Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Вянок памяці: Марат Афанасьеў


Марат Афанасьеў
Марат Афанасьеў

Раніцай 11 сьнежня ня стала выбітнага грамадзкага дзеяча, дэпутата Вярхоўнага Савету 13 скліканьня, намесьніка старшыні Гомельскай абласной арганізацыі Аб’яднанай грамадзянскай партыі Марата Афанасьева. Ня вытрымала сэрца. Пахаваньне Марата Афанасьева адбудзецца ў Жлобіне 13 сьнежня а чатырнаццатай гадзіне.

Нарадзіўся Марат Афанасьеў у Шклове 3 сакавіка 1946 году. Працаваў у Сыбіры ў геалягічнай выведцы, на буравых вышках. Скончыў Ленінградзкі інстытут, набыўшы прафэсію інжынэра-электрыка. Працаваў галоўным энэргетыкам на алюмініевых заводах у Карэліі і Эгіпце. Урэшце Марат Сьцяпанавіч вярнуўся на бацькаўшчыну, уладкаваўся на Беларускі мэталюргічны завод у Жлобіне. Быў намесьнікам галоўнага энэргетыка, начальнікам плянава-эканамічнага аддзелу. За гады працы ўкараніў у вытворчасьць паўтары сотні рацыяналізатарскіх прапановаў.

Марат Афанасьеў быў сярод першых, хто падпісаўся за імпічмэнт Лукашэнку

«У Жлобіне раскрыліся здольнасьці Афанасьева як арганізатара, грамадзкага дзеяча, — згадвае актывіст Валер Рыбчанка. — На зломе дзевяностых Жлобіну спатрэбіўся адданы пераменам, ініцыятыўны і рашучы чалавек, як Жан-Поль Марат у якабінцаў. Ім і стаў Марат Сьцяпанавіч — мясцовыя дэпутаты абралі яго старшынём гарадзкога савету».

Горад сядзеў на датацыях, з пустой казной. Новы мэр знаходзіў спосабы, як зарабіць грошы. Наватарскія праграмы сталі ажыцьцяўляць у мэдычным абслугоўваньні гараджанаў, будаўніцтве, працы зь дзецьмі і моладзьдзю. Калі Афанасьеў вяртаўся на БМЗ і здаваў пасаду старшыні, горад меў на рахунку 440 мільёнаў рублёў.

Афанасьеў абіраўся дэпутатам райсавету, а перад тым, у 1995 годзе, — дэпутатам Вярхоўнага Савету 13 скліканьня, другога парлямэнту ў гісторыі незалежнай Беларусі.

«Марат Сьцяпанавіч уваходзіў у фракцыю „Грамадзянскае дзеяньне“, — успамінае гомельскі калега Афанасьева па Вярхоўным савеце, старшыня пастаяннай камісіі па чарнобыльскіх пытаньнях Віктар Хоміч. — І калі Лукашэнка выдаў паўтара дзясятка ўказаў, якія Канстытуцыйны суд прызнаў неканстытуцыйнымі, многія дэпутаты не маглі зьмірыцца з тым, што законамі пагарджаюць, топчуць іх. Пачалі зьбіраць подпісы за імпічмэнт. Марат Сьцяпанавіч быў у ліку першых, хто паставіў свой подпіс за абвяшчэньне імпічмэнту земляку. З гэтай прычыны ён зазнаў моцны ціск — і праз БМЗ таксама. Мы падтрымлівалі з Маратам сяброўскія стасункі, таму я гэта ведаю. Некаторыя дэпутаты ад Гомельшчыны тады ня вытрымалі, адклікалі свае подпісы і атрымалі пасады, у тым ліку і ў Цэнтравыбаркаме. Марат Сьцяпанавіч не адступіўся. Ён наагул быў надзейным сябрам і паплечнікам, дапамагаў чым мог. Падтрымліваў і мяне асабіста, калі пасьля разгону Лукашэнкам Вярхоўнага Савету я працяглы час заставаўся бяз працы».

«Ён надзвычай адданы быў ідэям дэмакратыі, беларускай незалежнасьці»

На пачатку дзьвюхтысячных гадоў улада яшчэ прапускала ў мясцовыя саветы дэмакратычных прадстаўнікоў. І каб скаардынаваць іх дзейнасьць, Марат Афанасьеў падтрымаў стварэньне міжрэгіянальнай дэпутацкай групы.

Марат ніколі не ішоў на шкурныя кампрамісы, і тым больш у прафэсійных пытаньнях

«Скажу больш, — дадае гомельскі палітык, сябра АГП Уладзімер Кацора, — высілкамі Марата Афанасьева і яго паплечніка, сябра партыі левых „Справядлівы сьвет“ Валера Рыбчанкі ў Жлобіне, па сутнасьці, і падтрымліваюцца дэмакратычныя памкненьні ў грамадзтве. Яны вылучаюцца дэпутатамі, кантралююць выбары — ад фармаваньня ўчасткаў і камісіяў да галасаваньня, даюць магчымасьць грамадзтву пазнаёміцца з альтэрнатыўнымі поглядамі на нашу палітычную рэчаіснасьць, нашу эканоміку. Я заўважыў, што Марат ніколі не ішоў на шкурныя кампрамісы, і тым больш у прафэсійных пытаньнях».

Апошнія дзесяць гадоў Афанасьеў выдаваў за свае грошы лісткі-дайджэсты з падборкай матэрыялаў з інтэрнэту, уласнымі ацэнкамі розных эканамічных крокаў беларускага рэжыму, якія ўладныя чыноўнікі падавалі як навацыі.

Публікацыі Марата Афанасьева пэрыядычна зьяўляліся на парталах naviny.by, «Хартыі’97», «Беларускім партызане», тэлеканале «Белсат». Валодаючы энцыкляпэдычнымі ведамі і практычным досьведам, ён браў удзел у перадачах незалежных мэдыяў пра сытуацыю на беларускіх прадпрыемствах, пра мэтазгоднасьць будаўніцтва Астравецкай АЭС.

Намесьнік старшыні АГП Васіль Палякоў кажа, што заўчасная сьмерць Марата Афанасьева — надзвычай вялікая страта для грамадзкай супольнасьці, беларускай незалежнасьці і, канечне, самой партыі:

«Марат Сьцяпанавіч Афанасьеў — надзвычай прафэсійны чалавек, прафэсіянал зь вялікай літары. Аналітык. Ён працяглы час працаваў на Беларускім мэталюргічным заводзе, ведаў эканоміку прадпрыемстваў знутры — ягоныя аналітычныя камэнтары ў мэдыях стакроць пацьвярджаюць гэта. Ён надзвычай адданы быў ідэям дэмакратыі, беларускай незалежнасьці, заўсёды выяўляў сябе як чалавек з актыўнай грамадзянскай пазыцыяй. Цяжка гаварыць, што ён „быў“. Я ня ведаю нават, хто і якім чынам яго можа замяніць».

У сям’і Марата Афанасьева засталіся жонка, дарослыя сын і дачка, трое ўнукаў.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG