У 1985 годзе беларускаму навукоўцу Георгію Віяленцію ўдалося прыжыць знойдзеныя ім у вандроўках па аблогах Сіхотэ – Аліня карані жэньшэню на беларускай глебе – акурат на працоўных плошчах Менскай фабрыкі гародніны. “Гэта быў прарыў плянэтарнага значэньня”, – кажа сп. Віяленція, ляўрэат прэстыжнай прэміі Генры Форда “За ўратаваньне ўнікальных плянтацый”. Ірына Канстанцінаўна апекавалася беларускім жэньшэнем пасьля сьмерці мужа.
(Віяленція: ) “Калі мы куплялі насеньне на Далёкаўсходняй досьледнай станцыі, там дырэктарам быў нехта Зражва. Ну, гаварыў: “Побалуйтесь, ребята”. Ён ведаў, што, хто ні браў, – нічога не выходзіла. Ён прыехаў да нас першы раз, другі, а калі трэйці раз прайшліся – а на плянтацыі былі расьліны рознага ўзросту – сказаў: “Ребята, вы даже не представляете, что вы сделали…”
Нацыянальным здабыткам называлі гэты аазу экалягічна чыстых расьлін Вячаслаў Кебіч і Зянон Пазьняк.
Жэньшэнь забясьпечваў 50 адсоткаў прыбытку фабрыкі гародніны. Але асабліва ўзрасло ягонае значэньне пасьля Чарнобылю. Лекаваньне жэньшэнем спыняе рэпрадукаваньне клетак з парушаным кодам, якія спрыяюць разьвіцьцю анкалягічных захворваньняў. У гэтым пераканана сп. Людміла Лосева, аўтарка 15 лекавых прэпаратаў з прадукцыі саду Віяленція.
(Лосева: ) “Нашыя прэпараты дазваляюць беларусам выжыць. Комплекс вітамінаў А, Е, С ды мікраэлемэнты ствараюць сыстэму абароны арганізму. А жэньшэнь, радыёла ружовая, элеўктаракок – гэта натуральныя антыаксыданты, у якіх усё прырода збалянсавала. Іх магчыма доўга ўжываць. Антыаксыданты, зробленыя штучна, – можна толькі разава. Двухтыднёвы курс каштуе 2500-3000 – кожны беларус у стане заплаціць такія невялікія грошы”.
Аднак пасьля перадачы фабрыкі гародніны Ўпраўленьню справаў Прэзыдэнта на ёй памянялася 13 дырэктараў. З Ірынай Віяленціяй пасьля шэрагу судовых разьбіральніцтваў папросту не падоўжылі кантракту. На свае вушы чуў, як ёй ды ейнай дачцы забаранялі ўваход на прадпрыемства. Сп. Ірына тлумачыць…
(Віяленція: ) “Не падабаецца, што я не хачу аддаць на раскраданьне ўсё створанае ўсімі намі. Я падавала ў суд. Было спалена высушаных траваў больш за тону – цэлая гадавая нарыхтоўка. Жэньшэню сухога сьпісана 27 кг. А 200 кг – увесь быў паточаны мольлю. Зрабілі складамі трактараў цэлыя цяплічныя двары. Можа, хто хоча прыватызаваць плянтацыю?.. Таму што там усе камунікацыі, электра ды водазабесьпячэньне, агароджа – вельмі спакусьлівы кавалак…”
Пасьля звароту супрацоўнікаў прадпрыемства да старшыні КГБ Ерына нехта Леўчанка, генэральны дырэктар “Белзьнешгандальінвэсту” – падразьдзяленьня Ўпраўленьня справаў Прэзыдэнта, куды ўваходзіла Менская фабрыка гародніны, – кажуць, зьбёг у Нямеччыну. Тым часам з прычыны несвоечасовай пасадкі загублены ўвесь сёлетні ўраджай жэньшэню, плошча якога скарацілася да аднога га. Але вось пазыцыя цяперашняга галоўнага эканаміста сп. Тамары Юрчанкі.
(Юрчанка: ) “Плянтацыя сама па сабе будзе працаваць. Цяпер там вырошчваюць валяр’яну, маліны тры га пасадзілі. Прыяжджайце – купляйце па тры тысячы кг. Жэньшэнь пяць гадоў як загубілі – сёньня нікому ня трэба! Усё нармальна – вельмі маладыя, энэргічныя людзі прыйшлі…”
Гэткага аптымізму, праўда, не падзяляе нядаўні камэрцыйны дырэктар прадпрыемства Антаніна Аліева.
(Аліева: ) “Фабрыка, калі пяройдзе ў падпарадкаваньне гораду, безумоўна, будзе акцыянавана. Жэньшэнь дае аддачу ня ў першы год, а на трэйці-шосты. Верагодна, што людзі, укладаючы грошы, пажадаюць атрымаць прыбытак як найхутчэй – пабудуюць станцыі запраўкі, рынак альбо катэджы. І плянтацыі жэньшэню месца, адназначна, ня будзе”.
У адчаі Ірына Віяленція развозіць цяпер дзеля захаваньня насеньне жэньшэню па кляштарах. Учора я патэлефанаваў у кляштар Дабравесьця ў Лядах. І мне паведамілі, што плады ўжо завязаліся.
(Віяленція: ) “Калі мы куплялі насеньне на Далёкаўсходняй досьледнай станцыі, там дырэктарам быў нехта Зражва. Ну, гаварыў: “Побалуйтесь, ребята”. Ён ведаў, што, хто ні браў, – нічога не выходзіла. Ён прыехаў да нас першы раз, другі, а калі трэйці раз прайшліся – а на плянтацыі былі расьліны рознага ўзросту – сказаў: “Ребята, вы даже не представляете, что вы сделали…”
Нацыянальным здабыткам называлі гэты аазу экалягічна чыстых расьлін Вячаслаў Кебіч і Зянон Пазьняк.
Жэньшэнь забясьпечваў 50 адсоткаў прыбытку фабрыкі гародніны. Але асабліва ўзрасло ягонае значэньне пасьля Чарнобылю. Лекаваньне жэньшэнем спыняе рэпрадукаваньне клетак з парушаным кодам, якія спрыяюць разьвіцьцю анкалягічных захворваньняў. У гэтым пераканана сп. Людміла Лосева, аўтарка 15 лекавых прэпаратаў з прадукцыі саду Віяленція.
(Лосева: ) “Нашыя прэпараты дазваляюць беларусам выжыць. Комплекс вітамінаў А, Е, С ды мікраэлемэнты ствараюць сыстэму абароны арганізму. А жэньшэнь, радыёла ружовая, элеўктаракок – гэта натуральныя антыаксыданты, у якіх усё прырода збалянсавала. Іх магчыма доўга ўжываць. Антыаксыданты, зробленыя штучна, – можна толькі разава. Двухтыднёвы курс каштуе 2500-3000 – кожны беларус у стане заплаціць такія невялікія грошы”.
Аднак пасьля перадачы фабрыкі гародніны Ўпраўленьню справаў Прэзыдэнта на ёй памянялася 13 дырэктараў. З Ірынай Віяленціяй пасьля шэрагу судовых разьбіральніцтваў папросту не падоўжылі кантракту. На свае вушы чуў, як ёй ды ейнай дачцы забаранялі ўваход на прадпрыемства. Сп. Ірына тлумачыць…
(Віяленція: ) “Не падабаецца, што я не хачу аддаць на раскраданьне ўсё створанае ўсімі намі. Я падавала ў суд. Было спалена высушаных траваў больш за тону – цэлая гадавая нарыхтоўка. Жэньшэню сухога сьпісана 27 кг. А 200 кг – увесь быў паточаны мольлю. Зрабілі складамі трактараў цэлыя цяплічныя двары. Можа, хто хоча прыватызаваць плянтацыю?.. Таму што там усе камунікацыі, электра ды водазабесьпячэньне, агароджа – вельмі спакусьлівы кавалак…”
Пасьля звароту супрацоўнікаў прадпрыемства да старшыні КГБ Ерына нехта Леўчанка, генэральны дырэктар “Белзьнешгандальінвэсту” – падразьдзяленьня Ўпраўленьня справаў Прэзыдэнта, куды ўваходзіла Менская фабрыка гародніны, – кажуць, зьбёг у Нямеччыну. Тым часам з прычыны несвоечасовай пасадкі загублены ўвесь сёлетні ўраджай жэньшэню, плошча якога скарацілася да аднога га. Але вось пазыцыя цяперашняга галоўнага эканаміста сп. Тамары Юрчанкі.
(Юрчанка: ) “Плянтацыя сама па сабе будзе працаваць. Цяпер там вырошчваюць валяр’яну, маліны тры га пасадзілі. Прыяжджайце – купляйце па тры тысячы кг. Жэньшэнь пяць гадоў як загубілі – сёньня нікому ня трэба! Усё нармальна – вельмі маладыя, энэргічныя людзі прыйшлі…”
Гэткага аптымізму, праўда, не падзяляе нядаўні камэрцыйны дырэктар прадпрыемства Антаніна Аліева.
(Аліева: ) “Фабрыка, калі пяройдзе ў падпарадкаваньне гораду, безумоўна, будзе акцыянавана. Жэньшэнь дае аддачу ня ў першы год, а на трэйці-шосты. Верагодна, што людзі, укладаючы грошы, пажадаюць атрымаць прыбытак як найхутчэй – пабудуюць станцыі запраўкі, рынак альбо катэджы. І плянтацыі жэньшэню месца, адназначна, ня будзе”.
У адчаі Ірына Віяленція развозіць цяпер дзеля захаваньня насеньне жэньшэню па кляштарах. Учора я патэлефанаваў у кляштар Дабравесьця ў Лядах. І мне паведамілі, што плады ўжо завязаліся.
