Перадусім скажу, што адпаведныя ініцыятывы зыходзяць з Масквы. Менавіта Расея старшынюе сёлета ў радзе міністраў замежных справаў Садружнасьці, і менавіта ў Маскве рыхтуецца бальшыня дакумэнтаў. Апошнім часам тут па два-тры разы на тыдзень праходзяць розныя нарады. Але з чаго зыходзяць распрацоўшчыкі мадэрнізацыі вядома, паколькі старшыня выканаўчага камітэту СНД Уладзімер Рушайла на нядаўняй прэсавай канфэрэнцыі ў Менску заявіў: “на думку бальшыні кіраўнікоў дзяржаваў Садружнасьці, альтэрнатывы СНД не існуе, хаця яе і неабходна некалькі рэфармаваць”.
Вось гэтыя словы, “некалькі рэфармаваць”, беларускія аналітыкі расцэньваюць не інакш як чарговы касмэтычны рамонт. І, як многія думаюць, самае радыкальнае, што можа адбыцца – гэта скарачэньне некалькіх галіновых структураў.
І ўсё ж – ці можна ўжо казаць пра нейкія канкрэтныя прапановы ў справе рэфармаваньня СНД? Яны існуюць, але, падаецца, што ў аснову ўсяго кладзецца стары савецкі досьвед. Магчыма, Вам даводзілася калісьці пабываць на Выставе дасягненьняў народнай гаспадаркі СССР? Мне даводзілася, і, дарэчы, не аднойчы, паколькі ВДНГ уваходзіла ў сьпіс самых папулярных ў той час маскоўскіх экскурсійных маршрутаў. І на ўсё жыцьцё захаваліся ў памяці велізарныя фантаны зь дзяўчатамі, якія сымбалізавалі тагачасныя савецкія рэспублікі.
І вось цяпер прапануюць стварыць ва Ўсерасейскім выставачным цэнтры павільёны краінаў СНД, якія, як сказаў Уладзімер Рушайла, “зьяўляюцца візытнай карткай любой краіны, прынамсі і краінаў Садружнасьці”. Невядома, праўда, навошта Беларусі мець сваю візытную картку ў Маскве, а ня ў Менску? І наагул, ёсьць вялікі сумнеў, што такая выстава патрэбна, пра што і кажа вядомы беларускі эканаміст Леанід Злотнікаў.
(Злотнікаў: ) “Чыноўнікі працуюць, яны нешта выдумляюць, ім патрэбна паказаць, што яны справу робяць. Гэта пустое, што ён цяпер прапаноўвае”.
(Карэспандэнт: ) “Чаму пустое?”
(Злотнікаў: ) “Усялякіх выставаў за межамі нашай краіны і без таго багата. У розных рэгіёнах Расеі існуюць беларускія прадстаўніцтвы, філіялы там ёсьць, дамы гандлю ёсьць, філіялы тэхнічныя таксама. Гэта ўсё ёсьць. А наагул, гэта тыповая савецкая прапанова, якай прыйшла яму (Рушайле) ў галаву і якую ён прапанаваў. Але гэта прапанова дарэмная і беспэрспэктыўная. Гэта тыповая, як казалі ў старыя часы, галачка для пляну”.
Якія існуюць ініцыятывы акрамя гэтай? Яшчэ некалькі пэрспэктыўных накірункаў, з пункту гледжаньня рэфарматараў – гэта новыя формы супрацоўніцтва ў галіне спорту і працы з моладзьдзю. Напрыклад, правесьці міжнародныя спартовыя гульні краінаў СНД, прысьвечаныя 60-годзьдзю Перамогі. Нагадаю, і я гэта добра памятаю, што Спартакіяды народаў СССР таксама прысьвячаліся Вялікай перамозе. Адзіная розьніца, што тады гэта была не 60-я, а 25-я ці 30-я гадавіна.
Падчас гульняў плянуецца правесьці навуковы кангрэс ў справе разьвіцьця масавага спорту і фармаваньня здаровага вобразу жыцьця, а таксама правесьці фэстываль спартовых фільмаў. Магу сказаць, што першы такі фэстываль адбыўся ў Рызе яшчэ ў 1977 годзе. Так што, многае з так званага новага грунтуецца на старым савецкім досьведзе.
Калі выканаўчы камітэт СНД узначальваў Юры Яраў, назіральнікі адзначалі, што ён пераважна займаўся эканамічнымі справамі, а вось Уладзімер Рушайла, які зьмяніў Ярава, сканцэнтраваўся пераважна на палітыцы. Чым гэта тлумачаць?
Тут некалькі прычынаў. Яраў усё ж усё жыцьцё займаўся эканомікай і сацыяльнай сфэрай. Рушайла – тыповы “сілавік”. Да таго ж, летась на абшарах былога СССР праводзілася шмат выбараў. І Рушайла заняўся гэтай справай. Пра што, дарэчы, сьведчыць і сталы прадстаўнік Беларусі пры выканаўчых органах СНД Вячаслаў Кузьняцоў:
(Кузьняцоў: ) “Паглядзіце, якім напружаным быў 2004 год, і як дасталася таму ж Рушайлу, які толькі-толькі атрымаў гэтую пасаду! І паўсюдна ён кіраўнік місіі назіральнікаў ад СНД. Ён фактычна аддаўся менавіта гэтаму працэсу – палітычнаму”.
