Слова “красворд” узьнікла ад спалучэньня двух ангельскіх словаў: “cross” – скрыжаваньне і “word” – слова. Аматары вырашаць задачы-крыжаванкі перакананыя: такая забава трэніруюе памяць і пашырае кругагляд, а асобныя тыпы крыжаванак спрыяюць разьвіцьцю кемлівасьці і асацыятыўнага мысьленьня.
Тысячы людзей ва ўсім сьвеце ахвяруюць часам, каб зашыфраваць асобныя словы і складаць зь іх крыжаванкі. Іншыя мільёны ўпарта ламаюць галаву, каб знайсьці ключ да шыфраў і пасьля упісаць патрэбнае слова па вэртыкалі ці гарызанталі.
У чым сакрэт папулярнасьці красвордаў, сканвордаў, рэбусаў ды іншых вытворных ад іх галаваломак? Складальнік красвордаў з Ашмянаў Аляксандар Старавыбарны прыдумвае слоўныя задачы ўжо 15 гадоў. Але кажа, што фінансавы вынік тут не першачарговы – ганарараў хапае хіба толькі на цыгарэты.
(Старавыбарны: ) “Найперш, мне гэта падабаецца, мне гэта цікава. Да таго разгадваў красворды, любіў вельмі, а неяк трапілі на вочы ў “Советской Белоруссии” патрабаваньні да таго, як складаць красворд, як афармляць яго і г.д. Ад таго часу ўсё й пайшло. Але, разумееце, хто як паставіў справу. Бо, шчыра кажучы, мужчына ў росквіце сілаў такой справай сур’ёзна займацца ня будзе, правільна? Таму што ёсьць іншыя магчымасьці зарабіць грошы. У асноўным пэнсіянэры гэтымі рэчамі займаюцца: час ёсьць, а моцы ўжо няма, мазгі яшчэ працуюць, а фізычна ўжо ні на што ня здатны. У Беларусі літаральна лічаныя людзі такія апантаныя, але гэта збольшага фанаты, бо на гэтым ніяк не заробіш”.
Спадар Старавыбарны кажа, што на Захадзе існуюць цэлыя фірмы, якія з дапамогай кампутараў прафэсійна займаюцца складаньнем крыжаванак. А вось беларускія складальнікі ў бальшыні сваёй культывуюць дзедаўскі мэтад – папера, аловак, туш.
У Беларусі выходзяць дзесяткі выданьняў, які спэцыялізуюцца на крыжаванках. Аднак на тле такой разнастайнасьці – ад сканвордаў да японскіх малюнкавых -- беларускамоўная крыжаванка – толькі адна.
Рэдактар газэты “Крама Крыжаванак” Сяргей Юхновіч перакананы: беларуская крыжаванка – ня толькі забава, але й спосаб засваеньня мовы.
(Юхновіч: ) “Мы самі, калі робім газэту, размаўляем па-беларуску, выкарыстоўваем гэтую мову, але і для нас вельмі часта здараюцца адкрыцьці. Аказваецца, што па-расейску нейкае слова мы ўжывалі, а ў беларускай мове яно мае свой аналяг, пра якім мы нават ня думалі. Часам шчыра зьдзіўляесься гэтаму, але і вучысься. Бо, на жаль, мы не былі носьбітамі мовы, мы вучыліся самі па-расейску і беларускую мову засвойвалі пазьней”.
(Карней: ) “Якія пэрспэктывы вы акрэсьліваеце менавіта для гэтай справы?”
(Юхновіч: ) “У гэтай справы пэрспэктывы абавязкова ёсьць. Пры адпаведным падыходзе, рэклямнай кампаніі, калі дзяржава ня будзе забараняць беларускую мову, а наадварот, садзейнічаць, людзі будуць цікавіцца гэтым. Бо расейскамоўныя газэты, якія мы таксама выпускаем, маюць сталы попыт. То бок, людзі гэтым цікавяцца, ёсьць аматары, якія кожны тыдзень купляюць газэту, разгадваюць. Я ня бачу ніякіх перашкодаў, каб гэта было на беларускай мове, каб гэта ў дзяржаве стала модна, можна нават так сказаць”.
У чым сакрэт папулярнасьці красвордаў, сканвордаў, рэбусаў ды іншых вытворных ад іх галаваломак? Складальнік красвордаў з Ашмянаў Аляксандар Старавыбарны прыдумвае слоўныя задачы ўжо 15 гадоў. Але кажа, што фінансавы вынік тут не першачарговы – ганарараў хапае хіба толькі на цыгарэты.
(Старавыбарны: ) “Найперш, мне гэта падабаецца, мне гэта цікава. Да таго разгадваў красворды, любіў вельмі, а неяк трапілі на вочы ў “Советской Белоруссии” патрабаваньні да таго, як складаць красворд, як афармляць яго і г.д. Ад таго часу ўсё й пайшло. Але, разумееце, хто як паставіў справу. Бо, шчыра кажучы, мужчына ў росквіце сілаў такой справай сур’ёзна займацца ня будзе, правільна? Таму што ёсьць іншыя магчымасьці зарабіць грошы. У асноўным пэнсіянэры гэтымі рэчамі займаюцца: час ёсьць, а моцы ўжо няма, мазгі яшчэ працуюць, а фізычна ўжо ні на што ня здатны. У Беларусі літаральна лічаныя людзі такія апантаныя, але гэта збольшага фанаты, бо на гэтым ніяк не заробіш”.
Спадар Старавыбарны кажа, што на Захадзе існуюць цэлыя фірмы, якія з дапамогай кампутараў прафэсійна займаюцца складаньнем крыжаванак. А вось беларускія складальнікі ў бальшыні сваёй культывуюць дзедаўскі мэтад – папера, аловак, туш.
У Беларусі выходзяць дзесяткі выданьняў, які спэцыялізуюцца на крыжаванках. Аднак на тле такой разнастайнасьці – ад сканвордаў да японскіх малюнкавых -- беларускамоўная крыжаванка – толькі адна.
Рэдактар газэты “Крама Крыжаванак” Сяргей Юхновіч перакананы: беларуская крыжаванка – ня толькі забава, але й спосаб засваеньня мовы.
(Юхновіч: ) “Мы самі, калі робім газэту, размаўляем па-беларуску, выкарыстоўваем гэтую мову, але і для нас вельмі часта здараюцца адкрыцьці. Аказваецца, што па-расейску нейкае слова мы ўжывалі, а ў беларускай мове яно мае свой аналяг, пра якім мы нават ня думалі. Часам шчыра зьдзіўляесься гэтаму, але і вучысься. Бо, на жаль, мы не былі носьбітамі мовы, мы вучыліся самі па-расейску і беларускую мову засвойвалі пазьней”.
(Карней: ) “Якія пэрспэктывы вы акрэсьліваеце менавіта для гэтай справы?”
(Юхновіч: ) “У гэтай справы пэрспэктывы абавязкова ёсьць. Пры адпаведным падыходзе, рэклямнай кампаніі, калі дзяржава ня будзе забараняць беларускую мову, а наадварот, садзейнічаць, людзі будуць цікавіцца гэтым. Бо расейскамоўныя газэты, якія мы таксама выпускаем, маюць сталы попыт. То бок, людзі гэтым цікавяцца, ёсьць аматары, якія кожны тыдзень купляюць газэту, разгадваюць. Я ня бачу ніякіх перашкодаў, каб гэта было на беларускай мове, каб гэта ў дзяржаве стала модна, можна нават так сказаць”.
