Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Футбол можа быць небясьпечны для здароўя заўзятараў


Валер Каліноўскі, Прага Чэмпіянат сьвету па футболе мэдыкі ва ўсіх краінах успрымаюць вельмі сур’ёзна. Міністар аховы здароўя Мэксыкі рэкамэндаваў заўзятарам пазьбягаць моцных эмоцыяў, у Ганконгу ім жа прапанавалі есьці болей садавіны, а ня тлустай ежы і бульбы-фры. Эўрапейскія лекары прапануюць трымаць ля стадыёнаў рэанімацыйныя машыны, здольныя аднаўляць працу сэрца.

Калі зборная Англіі па пэнальці прайграла сваім зацятым супернікам-аргентынцам на чэмпіянаце сьвету 1998 года, ангельскія шпіталі зафіксавалі рост інфарктаў на 25 адсоткаў. Брытанскія навукоўцы ня лічаць гэта выпадковым і мяркуюць, што значная параза ў футболе можа выклікаць такія ж праблемы са здароўем сардэчнай сыстэмы, як і землятрусы ці вайсковыя дзеяньні. Прафэсар псыхалёгіі Бірмінгемскага ўнівэрсытэту Дуглас Кэрол тлумачыць гэты фэномэн:

(Кэрол: ) "Гэта вялікія душэўныя пакуты, якія падзяляюцца адначасова вялікай колькасьцю людзей. Насельніцтва Англіі – 50 мільёнаў, 22 мільёна зь якіх глядзела гэты матч з Аргентынай. Землятрус ці ракетная атака перажываюцца напэўна больш цяжка, але за футбольным матчам сочыць больш людзей. У выніку ўплыў усіх гэтых падзеяў на здароўе насельніцтва можа быць аднолькавы”.

Аналягічны “футбольны эфэкт” зафіксавалі дасьледчыкі ў іншых эўрапейскіх краінах. Яны тлумачаць праблемы са здароўем заўзятараў падвышэньнем ціску крыві, стрэсамі, што стварае дадатковыя праблемы для каранарнай артэрыі. У мінулым траўні адзін з брытанскіх футбольных фанаў, 50-гадовы Дэвід Люкхарст, пад час фінальнага матчу Ангельскай футбольнай лігі ў Кардзіфе перанёс інфаркт і пазьней памёр. Ён не перажыў зацятага матчу паміж Лівэрпулем і лёнданскім Вэстгэмам.

Аднак, як сьведчыць доктар Эўген Кац зь Лязаны, не заўсёды футбольныя эмоцыі прыносяць праблемы для здароўя. Калі француская футбольная зборная выйграла чэмпіянат сьвету 1998 года, у Францыі сьмяротнасьць ад сардэчна-сасудзістых хваробаў зьменшылася, бо ўсеагульная эўфарыя зьменшыла ўзровень стрэсу. Для мужчын ёсьць дадатковыя матывы быць заўзятарам, бо калі іх каманда выйграе, то ў іх павышаецца ўзровень тэстастэрону – асноўнага мужчынскага сэксуальнага гармону. Калі ж прайграе – то, адпаведна, зьніжаецца...

Амэрыканскія псыхолягі прыйшлі да высновы, што перажываньні за пэўную каманду могуць выклікаць зьмены ў настроі і самапавазе чалавека. Пры гэтым навукоўцы высьветлілі, што жанчыны меней успрымальныя да стрэсаў, выкліканых футболам, як, дарэчы, і да стрэсаў пад час землятрусу ці вайны, што тлумачыцца іх біялёгіяй і псыхалёгіяй.

Менавіта таму лекары рэкамэндуюць мужчынам, якія маюць сардэчныя праблемы, глядзець футбол разам з жонкамі. Прынамсі, тыя змогуць у выпадку чаго выклікаць хуткую, а самі пры гэтым спакойна дасядзяць да фінальнага сьвістка.
XS
SM
MD
LG