Вось гэтыя словы, “некалькі рэфармаваць”, беларускія аналітыкі расцэньваюць не інакш як чарговы касмэтычны рамонт. І, як многія думаюць, самае радыкальнае, што можа адбыцца – гэта скарачэньне некалькіх галіновых структураў.
І ўсё ж – ці можна ўжо казаць пра нейкія канкрэтныя прапановы ў справе рэфармаваньня СНД? Яны існуюць, але, падаецца, што ў аснову ўсяго кладзецца стары савецкі досьвед. Магчыма, Вам даводзілася калісьці пабываць на Выставе дасягненьняў народнай гаспадаркі СССР? Мне даводзілася, і, дарэчы, не аднойчы, паколькі ВДНГ уваходзіла ў сьпіс самых папулярных ў той час маскоўскіх экскурсійных маршрутаў. І на ўсё жыцьцё захаваліся ў памяці велізарныя фантаны зь дзяўчатамі, якія сымбалізавалі тагачасныя савецкія рэспублікі.
І вось цяпер прапануюць стварыць ва Ўсерасейскім выставачным цэнтры павільёны краінаў СНД, якія, як сказаў Уладзімер Рушайла, “зьяўляюцца візытнай карткай любой краіны, прынамсі і краінаў Садружнасьці”. Невядома, праўда, навошта Беларусі мець сваю візытную картку ў Маскве, а ня ў Менску? І наагул, ёсьць вялікі сумнеў, што такая выстава патрэбна, пра што і кажа вядомы беларускі эканаміст Леанід Злотнікаў.
(Злотнікаў: ) “Чыноўнікі працуюць, яны нешта выдумляюць, ім патрэбна паказаць, што яны справу робяць. Гэта пустое, што ён цяпер прапаноўвае”.
(Карэспандэнт: ) “Чаму пустое?”
(Злотнікаў: ) “Усялякіх выставаў за межамі нашай краіны і без таго багата. У розных рэгіёнах Расеі існуюць беларускія прадстаўніцтвы, філіялы там ёсьць, дамы гандлю ёсьць, філіялы тэхнічныя таксама. Гэта ўсё ёсьць. А наагул, гэта тыповая савецкая прапанова, якай прыйшла яму (Рушайле) ў галаву і якую ён прапанаваў. Але гэта прапанова дарэмная і беспэрспэктыўная. Гэта тыповая, як казалі ў старыя часы, галачка для пляну”.
Якія існуюць ініцыятывы акрамя гэтай? Яшчэ некалькі пэрспэктыўных накірункаў, з пункту гледжаньня рэфарматараў – гэта новыя формы супрацоўніцтва ў галіне спорту і працы з моладзьдзю. Напрыклад, правесьці міжнародныя спартовыя гульні краінаў СНД, прысьвечаныя 60-годзьдзю Перамогі. Нагадаю, і я гэта добра памятаю, што Спартакіяды народаў СССР таксама прысьвячаліся Вялікай перамозе. Адзіная розьніца, што тады гэта была не 60-я, а 25-я ці 30-я гадавіна.
Падчас гульняў плянуецца правесьці навуковы кангрэс ў справе разьвіцьця масавага спорту і фармаваньня здаровага вобразу жыцьця, а таксама правесьці фэстываль спартовых фільмаў. Магу сказаць, што першы такі фэстываль адбыўся ў Рызе яшчэ ў 1977 годзе. Так што, многае з так званага новага грунтуецца на старым савецкім досьведзе.
Калі выканаўчы камітэт СНД узначальваў Юры Яраў, назіральнікі адзначалі, што ён пераважна займаўся эканамічнымі справамі, а вось Уладзімер Рушайла, які зьмяніў Ярава, сканцэнтраваўся пераважна на палітыцы. Чым гэта тлумачаць?
Тут некалькі прычынаў. Яраў усё ж усё жыцьцё займаўся эканомікай і сацыяльнай сфэрай. Рушайла – тыповы “сілавік”. Да таго ж, летась на абшарах былога СССР праводзілася шмат выбараў. І Рушайла заняўся гэтай справай. Пра што, дарэчы, сьведчыць і сталы прадстаўнік Беларусі пры выканаўчых органах СНД Вячаслаў Кузьняцоў:
(Кузьняцоў: ) “Паглядзіце, якім напружаным быў 2004 год, і як дасталася таму ж Рушайлу, які толькі-толькі атрымаў гэтую пасаду! І паўсюдна ён кіраўнік місіі назіральнікаў ад СНД. Ён фактычна аддаўся менавіта гэтаму працэсу – палітычнаму”.