Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ці можа Іран пабудаваць ядзерную бомбу?


Вячаслаў Ракіцкі, Прага Аднаўленьне Іранам сваёй праграмы атамнай энэргіі выклікала ў міжнароднай супольнасьці занепакоенасьць з той прычыны, што Іран можа распрацоўваць ядзерную зброю. Ці сапраўды гэта так? І ці блізка мог падысьці Тэгеран да стварэньня атамнай бомбы? Свае меркаваньні ў гэтай праблеме выказала Радыё Свабода амэрыканская спэцыялістка ў галіне непашырэньня, новая дырэктарка Маскоўскага аддзяленьня Фонду Карнэгі Роўз Готумюлер.

На думку Роўз Готумюлер, ёсьць рэальныя падставы для трывогі. Аднак Іран яшчэ не знаходзіцца ў адным шэрагу з Паўночнай Карэяй, якая ўжо мае дастаткова плютонію для васьмі або дзевяці ядзерных бомбаў. Што тычыцца Ірану, дык, як падкрэсьліла Роўз Готумюлер, у яго яшчэ няма патрэбнай колькасьці ўзбагачанага ўрану ці плютонію, каб зрабіць бомбу. Звычайна гэта – 25 кіляграмаў высока ўзбагачанага ўрану і прыблізна 8 кіляграмаў плютонію.

Ці ёсьць адзінае меркаваньне ў міжнароднай супольнасьці, калі рэальна Іран можа зрабіць атамную бомбу, і як ставіцца да цытаваных апошнім часам зьвестак ізраільскай выведкі, што гэта можа адбыцца ўжо ў 2007 годзе?

(Готумюлер: ) “Я магу сказаць, што тут няма адзінай думкі. Ізраільцяне настойваюць на сваёй ацэнцы. Гэта можна дапусьціць, але ў самым горшым выпадку. Больш сьвежыя ацэнкі даюць Злучаныя Штаты, якія адсоўваюць тэрмін да 2011 і нават да 2015 году. Такім чынам, існуе шырокі дыяпазон ацэнак. І я думаю, што мы павінны сур''ёзна паставіцца да ўсіх ацэнак, у тым ліку і да ізраільскага прагнозу. Але памятаць, што дыяпазон ацэнак у гэтай справе шырокі”.

Тэгеран настойвае на сваім праве разьвіваць уласную ядзерную праграму ў мірных мэтах і падкрэсьлівае, што яна сапраўды ёсьць мірнай. Дык на чым жа грунтуецца міжнародная заклапочанасьць, што Іран стварае ўсё ж працуе над ядзернай зброяй?

(Готумюлер: ) “Самую вялікую заклапочанасьць выклікае тое, што Іран ствараў вельмі шырокую сыстэму сакрэтнасьці вакол сваіх ядзерных аб''ектаў. Яны знаходзяцца пад зямлёй, абсталяваныя так, што іх цяжка распазнаць з дапамогай спадарожнікавых сродкаў. Ён гэта рабіў цягам 18 гадоў, што і дало падставы меркаваць пра сур''ёзныя ваенныя ядзерныя амбіцыі Тэгерану. Калі б яго ядзерная праграма была мірнай, дык, прыкладам, яны не будавалі б такую вялікую цэнтрыфугу, якой зьяўляецца завод у Натанцы, і не стараліся б схаваць яго пад зямлёй”.

Аднак спадарыня Готумюлер падкрэсьлівае, што калі і сапраўды Тэгеран мае на мэце стварыць ядзерную бомбу, дык пакуль што знаходзіцца толькі ў працэсе, бо, акрамя здабычы дастатковай колькасьці ўзбагачанага ўрану, патрэбна правесьці яшчэ шмат іншых складаных тэхнічных працэдураў, каб вырабіць ядзерную бомбу.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG