“Дадзены працэс – гэта перасьлед за дэмакратычныя погляды, за актыўную працу ў грамадзтве, за бачаньне эўрапейскага шляху разьвіцьця для Беларусі, за вылучэньне кандыдатам на прэзыдэнцкія выбары”, – так заявіў спадар Марыніч падчас свайго апошняга слова ў судзе 30 сьнежня.
Якія дзеяньні ў падтрымку Міхаіла Марыніча могуць быць самымі першымі ў 2005 годзе? Зразумела, што перадусім трэба чакаць юрыдычных дзеяньняў. Згодна зь беларускім заканадаўствам, афіцыйную копію прысуду, без якой нельга пачынаць працэдуру абскарджаньня, суд мусіць выдаць на працягу пяці дзён з моманту абвяшчэньня прысуду. Простыя падлікі паказваюць, што апошні тэрмін выдачы гэтага дакумэнту – сёньняшні дзень.
У адвакатаў Марыніча, такім чынам, застаецца яшчэ пяць дзён – паколькі, адпаведна таму ж заканадаўству, скаргу на прысуд трэба падаць на працягу 10 дзён з моманту абвешчаньня прысуду. І вось што гаворыць пра гэта адвакат спадара Марыніча Вера Страмкоўская:
(Страмкоўская: ) “Мы чакаем афіцыйнай копіі прысуду, і пасьля таго, як мы яе атрымаем, будзем зьвяртацца ў Менскі абласны суд са скаргай на гэты прысуд, таму што мы лічым яго незаконным, неабгрунтаваным і нематываваным у той частцы, якая тычыцца абвінавачваньня”.
(Карэспандэнт: ) “Чаму менавіта ў Менскі абласны суд?”
(Страмкоўская: ) “Таму, што такі парадак існуе ў заканадаўстве. Калі справу разглядаў менскі раённы суд, то наступная над ім касацыйная інстанцыя будзе Менскі абласны суд”.
Якія бліжэйшыя пляны самых блізкіх родных былога амбасадара й міністра? У мяне адбылася размова з сынам Міхаіла Марыніча – Ігарам. Ён упэўнены, што як прысуд ягонаму бацьку, так і сама гэтая справа сфальсыфікаваныя. Гэта помста чалавеку, які перадусім хацеў бачыць Беларусь нармалёвай эўрапейскай краінай. Таму, як лічыць Ігар Марыніч, немагчыма было патрапіць у судовую залю тым людзям, якія хацелі падтрымаць яго бацьку. Сын зьняволенага сказаў адмыслова для нашага Радыё, што ён абавязкова будзе працягваць барацьбу за вызваленьне бацькі.
(Ігар Марыніч: ) “Адвакаты будуць рабіць юрыдычную справу, мы – сваю. Зразумела, што гэту справу мы так не пакінем. Мы зробім усё, каб кожны, хто мае дачыненьне да гэтай бруднай справы, потым пра гэта пашкадаваў. Усе яны патрапяць у чорны сьпіс. І мы даможамся гэтага любой цаной”.
Згодна з апытаньнем, якое праводзілі незалежныя беларускія сацыёлягі, большасьць апытаных у Беларусі лічаць, што справа Міхаіла Марыніча не крымінальная, а палітычная. Нагадаю, што былы міністар зьнешнеэканамічных сувязяў і амбасадар Міхаіл Марыніч у 2001 годзе сышоў у адстаўку і спрабаваў, няхай і няўдала, зарэгістравацца кандыдатам на тагачасных прэзыдэнцкіх выбарах. Пазьней ён перайшоў у адкрытую апазыцыю да беларускага рэжыму і заявіў пра сваё жаданьне балятавацца на выбарах 2006 году. Шанцы Марыніча на перамогу разглядаліся як дастаткова вялікія.
Але, як мне падаецца, прысуд Марынічу – гэта ня толькі жаданьне выбіць яго з прэзыдэнцкай гонкі, але й папярэджаньне іншым кандыдатам. Дарэчы, менавіта так ацэньвае прысуд былы міністар замежных справаў Беларусі, магчымы патэнцыйны кандыдат на чарговых выбарах кіраўніка беларускай дзяржавы Пётр Краўчанка.
(Краўчанка: ) “Гэта ўсё невыпадкова. Лукашэнка гэтым адмыслова папярэджвае сваіх патэнцыйных супернікаў. Гэта – пагроза для іншых. Гэта спроба запалохаць усіх астатніх людзей, каб яны, робячы адпаведныя высновы, сядзелі ціхенька й нічога не рабілі. Але нас не запалохаць”.
Што тычыцца міжнароднай рэакцыі, то пакуль вядома, што вырак суду ў справе Марыніча ўжо асудзіў Дзярждэпартамэнт ЗША. Сябра Парлямэнцкай асамблеі Рады Эўропы, дэпутат кіпрскага парлямэнту Хрыстас Пургурыдэс, які быў аўтарам справаздачы аб зьніклых палітыках у Беларусі, зазначае, што ён быў шакаваны і засмучаны гэтым рашэньнем: “Зразумела, што рэжым Лукашэнкі паказвае сьвету сваё сапраўднае аблічча. Я вельмі спадзяюся, што міжнародная супольнасьць пасьля гэтага судовага рашэньня зразумее: калі не прадпрымаць сур’ёзныя акцыі супраць гэтага рэжыму і не прымушаць яго адыйсьці ад улады, падзеі ў Беларусі месяц за месяцам будуць разьвівацца ўсё горш. Гэта трагічная заканамернасьць, якой я вельмі расчараваны і спадзяюся, што міжнародная супольнасьць будзе рашуча рэагаваць на гэтае судовае рашэньне”.
