Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Чаму ў Гомелі здымаюць фільм пра замах на Сталыпіна?


Казімер Яноўскі, Гомель У Гомелі на мясцовым тэлебачаньні здымаецца 4-сэрыйны дакумэнтальны фільм з элемэнтамі мастацкага кіно “З бомбай і браўнінгам”. Расповед у ім ідзе пра першы гучны замах у 1906 годзе на жыцьцё прэм`ер-міністра Расейскай імпэрыі Пятра Сталыпіна. З Гомеля перадае наш карэспандэнт.

У рэжысэра фільма Алега Несьцерава цікаўлюся, чым абумоўлена такая ўвага да падзеяў у Санк-Пецербурзе амаль 100-гадовай даўніны:

(Несьцераў: ) “Абрана тэма таму, што ў замаху на Сталыпіна бралі ўдзел гомельскія і веткаўскія сацыялісты-рэвалюцыянэры, максымалісты. Карацей кажучы, тэрарысты таго часу”, – кажа рэжысэр Алег Несьцераў.

Цяпер вядома, што да выбуху на дачы тагачаснага прэм`ера Расейскай імпэрыі на Аптэкарскай высьпе ў Санкт-Пецербургу спрычыніліся браты Аляксандр і Іван Малеевы зь Веткі, браты Ціпунковы з суседняй Браншчыны.

Падчас выбуху бомбы загінуў і адзін зь непасрэдных выканаўцаў замаху на Сталыпіна Эльля Забельшанскі. Незадоўга да гэтага ён кіраваў у Гомелі прафсаюзам шчаціньнікаў.

Згаданыя факты па драбніцах сабраў гісторык, аўтар сцэнару фільма “З бомбай і браўнінгам” Юрась Глушакоў.

(Глушакоў: ) “Гамельчукі бралі вельмі актыўны ўдзел у першай расейскай рэвалюцыі, у тым ліку і збройнай барацьбе. Прыгадаю Пятра Карповіча, ці Пятруся, як яго звалі на катарзе таварышы. Можна назваць Івана Пуліхава, які пэўны пэрыяд дзейнічаў у Гомелі. Можам згадаць гомельскіх эсэраў-максымалістаў Эльлю Забельшанскага, Івана Ціпункова, Іван Малеева ды іншых, што вялі актыўную падпольную барацьбу. Усё гэта былі людзі, якія не шкадавалі жыцьця ў барацьбе з самаўладзьдзем”, – сьцьвярджае гісторык, дэпутат гарсавету Юрась Глушакоў.

Паводле гісторыка, для збройнага пратэсту былі шматлікія важкія прычыны:

(Глушакоў: ) “Дзеля гэтага былі вельмі сур`ёзныя падставы. Царскае самаўладзьдзе душыла ўсё, што толькі магчыма. Насельніцтва Беларусі зьведвала двайны, трайны прыгнёт. Гэта найперш палітычны ўціск, калі людзі ня мелі легальнай магчымасьці выказаць нейкі пратэст. Па-другое, існаваў эканамічны і сацыяльны гнёт. Скажу і пра моцны нацыянальны ўціск. Беларускае насельніцтва было пазбаўлена ўсялякіх нацыянальных правоў. Таксама яўрэйскае ды ўсе іншыя нацыянальныя меншасьці, якія пражывалі на тэрыторыі Беларусі”, – кажа гісторык Глушакоў.

У горадзе да гэтага часу існуюць вуліцы імя былых сацыялістаў– рэвалюцыянэраў. Да прыкладу, Пятра Карповіча, ураджэнца Гомеля. У 1901 годзе Карповіч сьмяротна параніў міністра асьветы царскай імпэрыі Багалепава за рэпрэсіі ў дачыненьні студэнцтва.

Ёсьць вуліца Ягора Сазонава, чальца “Баявой арганізацыі” эсэраў. У Санкт-Пецярбурзе Сазонаў забіў міністра ўнутраных спраў царскай Расеі Плеве.

У Менску вуліца імя сацыяліста-рэвалюцыянэра Івана Пуліхава лічыцца адной з самых прэстыжных. Тут жыве пераважна кіраўнічая эліта. Эсэр Іван Пуліхаў напачатку мінулага стагодзьдзя зьдзейсьніў замах на менскага губэрнатара Курлова.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG