За савецкім часам прыгожае вясельнае ўбраньне было бадай што самым вялікім дэфіцытам, асабліва ў правінцыі. За тканінамі выпадала ехаць у сталічныя гарады альбо са страшнымі пакутамі “даставаць” з дапамогай “блату”, а аксэсуары да строяў увогуле былі з вобласьці фантастыкі. Вось што ўзгадвае Алена Казлова, якая амаль 20 гадоў рэгіструе шлюбы магілёўцаў.
(Казлова: ) “Памятаю, як я выходзіла замуж, калі быў дэфіцыт белай тканіны. Як ледзь дасталі кавалак белага крэпу, каб пашыць строй. Як нельга было вэлюм набыць. Хоць і былі грошы, але ж набыць усё гэта было дастаткова складана”.
Цяпер няма праблемаў з тым, каб набыць альбо ўзяць напракат вясельны строй – патрэбныя толькі грошы. У цэнтры Магілёва адчынілася шмат прыватных шлюбных салёнаў. Выбар строяў тут вялікі – але якія зь іх цяпер найбольш модныя?
(Спадарыня: ) “Зараз у модзе атлясныя, больш цяжкія тканіны. Ручная вышыўка – гэта заўсёды цанілася. Ды яшчэ больш прамыя фасоны, не пышныя.”
(Спадар: ) “Дэкальтаваныя, адкрытыя строі карыстаюцца большым попытам”.
(Спадарыня: ) “Чыста белы ўжо ня хочуць браць”.
(Спадар: ) “Ёсьць строі з рознымі каляровымі фрагмэнтамі – блакітнымі, чырвонымі”.
(Спадарыня: ) “Зараз модны доўгі вэлюм, нават да падлогі”.
А колькі трэба грошай, каб хаця б часткова прытрымлівацца гэтых парадаў? Кажуць, што большасьць нявестаў бяруць вясельныя строі напракат. У народзе лічаць, што жанчыне трэба захоўваць вэлюм, а вось на адзеньні можна ашчадзіць. Праўда, і пракат каштуе нятанна: калі размова ідзе пра новы, імпартовы модны строй, – звычайна іх возяць з Польшчы, Турцыі, Сірыі – то ён будзе каштаваць ад 120 даляраў і болей. Калі ж строй ужо аднойчы апранулі, то кошт пракату зьніжаецца напалову.
Новы строй каштуе адсоткаў на 30 даражэй за пракат: яго прапануюць набыць за суму ад 50 да 400 даляраў, у залежнасьці ад колькасьці грошай у кішэнях маладых і іх бацькоў. Калі браць самы танны варыянт з аксэсуарамі – гэта абыдзецца ў 150 тысячаў рублёў. Але гэта вельмі сьціплы строй. Алена, уладальніца аднаго з магілёўскіх салёнаў, лічыць, што модніцаў, якія бяруць шлюб, моцна стрымлівае недахоп грошай.
(Алена: ) “Дайце нам прыгожае, але таннае. Грошай у людзей мала. Людзі атрымліваюць мізэрныя заробкі, а ўсё гэта каштуе грошай. Таму ўсе хочуць найбольш таннае”.
Дарэчы, ня ўсе хочуць рэгістраваць шлюб у адмысловых вясельных уборах. Хоць і ня часта, але здараецца, што ў дом грамадзянскіх абрадаў маладыя прыходзяць апранутыя ў джынсы, аднак зьдзіўленых позіркаў на іх ужо не кідаюць. Супрацоўніцы ЗАГСу лічаць, што кожны мае права на выбар, і не абавязкова аддаваць даніну модзе і вясельным рытуалам, якія склаліся.
Зьмянілася апошнім часам ня толькі мода, але й вясельныя рытуалы. У Магілёве маладыя больш ня езьдзяць да помніка Леніну – яны аддаюць перавагу мэмарыялу абаронцаў Магілёва “Буйніцкае поле”.
Затое цяпер строга прытрымліваюцца розных народных звычаяў і забабонаў. У траўні бяруць шлюб толькі самыя мужныя. Вельмі мала шлюбаў рэгіструецца падчас царкоўных пастоў.
Адзінае, што не мяняецца, дык гэта багатае застольле са шчодрай выпіўкай. А апошняе, паводле меркаваньня супрацоўніцы дома грамадзянскіх абрадаў Алены Казловай, якраз і варта памяняць.