Якія дзеяньні ў падтрымку Міхаіла Марыніча могуць быць самымі першымі ў 2005 годзе? Зразумела, што перадусім трэба чакаць юрыдычных дзеяньняў. Згодна зь беларускім заканадаўствам, афіцыйную копію прысуду, без якой нельга пачынаць працэдуру абскарджаньня, суд мусіць выдаць на працягу пяці дзён з моманту абвяшчэньня прысуду. Простыя падлікі паказваюць, што апошні тэрмін выдачы гэтага дакумэнту – сёньняшні дзень.
У адвакатаў Марыніча, такім чынам, застаецца яшчэ пяць дзён – паколькі, адпаведна таму ж заканадаўству, скаргу на прысуд трэба падаць на працягу 10 дзён з моманту абвешчаньня прысуду. І вось што гаворыць пра гэта адвакат спадара Марыніча Вера Страмкоўская:
(Страмкоўская: ) “Мы чакаем афіцыйнай копіі прысуду, і пасьля таго, як мы яе атрымаем, будзем зьвяртацца ў Менскі абласны суд са скаргай на гэты прысуд, таму што мы лічым яго незаконным, неабгрунтаваным і нематываваным у той частцы, якая тычыцца абвінавачваньня”.
(Карэспандэнт: ) “Чаму менавіта ў Менскі абласны суд?”
(Страмкоўская: ) “Таму, што такі парадак існуе ў заканадаўстве. Калі справу разглядаў менскі раённы суд, то наступная над ім касацыйная інстанцыя будзе Менскі абласны суд”.
Якія бліжэйшыя пляны самых блізкіх родных былога амбасадара й міністра? У мяне адбылася размова з сынам Міхаіла Марыніча – Ігарам. Ён упэўнены, што як прысуд ягонаму бацьку, так і сама гэтая справа сфальсыфікаваныя. Гэта помста чалавеку, які перадусім хацеў бачыць Беларусь нармалёвай эўрапейскай краінай. Таму, як лічыць Ігар Марыніч, немагчыма было патрапіць у судовую залю тым людзям, якія хацелі падтрымаць яго бацьку. Сын зьняволенага сказаў адмыслова для нашага Радыё, што ён абавязкова будзе працягваць барацьбу за вызваленьне бацькі.
(Ігар Марыніч: ) “Адвакаты будуць рабіць юрыдычную справу, мы – сваю. Зразумела, што гэту справу мы так не пакінем. Мы зробім усё, каб кожны, хто мае дачыненьне да гэтай бруднай справы, потым пра гэта пашкадаваў. Усе яны патрапяць у чорны сьпіс. І мы даможамся гэтага любой цаной”.
Згодна з апытаньнем, якое праводзілі незалежныя беларускія сацыёлягі, большасьць апытаных у Беларусі лічаць, што справа Міхаіла Марыніча не крымінальная, а палітычная. Нагадаю, што былы міністар зьнешнеэканамічных сувязяў і амбасадар Міхаіл Марыніч у 2001 годзе сышоў у адстаўку і спрабаваў, няхай і няўдала, зарэгістравацца кандыдатам на тагачасных прэзыдэнцкіх выбарах. Пазьней ён перайшоў у адкрытую апазыцыю да беларускага рэжыму і заявіў пра сваё жаданьне балятавацца на выбарах 2006 году. Шанцы Марыніча на перамогу разглядаліся як дастаткова вялікія.
Але, як мне падаецца, прысуд Марынічу – гэта ня толькі жаданьне выбіць яго з прэзыдэнцкай гонкі, але й папярэджаньне іншым кандыдатам. Дарэчы, менавіта так ацэньвае прысуд былы міністар замежных справаў Беларусі, магчымы патэнцыйны кандыдат на чарговых выбарах кіраўніка беларускай дзяржавы Пётр Краўчанка.
(Краўчанка: ) “Гэта ўсё невыпадкова. Лукашэнка гэтым адмыслова папярэджвае сваіх патэнцыйных супернікаў. Гэта – пагроза для іншых. Гэта спроба запалохаць усіх астатніх людзей, каб яны, робячы адпаведныя высновы, сядзелі ціхенька й нічога не рабілі. Але нас не запалохаць”.
Што тычыцца міжнароднай рэакцыі, то пакуль вядома, што вырак суду ў справе Марыніча ўжо асудзіў Дзярждэпартамэнт ЗША. Сябра Парлямэнцкай асамблеі Рады Эўропы, дэпутат кіпрскага парлямэнту Хрыстас Пургурыдэс, які быў аўтарам справаздачы аб зьніклых палітыках у Беларусі, зазначае, што ён быў шакаваны і засмучаны гэтым рашэньнем: “Зразумела, што рэжым Лукашэнкі паказвае сьвету сваё сапраўднае аблічча. Я вельмі спадзяюся, што міжнародная супольнасьць пасьля гэтага судовага рашэньня зразумее: калі не прадпрымаць сур’ёзныя акцыі супраць гэтага рэжыму і не прымушаць яго адыйсьці ад улады, падзеі ў Беларусі месяц за месяцам будуць разьвівацца ўсё горш. Гэта трагічная заканамернасьць, якой я вельмі расчараваны і спадзяюся, што міжнародная супольнасьць будзе рашуча рэагаваць на гэтае судовае рашэньне”.
