Землі блізу вёскі Старое Сяло Веткаўскага раёну не самыя заражаныя на радыянукліды. Але й тут у збожжы новага ўраджаю абласная санстанцыя, якая, згодна з дамовай з абсельгасхарчам, робіць дасьледаваньні, выявіла стронцый – больш за 3 бэкерэлі на кіляграм.
Хаця, паводле беларускіх нормаў, гэта й не перавышае дапушчальнага ўзроўню ўтрыманьня стронцыю ў збожжы, тым ня менш, цікаўлюся ў камбайнэра Яўгена Бянэдзіка, ці ня боязна зьбіраць заражаную на радыянукліды збажыну?
(Бянэдзік: ) “Нам ніхто нічога пра гэта ня кажа”.
(Карэспандэнт: ) “А вам даплачваюць за тое, што працуеце з радыяцыйна небясьпечнай прадукцыяй?”
(Бянэдзік: ) “Тут не. Толькі калі едзем у “зону”, то даплачваюць – у Барталамееўку, Пралетарскі, туды за Ветку. Там дабаўляюць у паўтара разы да аплаты. А тут – не”.
У брагінскіх і хойніцкіх хлебаробаў сытуацыя са стронцыем у новым ураджаі куды горшая. Першыя пробы паказваюць, што тут да паловы вырашчанага збожжа не адпавядае нарматыву.
Сьведчыць інспэктар збожжанарыхтовак Брагінскага райсельгасхарчу Лідзія Дубавец.
(Дубавец: ) “Палавіна гаспадарак атрымлівае збожжа зь перавышэньнем норм па стронцыі. Гэта гаспадаркі “Чырвоны Кастрычнік”, “Буркі”, “Брагінка”, “Брагінскі” й “Рудня Жураўлёва”.
З праблемамі звышнарматыўнага ўтрыманьня ў збожжы радыянуклідаў стронцыю сутыкаюцца ўжо каторы год запар і шэраг гаспадарак Буда-Кашалёўскага, Добрускага, Рэчыцкага, Чачэрскага раёнаў.
Навукоўцы даўно ў гэтай сувязі заяўляюць пра насьпеласьць пераспэцыялізацыі сельскагаспадарчай вытворчасьці. Але Камчарнобыль практычна штогод не выдаткоўвае на гэта патрэбных сродкаў. Гэтаксама, як і на ўкараненьне найноўшых тэхналёгій вырошчваньня праблемных сельскагаспадарчых культур.
Распавядае дырэктар Інстытуту радыялёгіі Ўладзімер Агеец.
(Агеец: ) “Шмат маглі б рабіць, каб аб`ём фінансаваньня быў такім, які дазваляў бы распрацоўваць новыя накірункі – з укараненьнем у вытворчасьць гіс-тэхналёгіяў. З іншага боку, шмат распрацовак пакрываюцца пылам на паліцах. Радыянукліды паводзяць сябе па-іншаму, чым меркавалася раней. Цэзій у глебе зьвязаўся з гліністымі мінэраламі, і цяпер больш за 90 адсоткаў яго расьлінам не даступны. Затое стронцый стаўся рухомым. Мы зь ім будзем узаемадзейнічаць у найбліжэйшыя 300 гадоў. І тэрыторыі, якія моцна забруджаны стронцыем, будуць доўгі час перашкаджаць нам атрымліваць якасную прадукцыю”.
А пакуль заражанае збожжа калгасы й саўгасы адпраўляюць на камбікормавыя заводы, дзе зь яго вырабляюць няякасны, шкодны корм для жывёлы. Радыяцыю, як бачым, па-ранейшаму запускаюць у харчовы ланцужок – ад расьлін да чалавека.
Хаця, паводле беларускіх нормаў, гэта й не перавышае дапушчальнага ўзроўню ўтрыманьня стронцыю ў збожжы, тым ня менш, цікаўлюся ў камбайнэра Яўгена Бянэдзіка, ці ня боязна зьбіраць заражаную на радыянукліды збажыну?
(Бянэдзік: ) “Нам ніхто нічога пра гэта ня кажа”.
(Карэспандэнт: ) “А вам даплачваюць за тое, што працуеце з радыяцыйна небясьпечнай прадукцыяй?”
(Бянэдзік: ) “Тут не. Толькі калі едзем у “зону”, то даплачваюць – у Барталамееўку, Пралетарскі, туды за Ветку. Там дабаўляюць у паўтара разы да аплаты. А тут – не”.
У брагінскіх і хойніцкіх хлебаробаў сытуацыя са стронцыем у новым ураджаі куды горшая. Першыя пробы паказваюць, што тут да паловы вырашчанага збожжа не адпавядае нарматыву.
Сьведчыць інспэктар збожжанарыхтовак Брагінскага райсельгасхарчу Лідзія Дубавец.
(Дубавец: ) “Палавіна гаспадарак атрымлівае збожжа зь перавышэньнем норм па стронцыі. Гэта гаспадаркі “Чырвоны Кастрычнік”, “Буркі”, “Брагінка”, “Брагінскі” й “Рудня Жураўлёва”.
З праблемамі звышнарматыўнага ўтрыманьня ў збожжы радыянуклідаў стронцыю сутыкаюцца ўжо каторы год запар і шэраг гаспадарак Буда-Кашалёўскага, Добрускага, Рэчыцкага, Чачэрскага раёнаў.
Навукоўцы даўно ў гэтай сувязі заяўляюць пра насьпеласьць пераспэцыялізацыі сельскагаспадарчай вытворчасьці. Але Камчарнобыль практычна штогод не выдаткоўвае на гэта патрэбных сродкаў. Гэтаксама, як і на ўкараненьне найноўшых тэхналёгій вырошчваньня праблемных сельскагаспадарчых культур.
Распавядае дырэктар Інстытуту радыялёгіі Ўладзімер Агеец.
(Агеец: ) “Шмат маглі б рабіць, каб аб`ём фінансаваньня быў такім, які дазваляў бы распрацоўваць новыя накірункі – з укараненьнем у вытворчасьць гіс-тэхналёгіяў. З іншага боку, шмат распрацовак пакрываюцца пылам на паліцах. Радыянукліды паводзяць сябе па-іншаму, чым меркавалася раней. Цэзій у глебе зьвязаўся з гліністымі мінэраламі, і цяпер больш за 90 адсоткаў яго расьлінам не даступны. Затое стронцый стаўся рухомым. Мы зь ім будзем узаемадзейнічаць у найбліжэйшыя 300 гадоў. І тэрыторыі, якія моцна забруджаны стронцыем, будуць доўгі час перашкаджаць нам атрымліваць якасную прадукцыю”.
А пакуль заражанае збожжа калгасы й саўгасы адпраўляюць на камбікормавыя заводы, дзе зь яго вырабляюць няякасны, шкодны корм для жывёлы. Радыяцыю, як бачым, па-ранейшаму запускаюць у харчовы ланцужок – ад расьлін да чалавека.