(Казлова: ) “Я і за пышны строй, і за паездку, але я супраць таго, каб вясельнае застольле ператваралася ў п’янку. Я супраць гэтага. Я лічу, што на гарэлцы можна зэканоміць. Павінна быць прыгажосьць у гэтых рэчах”.
(Казлова: ) “Памятаю, як я выходзіла замуж, калі быў дэфіцыт белай тканіны. Як ледзь дасталі кавалак белага крэпу, каб пашыць строй. Як нельга было вэлюм набыць. Хоць і былі грошы, але ж набыць усё гэта было дастаткова складана”.
Цяпер няма праблемаў з тым, каб набыць альбо ўзяць напракат вясельны строй – патрэбныя толькі грошы. У цэнтры Магілёва адчынілася шмат прыватных шлюбных салёнаў. Выбар строяў тут вялікі – але якія зь іх цяпер найбольш модныя?
(Спадарыня: ) “Зараз у модзе атлясныя, больш цяжкія тканіны. Ручная вышыўка – гэта заўсёды цанілася. Ды яшчэ больш прамыя фасоны, не пышныя.”
(Спадар: ) “Дэкальтаваныя, адкрытыя строі карыстаюцца большым попытам”.
(Спадарыня: ) “Чыста белы ўжо ня хочуць браць”.
(Спадар: ) “Ёсьць строі з рознымі каляровымі фрагмэнтамі – блакітнымі, чырвонымі”.
(Спадарыня: ) “Зараз модны доўгі вэлюм, нават да падлогі”.
А колькі трэба грошай, каб хаця б часткова прытрымлівацца гэтых парадаў? Кажуць, што большасьць нявестаў бяруць вясельныя строі напракат. У народзе лічаць, што жанчыне трэба захоўваць вэлюм, а вось на адзеньні можна ашчадзіць. Праўда, і пракат каштуе нятанна: калі размова ідзе пра новы, імпартовы модны строй, – звычайна іх возяць з Польшчы, Турцыі, Сірыі – то ён будзе каштаваць ад 120 даляраў і болей. Калі ж строй ужо аднойчы апранулі, то кошт пракату зьніжаецца напалову.
Новы строй каштуе адсоткаў на 30 даражэй за пракат: яго прапануюць набыць за суму ад 50 да 400 даляраў, у залежнасьці ад колькасьці грошай у кішэнях маладых і іх бацькоў. Калі браць самы танны варыянт з аксэсуарамі – гэта абыдзецца ў 150 тысячаў рублёў. Але гэта вельмі сьціплы строй. Алена, уладальніца аднаго з магілёўскіх салёнаў, лічыць, што модніцаў, якія бяруць шлюб, моцна стрымлівае недахоп грошай.
(Алена: ) “Дайце нам прыгожае, але таннае. Грошай у людзей мала. Людзі атрымліваюць мізэрныя заробкі, а ўсё гэта каштуе грошай. Таму ўсе хочуць найбольш таннае”.
Дарэчы, ня ўсе хочуць рэгістраваць шлюб у адмысловых вясельных уборах. Хоць і ня часта, але здараецца, што ў дом грамадзянскіх абрадаў маладыя прыходзяць апранутыя ў джынсы, аднак зьдзіўленых позіркаў на іх ужо не кідаюць. Супрацоўніцы ЗАГСу лічаць, што кожны мае права на выбар, і не абавязкова аддаваць даніну модзе і вясельным рытуалам, якія склаліся.
Зьмянілася апошнім часам ня толькі мода, але й вясельныя рытуалы. У Магілёве маладыя больш ня езьдзяць да помніка Леніну – яны аддаюць перавагу мэмарыялу абаронцаў Магілёва “Буйніцкае поле”.
Затое цяпер строга прытрымліваюцца розных народных звычаяў і забабонаў. У траўні бяруць шлюб толькі самыя мужныя. Вельмі мала шлюбаў рэгіструецца падчас царкоўных пастоў.
Адзінае, што не мяняецца, дык гэта багатае застольле са шчодрай выпіўкай. А апошняе, паводле меркаваньня супрацоўніцы дома грамадзянскіх абрадаў Алены Казловай, якраз і варта памяняць.
(Казлова: ) “Я і за пышны строй, і за паездку, але я супраць таго, каб вясельнае застольле ператваралася ў п’янку. Я супраць гэтага. Я лічу, што на гарэлцы можна зэканоміць. Павінна быць прыгажосьць у гэтых рэчах”.