Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Юры Дракахруст: “Гэта можа прывесьці да таго, што ўлада Аляксандра Лукашэнкі стане пажыцьцёвай”


RFE/RL Аналітык Радыё Свабода Юры Дракахруст камэнтуе заяву Аляксандра Лукашэнкі пра прызначэньне рэфэрэндуму на 17 кастрычніка.

(Юры Дракахруст: ) “Заява Аляксандра Лукашэнкі пра рэфэрэндум чакалася даўно. Экспэрты дык нават стаміліся чакаць, што ж тычыцца грамадзтва, то паводле апытаньняў 88% беларусаў і да 7 верасьня былі ўпэўненыя, што Лукашэнка рэфэрэндум ініцыюе.

Межы нават ўласнаручна напісанай Канстытуцыі сталіся цеснымі для кіраўніка Беларусі. Варта адзначыць, што Лукашэнка, што называецца, забівае цьвік па самую шляпку – прапануецца ня толькі зьняць канстытуцыйнае абмежаваньне балятавацца на трэці (і любы наступны) тэрмін – народу прапануецца даць дазвол балятавацца ў трэці раз асабіста Аляксандру Лукашэнку. Гэта каб не было сумневаў, ці мае зьмена адваротную моц.

Зразумелы і зьмест сумяшчэньня рэфэрэндуму з парлямэнцкімі выбарамі. Гэта ня толькі эканомія грошай, гэта і падвышэньне яўкі – на выбары ў Беларусі народ ходзіць, тым больш што гэтым разам ў іх удзельнічае і апазыцыя.

У пэўным сэнсе такі ўдзел апазыцыі ў выбарах легітымізуе й вынікі адначаснага рэфэрэндуму. Але, як адзначаюць некаторыя аналітыкі, такое сумяшчэньне дае апазыцыі тэму перадвыбарчай кампаніі.

Рэч у тым, што паводле дадзеных апытаньняў НІСЭПД посьпех Лукашэнкі на магчымым (а цяпе ужо прызначаным) рэфэрэндуме зусім не перадвызначаны наперад. У сакавіку 2004 году 47% апытаных казалі, што прагаласуюць супраць скасаваньня забароны на трэці тэрмін, у чэрвені сёлета такі намер выказаў кожны другі апытаны. Зразумела, гэтыя падлікі датычацца сапраўды справядлівага падліку галасоў. Але грамадзкая думку ў той ці іншай ступені можа паўплываць і на тых, што лічыць галасы.

Зьвяртае на сябе ўвагу тое, што Лукашэнка абвясьціў пра сваю ініцыятыву ў дзень, калі ў Расеі – краіне замежнай, але ўсё ж беларусам не зусім і чужой, яшчэ ня скончылася жалоба па ахвярах бэсланскай трагедыі.

Здавалася б, у такі дзень з палітычнымі навацыямі можна было б і пачакаць. Але, відаць, не выпадала. Цікава адзначыць, што тэма інтэграцыі з Расеяй наагул не прысутнічала ў прамове кіраўніка Беларусі, наадварот, Расея, як і ЗША, пазыцыянаваліся ў ёй як месцы, дзе віруе тэрор, у адрозьненьні ад беларускай выспы спакою і стабільнасьці, забясьпечаных асабіста прамоўцам.

У чымсьці паўтараецца сытуацыя 2001 году: тады ўвагу ад дзівосных вынікаў прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі, адцягнуў тэрарыстычны напад на Амэрыку, зараз ролю гэтага ценю выконвае Бэслан у Паўночнай Асэтыі.

Не выклікае сумневу, што 17 кастрычніка, вырашаючы высокім штылем, будзе вырашацца лёс Беларусі. Сам факт чарговай перакройкі Канстытуцыі дзеля патрэбаў адной асобы, а да таго ж зьмест прапанаваных зьменаў можа прывесьці да таго, што ўлада Аляксандра Лукашэнкі стане пажыцьцёвай”.

Гэта было меркаваньне аналітыка Радыё Свабода Юрыя Дракахруста.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG