Яўген Еўтушэнка — добры чалавек з СССРу

Злаба — гэта проста адсутнасьць здольнасьцяў. Хто пяе песьню, або ладзіць машыну, або садзіць рыж, той добразычлівы. І вы такі ж.


Бэртольд Брэхт. Добры чалавек з Сычуані



Яўген Еўтушэнка — вельмі зразумелы, блізкі амаль кожнаму, чый корань (або якар?) у глыбіні савецкай эпохі. Пра яго хочацца сказаць: «добры савецкі чалавек» — ва ўсіх сэнсах добры, ды яшчэ з паэтычным талентам. Не, ён не «савок», што заўсёды згодны з думкаю большасьці й задаволены ўрадам і незадаволены падазронымі паводзінамі суседа. Ён менавіта й ня згодны быў, і спагадлівы. Дадаваў савецкай атмасфэры нейкі струмень рамантычнага кіслароду, а наўзамен атрымліваў трывалую глебу пад нагамі — каб стаяць і высіцца.


На Беларусь ён прыехаў напрасткі з Савецкага Саюзу. Еўтушэнка — вялікі вандроўца. І куды б ён ні прыбыў, здаецца — адтуль. Дакладней, гэты прадонны засек страхаў, славы, ціхай фронды й голаснага згодніцтва паэт паўсюды цягае за сьпінай, нібы смоўж — свой вялізны скарб. Гэта й заўважылі ягоныя слухачы-гледачы, якія наведалі «канцэрт» 7 траўня і зрабілі ласку пакінуць свае думкі з нагоды — на старонках блогаў і ў рэпліках форумаў:


­­— Сталін і праблемы, зьвязаныя зь ім, абрыдлі. Усё гэта шмат разоў чулі, бачылі ў многіх з розных нагодаў. Зноў усё гэта выслухваць на канцэрце паэта надакучліва. Жыцьцё адкацілася наперад, зашмат новых актуальных праблемаў.


— Учора былі на творчым вечары. Расчараваньне поўнае! За два аддзяленьні прачытана 10-12 вершаў. Астатняе — размовы пра вядомыя рэчы даўно вядомымі словамі.


— Нават пра агульнавядомыя рэчы магчыма гаварыць цікава, а не агучваць замуленыя, усімі асвоеныя ісьціны. Маэстра застаўся ў мінулым, і гэта нармальна.


Гавораць наведвальнікі форуму ТУТ, што сабраўся дзеля абмеркаваньня інтэрвію вершатворцы.


Зразумела, менавіта тое, што раздражняе адных, іншым — самы цымус, дзеля таго й ішлі:


— Мне вельмі падабаецца Яўген Еўтушэнка. Вялікі паэт і проста выдатны чалавек. Ягоная паэзія — гэта жыцьцёвы досьвед яго самога і шматлікіх пакаленьняў. Мы вучымся жыць дзякуючы ягоным вершам.


— А я была на канцэрце, і мне спадабалася. Вершы магчыма прачытаць і з кнігі, у Еўтушэнкі голас падселы — чытаць зацяжка. Затое ягонае бачаньне падзеяў, жыцьця ўвогуле, тая атмасфэра, што ён стварае наўкол — вось нашто людзі ходзяць на гэткія вечары. І гэта ўсё там было!!!!!


Адказваюць на той жа пляцоўцы гіпэркрытыкам.


Што характэрна: беларускамоўных водгукаў на гэную паэтычную падзею, бадай што, няма ўвогуле. Здаецца, беларускія паэты — як Марыйка Мартысевіч — Еўтушэнку даўно забілі (прынамсі, у саміх сабе) ды ў кампаніі з украінскімі — справілі хаўтуры.

«У пятніцу была на канцэрце паэта Яўгена Еўтушэнкі — гэта была вельмі моцная, вельмі эмацыйная, і такая бясконцая гісторыя плянэты. Учора ўвесь вечар прабавіла ў коле сям’і, фарбавала, пад чульлівым кіраўніцтвам таты, стол у салатавы колер», — паведамляе аматарка паэзіі vasilinka пра ціхія будзённыя справы. Мабыць, у гэтым і засяроджаная ўся прывабнасьць «ясенінска-маякоўскай» лірыкі добрага савецкага паэта? Ён і ўтульны, і нейкая гіпатэтычная прастора адкрываецца за ягонымі плячыма. Чым інакш патлумачыць стылістычнае падабенства тых, хто імкнуўся паслухаць яго й не расчараваўся?


«...Зьела цудоўны кекс (цэнім, шануем, сумуем па вышуканасьцях), наведала выступ Еўтушэнкі, пазахаплялася й парадавалася (слухаць вершы ад аўтара — вялікая асалода), прашпацыравала па начным Менску, па начным вакзале, прыехала дадому й наелася ралтону», — непатрабавальная into-dust распавядае пра чараду быццам аднаістых учынкаў.


Ніхто на Еўтушэнку ня лаецца, ніхто яго па-сур’ёзнаму не адкідае, нібы прыкрую рэштку мінулага. Гэтая рэштка — гожая. Мірны як кекс і рамантычны як начны Менск, паэт няблага гарманіруе зь беларускім ладам быцьця, нават расчыняецца на тле тутэйшай сьціплай няшматкаляровай рэальнасьці.