч даты, калі пабілі грамадзянаў Рэчы Паспалітай».
«Смутны час ахоплівае падзеі канца 16 — пачатку 17 стагодзьдзя. Некаторыя псэўдапатрыятычныя расейскія гісторыкі гавораць, што Смутны час быў выкліканы інтэрвэнцыяй. Але насамрэч ён быў выкліканы панаваньнем Івана IV Жахлівага, які выразаў у сваёй дзяржаве каго толькі мог, у выніку чаго пачалася ўнутраная смута. Натуральна, што ў Рэчы Паспалітай скарысталіся гэтай сытуацыяй, каб хаця б неяк кампэнсаваць агромністыя тэрытарыяльныя страты, якія маскоўцы прынесьлі ёй раней, у войнах 16-га стагодзьдзя. У прыватнасьці, Рэчы Паспалітай падчас Смутнага часу ўдалося вярнуць Смаленск», — нагадвае Алесь Краўцэвіч.
«Ведаючы, у чым сэнс гэтай даты, нават трошкі іранізуючы зь яе, я магу сказаць, што для нашай беларускай нацыянальнай памяці дата 4 лістапада нічога ня значыць», — падсумаваў Алесь Краўцэвіч.
4 лістапада Расея сьвяткуе Дзень народнага адзінства Расеі.
Гісторык Алег Трусаў, аўтар кнігі «Невядомая нам краіна. Беларусь у яе этнаграфічных межах», перакананы: дата 4 лістапада нагадвае беларусам пра тое, што яны моцная нацыя.
Мы ў Крамлі былі значна раней, чым Напалеон
«Гэта цікавая для нас дата, якая паказвае, што нам трэба ганарыцца сваёй гісторыяй, калі мы ў Крамлі былі значна раней, чым Напалеон. Але Напалеон штурмам яе браў, а нас мірна запрасілі», дадае гісторык.
«Гістарычна так склалася, што мы з Расеяй ваявалі 500 гадоў. Першыя войны пачаліся ў канцы 14 стагодзьдзя, а апошнія войны былі падаўленьнямі паўстаньня Тадэвуша Касьцюшкі палкаводцам Суворавым. І толькі пасьля таго, як Расея аб’ядналася з Прусіяй і Аўстра-Венгрыяй, яна змагла нас падзяліць. Настолькі мы моцныя духам і сілай».
Доктар гістарычных навук Алесь Краўцэвіч лічыць, што, 4 лістапада стала дзяржаўным сьвятам у Расеі не ў апошнюю чаргу там, што стаіць побач з датай 7-га лістапада.
Алесь Краўцэвіч
«Відавочная палітычная і ідэалягічная падаплёка абранай для гэтага сьвята даты. Справа ў тым, што трэба было замяніць дату 7 лістапада — дзень Кастрычніцкай рэвалюцыі — на нейкае іншае сьвята, таму што 7 лістапада — гэта ўжо анахранізм. Але праз тое, што ў масавай сьвядомасьці расейцаў закаранілася дата 7 лістапада, то шукалі што-небудзь блізкае каля гэтага дня. Каб перанесьці стэрэатып памяці на новую дату. Вось і вырашылі ўзяць дату, якая зьвязаная з падзеямі 17-га стагодзьдзя», — кажа Краўцэвіч.«Тады расейцы, якія біліся паміж сабой у Смутны час, аб’ядналіся, каб выгнаць іншаземных захопнікаў, якіх называлі палякамі, але якія былі насамрэч грамадзянамі Рэчы Паспалітай, што прыбылі ў Маскву на запрашэньне тагачаснага расейскага цара. Атрымалася, што ў лістападзе не было іншых датаў, апроч даты, калі пабілі грамадзянаў Рэчы Паспалітай».
«Смутны час ахоплівае падзеі канца 16 — пачатку 17 стагодзьдзя. Некаторыя псэўдапатрыятычныя расейскія гісторыкі гавораць, што Смутны час быў выкліканы інтэрвэнцыяй. Але насамрэч ён быў выкліканы панаваньнем Івана IV Жахлівага, які выразаў у сваёй дзяржаве каго толькі мог, у выніку чаго пачалася ўнутраная смута. Натуральна, што ў Рэчы Паспалітай скарысталіся гэтай сытуацыяй, каб хаця б неяк кампэнсаваць агромністыя тэрытарыяльныя страты, якія маскоўцы прынесьлі ёй раней, у войнах 16-га стагодзьдзя. У прыватнасьці, Рэчы Паспалітай падчас Смутнага часу ўдалося вярнуць Смаленск», — нагадвае Алесь Краўцэвіч.
«Ведаючы, у чым сэнс гэтай даты, нават трошкі іранізуючы зь яе, я магу сказаць, што для нашай беларускай нацыянальнай памяці дата 4 лістапада нічога ня значыць», — падсумаваў Алесь Краўцэвіч.