Сярод аўтараў “Яго чакала Беларусь чатыры стагодзьдзі” мастакі Алесь Цыркуноў, Аляксей Марачкін, Уладзімер Мелехаў, пісьменьнікі Вольга Іпатава, Алесь Петрашкевіч, Генрых Далідовіч, гісторыкі – Анатоль Грыцкевіч, Міхась Чарняўскі ды шмат іншых. Пра Міколу Ермаловіча кажа Міхась Чарняўскі:
Міхась Чарняўскі: “Ён разумеў, што для паняволеных народаў гістарычная памяць і гісторыя замяняюць армію, авіяцыю і флёт. Сьведчу як гісторык, што ён замяняў сабой, сваёй працай цэлы інстытут гісторыі. Па гісторыі вялікага княства Літоўскага”.
Мікола Ермаловіч падрыхтаваў сваю першую кнігу “Па сьлядах аднаго міта”, яшчэ ў 1960-х гадах, але рукапіс пабачыў сьвет адно ў 1989 годзе ў часопісе “Маладосьць”, а крыху пазьней у выглядзе кніжкі. У дапрацаваным – пашыраным варыянце тэма паўстаньня беларускай дзяржаўнасьці ўвасобілася ў кнізе “Старажытная Беларусь”, якая сталася бэстсэлерам.
Мікола Ермаловіч даводзіў, што не магло быць акупацыі Літвой старажытнабеларускіх земляў, бо сама гістарычная Літва знаходзілася на тэрыторыі сучаснай Беларусі, а продкі сёньняшніх беларусаў былі балтамі і славянамі. Гарадзенскі дасьледчык Генадзь Семянчук так ахарактарызаваў працу Міколы Ермаловіча:
“Ён разглядаў мінулае беларускага народа з нацыянальных пазыцый. Яго асноўны мэтадалягічны прынцып заключаўся у прызнаньні таго факта, што беларускі народ ёсьць суб’ектам гістарычнага працэсу, а не аб’ектам альбо складовай часткай пэўнай ідэалягічнай канструкцыі”.
Адзін з укладальнікаў і аўтараў кнігі, старшыня гісторыка-культурнага клюбу “Спадчына” Анатоль Белы гаворыць пра грамадзянскую лірыку Міколы Ермаловіча:
“Роўных па грамадзянскім гучаньні, па філязофскім абгрунтаваньні і па палітычным сьветапоглядзе Міколу Ермаловічу ў тыя часы не было, і нават і цяпер няма. Трэба пераглядаць усе “табелі аб рангах” нашых масьцітых заслужаных – паўзаслужаных, народных – паўнародных, дзяржаўных – паўдзяржаўных”.
Верш Міколы Ермаловіча “Матчын лёс” прачытаў адзін з укладальнікаў кніжкі, гісторык і літаратар Анатоль Валахановіч:
Беларусь, край мой родны, Лёс твой гора ды беды, Як жа зь лёсам твой сходны Тваёй маці Рагнеды. Як яна ты гвалтоўна У шлюб зь нялюбым узята І ў няволі палоннай Сьвет ты бачыш з-за кратаў...
Паводле Анатоля Валахановіча, ніхто зь сяброў у савецкія часы ня ведаў, што Мікола Ермаловіч піша падобныя вершы, за якія ў СССР можна было трапіць за краты.
Прэзэнтацыя кнігі адбудзецца ў Менску ў музэі Гісторыі і культуры Беларусі. Далей гаворыць Анатоль Белы:
“Дзень нараджэньня Міколы Ермаловіча – 29 красавіка. І кніга пра яго. Тры вялікія супадзеньні: Мікола Ермаловіч вяртаецца ў гістарычны музэй, дзе ён па праву павінен быць, вось кніга, як новы помнік яму, і ягоныя 86-я ўгодкі зь Дня нараджэньня”.
Міхась Чарняўскі: “Ён разумеў, што для паняволеных народаў гістарычная памяць і гісторыя замяняюць армію, авіяцыю і флёт. Сьведчу як гісторык, што ён замяняў сабой, сваёй працай цэлы інстытут гісторыі. Па гісторыі вялікага княства Літоўскага”.
Мікола Ермаловіч падрыхтаваў сваю першую кнігу “Па сьлядах аднаго міта”, яшчэ ў 1960-х гадах, але рукапіс пабачыў сьвет адно ў 1989 годзе ў часопісе “Маладосьць”, а крыху пазьней у выглядзе кніжкі. У дапрацаваным – пашыраным варыянце тэма паўстаньня беларускай дзяржаўнасьці ўвасобілася ў кнізе “Старажытная Беларусь”, якая сталася бэстсэлерам.
Мікола Ермаловіч даводзіў, што не магло быць акупацыі Літвой старажытнабеларускіх земляў, бо сама гістарычная Літва знаходзілася на тэрыторыі сучаснай Беларусі, а продкі сёньняшніх беларусаў былі балтамі і славянамі. Гарадзенскі дасьледчык Генадзь Семянчук так ахарактарызаваў працу Міколы Ермаловіча:
“Ён разглядаў мінулае беларускага народа з нацыянальных пазыцый. Яго асноўны мэтадалягічны прынцып заключаўся у прызнаньні таго факта, што беларускі народ ёсьць суб’ектам гістарычнага працэсу, а не аб’ектам альбо складовай часткай пэўнай ідэалягічнай канструкцыі”.
Адзін з укладальнікаў і аўтараў кнігі, старшыня гісторыка-культурнага клюбу “Спадчына” Анатоль Белы гаворыць пра грамадзянскую лірыку Міколы Ермаловіча:
“Роўных па грамадзянскім гучаньні, па філязофскім абгрунтаваньні і па палітычным сьветапоглядзе Міколу Ермаловічу ў тыя часы не было, і нават і цяпер няма. Трэба пераглядаць усе “табелі аб рангах” нашых масьцітых заслужаных – паўзаслужаных, народных – паўнародных, дзяржаўных – паўдзяржаўных”.
Верш Міколы Ермаловіча “Матчын лёс” прачытаў адзін з укладальнікаў кніжкі, гісторык і літаратар Анатоль Валахановіч:
Беларусь, край мой родны, Лёс твой гора ды беды, Як жа зь лёсам твой сходны Тваёй маці Рагнеды. Як яна ты гвалтоўна У шлюб зь нялюбым узята І ў няволі палоннай Сьвет ты бачыш з-за кратаў...
Паводле Анатоля Валахановіча, ніхто зь сяброў у савецкія часы ня ведаў, што Мікола Ермаловіч піша падобныя вершы, за якія ў СССР можна было трапіць за краты.
Прэзэнтацыя кнігі адбудзецца ў Менску ў музэі Гісторыі і культуры Беларусі. Далей гаворыць Анатоль Белы:
“Дзень нараджэньня Міколы Ермаловіча – 29 красавіка. І кніга пра яго. Тры вялікія супадзеньні: Мікола Ермаловіч вяртаецца ў гістарычны музэй, дзе ён па праву павінен быць, вось кніга, як новы помнік яму, і ягоныя 86-я ўгодкі зь Дня нараджэньня”.