Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Урад вызначыў 50 прыярытэтных помнікаў гісторыі


Ігар Карней, Менск 18 красавіка традыцыйна адзначаецца міжнародны Дзень помнікаў і гістарычных месцаў. Напярэдадні гэтай даты чыноўнікі ўпраўленьня аховы гістарычна-культурнай спадчыны Міністэрства культуры расказалі пра посьпехі ў галіне захаваньня гістарычных помнікаў Беларусі. Незалежныя экспэрты сьведчаць зусім пра іншыя тэндэнцыі — маштабнае зьнішчэньне гістарычнай спадчыны.

Сродкаў на рэстаўрацыю не хапае, на “перабудову” – ёсьць

У сьпісе гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі блізу 4800 аб’ектаў, зь іх 4600 — матэрыяльныя.

Бальшыня патрабуе аднаўленьня ці істотнай рэстаўрацыі. Але з-за недахопу сродкаў Савет міністраў вызначыў толькі 50 прыярытэтных аб’ектаў, якія будуць даводзіць да ладу бліжэйшыя гады.

Незалежныя гісторыкі кажуць, што куды больш шпарка руйнуюць помнікі. Адным з прыкладаў — Верхні горад у цэнтры Менску. Яны канстатуюць: падчас перабудовы зьнішчаныя цэлыя гістарычныя кварталы.

Рэстаўрацыя, Менск, Верхні горад, 13 красавіка 2007 г.

Рэстаўрацыя, Менск, Верхні горад, 13 красавіка 2007 г.

Рэстаўрацыя, Менск, Верхні горад, 13 красавіка 2007 г.

“Гатэльны комплекс будзе спраектаваны без парушэньняў”

Цяпер на чарзе ўчастак паміж вуліцамі Герцэна, Гандлёвай, Кірыла і Мятоды. Тут ацалелыя помнікі з аўтэнтычнымі мурамі, датаваныя ХVII стагодзьдзем. Паводле старшыні Менгарвыканкаму Міхаіла Паўлава, неўзабаве на гэтым месцы зьявіцца ўльтрасучасны гатэльны комплекс.

Начальнік упраўленьня аховы гістарычна-культурнай спадчыны Міністэрства культуры Васіль Абламскі сьцьвярджае: хоць дазвол на асваеньне тэрыторыі арганізацыі “Менскпраект” і выдадзены, аднак эскізных плянаў у ведамстве яшчэ ня бачылі:

“Да нас праектныя прапановы не паступалі. Калі трапяць, тады будуць разгледжаныя ў вызначаным парадку навукова-мэтадычнай радай. З заўвагамі, з патрабаваньнямі ў адпаведнасьці з існай заканадаўчай базай, якая тлумачыць падыходы да рэстаўрацыі, да аднаўленьня, прыстасаваньня аб’ектаў пад патрэбы сёньняшняга дня.
В.Абламскі: “Дазвол на гэтую тэрыторыю, на правядзеньне працаў выдадзены. Але матэрыялаў, пра што сёньня ў інтэрнэце поўна чутак, ды яшчэ касьцёл сюды прыплятаюць, няма”.
Дазвол на гэтую тэрыторыю, на правядзеньне працаў выдадзены. Але матэрыялаў, пра што сёньня ў інтэрнэце поўна чутак, ды яшчэ касьцёл сюды прыплятаюць, няма. Я ўвогуле ня думаю, што там якіясьці моцныя парушэньні будуць падчас праектаваньня”.

С.Тарасаў: эстафэта пасьляваеннай рэвізіі гістарычна-культурнай спадчыны зноў падхопленая

Археоляг Сяргей Тарасаў лічыць, што буйнамаштабная рэвізія гістарычна-культурнай спадчыны пачалася пасьля Другой усясьветнай вайны. Бальшавікам ніхто не замінаў адбудоўваць Беларусь, якая ляжала ў руінах, пад савецкага чалавека “новай фармацыі”, кажа гісторык. Цяпер тая эстафэта зноў падхопленая:

“Тое, што засталося і тое, што было часткова парушана, было стымулам, каб і астатнія гістарычныя помнікі зьнесьці й нарэшце пракласьці тыя самыя пэрпэндыкулярныя праспэкты, тыя самыя проста пэрпэндыкулярныя лініі.
С.Тарасаў: “Лічылася, што савецкі чалавек, чалавек будучага, камуністычны чалавек, павінен жыць у новым асяродзьдзі... Таму і цяпер можа ў каго іншыя погляды на сьветлае жыцьцё...”
Бо ідэалёгія была вельмі цікавая: лічылася, што савецкі чалавек, чалавек будучага, камуністычны чалавек, павінен жыць у новым асяродзьдзі — зь вялікімі, шырокімі праспэктамі, зь вялізнымі плошчамі, якія б сымбалізавалі шырыню і сьветласьць будучага жыцьця. Вось пад гэта ўсё рабілася.

Таму і цяпер можа ў каго іншыя погляды на сьветлае жыцьцё, дзе ўсё павінна быць забудавана сучаснымі дамамі, супэрмадэрнам і г.д. Цалкам усё можа быць”.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG