Старшыня грамадзкага аб’яднаньня “Інваліды Чарнобылю” Ўладзімер Камянкоў лічыць, што наагул замоўчваць чарнобыльскую праблему цяпер складана. Прынамсі, немагчыма замоўчваць інфармацыю пра ступень забруджанасьці. У той самы час, мяркуе спадар Камянкоў, чарнобыльская праблема адыходзіць на задні плян, на яе ўсё меней зьвяртаюць увагу як у самой Беларусі, гэтак і ва ўсім сьвеце.
Гэта зьвязана з рознымі прычынамі. Найперш з тым, што нашая краіна яшчэ ня гэтулькі багатая, каб выдаткоўваць на пераадоленьне наступстваў чарнобыльскай аварыі шмат грошай. Тыя сродкі, што выдаткоўваюцца зь бюджэту, маглі б разьмяркоўвацца больш рацыянальна, але гэта чамусьці ня робіцца..
Экспэрты ААН, якія падрыхтавалі вядомую справаздачу пра наступствы Чарнобыльскай аварыі, адзначалі, у жыхароў забруджаных тэрыторыяў куды большыя праблемы ад галечы і нездаровага ладу жыцьця, чым ад самой радыяцыі. Яна ня так ужо ўплывае на здароўе людзей, гаворыцца ў дакумэнце. Уладзімер Камянкоў з гэтым ня згодны.
(Камянкоў:) “Захворваньні, гэта мая асабістая думка, зьвязаныя ў першую чаргу з узьдзеяньнем радыянуклідаў. І анкалягічныя ў тым ліку. У меншай ступені іх выклікаюць стрэсы, харчаваньне. Паглядзіце на людзей, якія пасьля вайны кепска харчаваліся, яны ж шмат хто пражылі нямала. А блякаднікі Ленінграду наагул галадалі, але некаторыя й цяпер жывуць і па восем дзясяткаў гадоў маюць”.
Кіраўніца праектаў камітэту “Дзеці Чарнобыля” Тамара Белавокая мяркуе, што чарнобыльская праблема ў Беларусі не замоўчваецца. Але ёсьць іншая рэч – агульная экалягічная бязграматнасьць насельніцтва. Беларусы не ўсьведамляюць той небясьпекі, якую па-ранейшаму ўяўляе радыяцыя, а кіраўніцтва краіны ня бачыць патрэбы ў тым, каб актыўна інфармаваць людзей пра гэтую небясьпеку.
(Белавокая:) “На сёньняшні дзень у нас у Беларусі, асабліва пацярпелай, няма спэцыялістаў у сфэры радыяцыйнай мэдыцыны. Тыя ж мэдыкі выдаюць статыстыку, не разумеючы, дзе й што. Яны ня могуць вызначыць і адчуць гэтую залежнасьць”.
Беларускія навукоўцы і спэцыялісты, што займаюцца чарнобыльскай тэматыкай, самі не ўсьведамляюць увесь маштаб праблемы, тлумачыць спадарыня Белавокая. Таму найчасьцей сьпісваюць праблемы са здароўем у насельнікаў чарнобыльскай зоны на кепскае харчаваньне ці лад жыцьця. А экспэрты міжнародных арганізацыяў карыстаюцца гэтай інфармацыяй, часта далёкай ад сапраўднасьці. Уласных дасьледаваньняў ААН тут ня ладзіць. Між тым, сярэдні ўзрост хворых на рак у Беларусі – 40 гадоў, і нельга сказаць, што так адбываецца толькі з-за галечы. Каб давесьці залежнасьць ад радыяцыі росту колькасьці анкалягічных хворых, трэба ладзіць грунтоўныя дасьледаваньні, кажа Тамара Белавокая.
(Белавокая:) “І ў Расеі, і ва Ўкраіне на больш высокім узроўні дасьледаваньні ладзяцца. А мы ня можам сабе дазволіць такія сур’ёзныя глыбокія дасьледаваньні, каб дабрацца да рэальнай ацэнкі гэтых наступстваў. Бо насамрэч гэта каштуе грошай”.
Калі ж сапраўдная небясьпека ад радыяцыі будзе даведзеная, дзяржаве давядзецца шукаць новыя грошы на ажыцьцяўленьне зусім іншых захадаў. А гэта дзяржаве ня выгадна, кажа спадарыня Белавокая.
Гэта зьвязана з рознымі прычынамі. Найперш з тым, што нашая краіна яшчэ ня гэтулькі багатая, каб выдаткоўваць на пераадоленьне наступстваў чарнобыльскай аварыі шмат грошай. Тыя сродкі, што выдаткоўваюцца зь бюджэту, маглі б разьмяркоўвацца больш рацыянальна, але гэта чамусьці ня робіцца..
Экспэрты ААН, якія падрыхтавалі вядомую справаздачу пра наступствы Чарнобыльскай аварыі, адзначалі, у жыхароў забруджаных тэрыторыяў куды большыя праблемы ад галечы і нездаровага ладу жыцьця, чым ад самой радыяцыі. Яна ня так ужо ўплывае на здароўе людзей, гаворыцца ў дакумэнце. Уладзімер Камянкоў з гэтым ня згодны.
(Камянкоў:) “Захворваньні, гэта мая асабістая думка, зьвязаныя ў першую чаргу з узьдзеяньнем радыянуклідаў. І анкалягічныя ў тым ліку. У меншай ступені іх выклікаюць стрэсы, харчаваньне. Паглядзіце на людзей, якія пасьля вайны кепска харчаваліся, яны ж шмат хто пражылі нямала. А блякаднікі Ленінграду наагул галадалі, але некаторыя й цяпер жывуць і па восем дзясяткаў гадоў маюць”.
Кіраўніца праектаў камітэту “Дзеці Чарнобыля” Тамара Белавокая мяркуе, што чарнобыльская праблема ў Беларусі не замоўчваецца. Але ёсьць іншая рэч – агульная экалягічная бязграматнасьць насельніцтва. Беларусы не ўсьведамляюць той небясьпекі, якую па-ранейшаму ўяўляе радыяцыя, а кіраўніцтва краіны ня бачыць патрэбы ў тым, каб актыўна інфармаваць людзей пра гэтую небясьпеку.
(Белавокая:) “На сёньняшні дзень у нас у Беларусі, асабліва пацярпелай, няма спэцыялістаў у сфэры радыяцыйнай мэдыцыны. Тыя ж мэдыкі выдаюць статыстыку, не разумеючы, дзе й што. Яны ня могуць вызначыць і адчуць гэтую залежнасьць”.
Беларускія навукоўцы і спэцыялісты, што займаюцца чарнобыльскай тэматыкай, самі не ўсьведамляюць увесь маштаб праблемы, тлумачыць спадарыня Белавокая. Таму найчасьцей сьпісваюць праблемы са здароўем у насельнікаў чарнобыльскай зоны на кепскае харчаваньне ці лад жыцьця. А экспэрты міжнародных арганізацыяў карыстаюцца гэтай інфармацыяй, часта далёкай ад сапраўднасьці. Уласных дасьледаваньняў ААН тут ня ладзіць. Між тым, сярэдні ўзрост хворых на рак у Беларусі – 40 гадоў, і нельга сказаць, што так адбываецца толькі з-за галечы. Каб давесьці залежнасьць ад радыяцыі росту колькасьці анкалягічных хворых, трэба ладзіць грунтоўныя дасьледаваньні, кажа Тамара Белавокая.
(Белавокая:) “І ў Расеі, і ва Ўкраіне на больш высокім узроўні дасьледаваньні ладзяцца. А мы ня можам сабе дазволіць такія сур’ёзныя глыбокія дасьледаваньні, каб дабрацца да рэальнай ацэнкі гэтых наступстваў. Бо насамрэч гэта каштуе грошай”.
Калі ж сапраўдная небясьпека ад радыяцыі будзе даведзеная, дзяржаве давядзецца шукаць новыя грошы на ажыцьцяўленьне зусім іншых захадаў. А гэта дзяржаве ня выгадна, кажа спадарыня Белавокая.