Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Клаўс Зэгбэрс: “Ад Беларусі трэба патрабаваць вынікаў”


Алесь Кудрыцкі, Менск Клаўс Зэгбэрс, палітоляг, прафэсар Вольнага Бэрлінскага ўнівэрсытэтуа адказвае на пытаньні карэспандэнта Свабоды пра ўзаемадачыненьні паміж Беларусьсю і Эўразьвязам. Клаўс Зэгбэрс — адзін з самых вядомых нямецкіх экспэртаў у галіне ўсходнеэўрапейскай палітыкі. Разам з Гансам-Георгам Вікам быў стваральнікам адмысловай навучальнай праграмы ў Эўрапейскім гуманітарным унівэрсытэце ў Менску.

(Карэспандэнт: ) “Спадар Зэгбэрс, яшчэ ў ліпені вы падпісалі ліст да міністра замежных праваў Нямеччыны Ёшкі Фішэра, у якім заклікалі да больш жорсткіх санкцыяў адносна беларускага кіраўніцтва. Як вы ацэньваеце рашэньне Эўразьвязу забараніць уезд на сваю тэрыторыю для чатырох беларускіх чыноўнікаў?”

(Зэгбэрс: ) “Такія захады, безумоўна, абгрунтаваныя, аднак яны маюць, перш за ўсё, сымбалічны характар. Што датычыцца таго, што імя Аляксандра Лукашэнкі не знаходзіцца ў гэтым сьпісе, дык прызыдэнт у любым выпадку нячасты госьць ў заходнеэўрапейскіх сталіцах. Аднак Захаду тэрмінова патрэбна вызначыцца з агульнай стратэгіяй адносна Беларусі — гэта будзе мець большы эфэкт, чым адзінкавыя захады”.

(Карэспандэнт: ) “Якія, на вашую думку, павінны быць наступныя крокі Эўразьвязу адносна Беларусі?”

(Зэгбэрс: ) “Справа ня ў тым, каб пакараць беларускі рэжым. Ад Беларусі трэба патрабаваць вынікаў. І беларускім уладам, і беларускаму грамадзтву трэба вызначыцца, ці жадаюць яны бачыць перад сабой эўрапейскую пэрспэктыву. Калі так, дык існуюць дакладна акрэсьленыя стандарты, якіх трэба прытрымлівацца. Варта прыгадаць прыклад Турэччыны. Працэс яе руху ў Эўропу быў вельмі доўгім, аднак цяпер мы бачым, што краіна ўжо выканала асноўныя патрабаваньні й гатовая распачаць перамовы адносна ўступленьня ў Эўразьвяз. І гэта толькі таму, што Турэччына сама таго хацела. У беларускім выпадку да гэтага яшчэ вельмі далёка”.

(Карэспандэнт: ) “У інтэрвію, якое вы далі Беларускай службе Радыё Свабода ў лютым 2002 году, вы заявілі, што Захаду варта выкарыстоўваць камбінаваную стратэгію адносна Беларусі: дыстанцыявацца ад рэжыму ды супрацоўнічаць зь незалежнымі структурамі. Пры гэтым асноўная праблема, на ваш погляд, была ў тым, што апазыцыя не прытрымліваецца дакладна вызначанай лініі. З часу інтэрвію прайшло два з паловай году — ці зьмянілася вашая думка?”

(Зэгбэрс: ) “На жаль, я ня бачу падставаў, каб сказаць сёньня нешта іншае. Дзеяньні прэзыдэнцкай адміністрацы непрадказальныя, яна няздольная да супрацоўніцтва зь міжнароднай супольнасьцю. Апазыцыя, як і раней, ня робіць уражаньня, што яна здольная ўзяць на сябе адказнасьць — гэта, дарэчы, будзе асноўнай праблемай і для Захаду, і для Расеі пасьля таго, як беларускі рэжым сыдзе з палітычынай арэны. Урэшце, працэсы зьменаў у Беларусі можна ініцыяваць звонку, на іх можна ўплываць, але іх нельга цалкам зьдзяйсьняць з-за мяжы. Грамадзтва ў Беларусі павінна само зрабіць пасьпяховыя крокі — так, як гэта было ў Сэрбіі ды Грузіі”.

(Карэспандэнт: ) “Як, на вашую думку, будзе разьвівацца сытуацыя ў Беларусі?”

(Зэгбэрс: ) “Варта пачакаць, паглядзець на тыя ўмовы, у якіх будзе праходзіць рэфэрэндум, прааналізаваць ягоны вынік, калі, вядома, можна ўвогуле казаць пра магчымасьць ягонага аналізу. У выніках плебісцыту сумнявацца не выпадае — спадар Лукашэнка лічыць, што ён пакліканы народам. Аднак Эўропа прыслухоўвацца да меркаваньняў беларускага прэзыдэнта зусім не абавязаная”.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG