Сьведкі кажуць, што гарадзкі тэатар выглядаў найбольш бясьпечным месцам у Марыюпалі, таму туды кожны дзень прыходзіла ўсё больш і больш мясцовых грамадзян. Ежу гатавалі на палявой кухні перад тэатрам. Напярэдадні 16 сакавіка, калі расейцы разбамбілі тэатар, у ягоным бомбасховішчы не было вольных месцаў, а людзі разьмяшчаліся ў зале, грымёрках і іншых памяшканьнях тэатру.
«Я раскапала сваю дачку ў каменьні»
Вікторыя Дубавіцкая разам з дваімі сваімі дзецьмі ў момант бамбаваньня знаходзілася ў пражэктарным пакоі тэатру. Як яна паведаміла «BBC News Україна», выбуховая хваля была настолькі моцнай, што яе падкінула і ўдарыла аб сьцяну. Другая сьцяна, якая аддзяляла пражэктарны пакой ад канцэртнай залі, была разбураная. Ейную двухгадовую дачку Насту засыпалі камяні.
«Пасьля выбуху чуліся крыкі і стогны, а маё дзіця маўчала. І гэта было самае страшнае. Толькі потым я пачула яе голас. Яна клікала „Матуся!“», — расказала Вікторыя Дубавіцкая.
Паводле яе, удар па дачцэ зьмякчылі коўдры, пад якімі тая знаходзілася ў момант удару. Вікторыя змагла сама раскапаць дачку ў каменьні — яна была жывой.
«Яны згарэлі там жыўцом»
Ірына Хаджава 16 сакавіка ў Марыюпальскім драматычным тэатры страціла сына, нявестку і ўнучку.
Сын гатаваў на вуліцы. Палявая кухня знаходзілася справа ад цэнтральнага ўваходу. Там стаяў вялікі кацёл, палілі вогнішча, на якім ежу гатавалі для ўсіх. Прыходзілі нават людзі з суседніх дамоў.
Па словах сьведак, у момант выбуху ля кухні ў чарзе па гарачую ваду стаялі некалькі дзясяткаў чалавек, усе яны загінулі. Іх «накрыла» сьцяной тэатра. Ад палявой кухні нічога не засталося.
Ірына Хаджава кажа, што яе нявестка разам з дзьвюма дочкамі знаходзіліся на другім паверсе тэатру. На іх абрынуўся трэці паверх. З-пад завалаў выйшла толькі старэйшая ўнучка жанчыны, 10-гадовая Лера. Дзяўчынка расказала, што чула, як пад камянямі кашляла ейная сястра Караліна, якой было 2 гады і 7 месяцаў.
«Я крычала, прасіла дапамагчы іх выцягнуць, але ўсё марна. Мне сказалі, што ўсё... Яны там згарэлі жыўцом», — кажа Ірына і плача.
Людзі былі паўсюль
Вікторыя Дубавіцкая правяла ў драматычным тэатры амаль два тыдні. Спачатку яе сям’я жыла на першым паверсе каля калёнаў. Спалі на крэслах. Потым заслалі падлогу дошкамі, пасьцялілі на іх фіранкі і такім чынам уладкавалі сабе спальныя месцы.
«У калідоры было холадна, а ў канцэртнай залі цяплей. Туды хацелі трапіць больш людзей. Менавіта туды і пацэліла бомба», — успамінае жанчына.
Пра велізарную колькасьць людзей у тэатры расказала і Марыя Кутнякова. Яна прыйшла ў тэатар на досьвітку 16 сакавіка разам з маці і сястрой пасьля таго, як іхны дом абстралялі з «Градаў». Ежа закончылася, у двары хавалі суседзяў. Тэатар быў апошняй надзеяй. Яны верылі, што там можна схавацца.
Каб знайсьці месца, Марыя прайшла па тэатры зь ліхтарыкам. «Людзі былі паўсюль — на сцэне, у залі, на падлозе ва ўсіх пакоях і ў калідорах. Знайсьці месца было вельмі цяжка. У бамбасховішчы ўсе проста не зьмяшчаліся».
«Людзі крычалі. Гэта быў хаос»
Калі Вікторыя Дубавіцкая зь дзецьмі выбіралася з развалін, яна бачыла шмат параненых і забітых.
«Людзі крычалі. Гэта быў хаос. Параненых было шмат, але я нічым не магла ім дапамагчы. Мне трэба было выцягнуць траіх дзяцей — дваіх сваіх і яшчэ аднаго суседзкага хлопчыка, які зайшоў да нас перад выбухам», — паведаміла яна.
Марыя Кутнякова выйшла з тэатру на 15 хвілін, каб наведаць дзядзьку, які жыве ў суседнім доме. Калі яна вярнулася, тэатар быў у руінах. «Спачатку я не зразумела, што здарылася. Я бачыла сьцяну тэатру ў тумане, паламаныя дрэвы навокал, а на зямлі пад нагамі валяліся ярка-чырвоныя кавалкі. Гэта быў дах тэатру. Мая першая думка была: „Што з роднымі?“».
Марыя Кутнякова расказала пра жахлівую карціну, якую пабачыла ў тэатры — на зямлі ляжала дзяўчына з разьбітай галавой і прасіла вады, маленькі хлопчык плакаў і клікаў маці, хтосьці быў паранены, хтосьці закрыты гіпсам; мёртвыя, шмат целаў.
Калі праз калідор яна ўвайшла ў канцэртную залю, то ўбачыла неба. На зямлі сярод каменьня і целаў ляжала жырандоля. Столь упала проста на людзей у залі. Яна хадзіла і клікала па імёнах сваіх маці і сястру. Іх яна знайшла на лесьвіцы, што вяла ў бамбасховішча.
«Мы толькі знайшліся, і тут чуем крыкі, што тэатар гарыць і трэба ўцякаць. Мы ледзьве выбраліся. Па дарозе я выцягнула нейкага маленькага хлопчыка, які крычаў, што ягоную маму завуць Надзя. Мы тады яго аддалі знаёмым ягонай маці».
Марыя кажа, што, калі выходзілі, ім крычалі, каб не азіраліся і закрывалі дзецям вочы. Вакол былі трупы, часткі целаў. Паводле яе, з тэатру выйшлі каля 200 чалавек. Спачатку людзі спрабавалі разьбіраць завалы, але пачаўся пажар і потым новы абстрэл.
Толькі празь дзевяць дзён пасьля трагедыі гарадзкая рада паведаміла прыблізную колькасьць ахвяр выбуху — 300 чалавек. Гэтыя дадзеныя мэрыя атрымала ад відавочцаў. Але дакладную колькасьць загінулых ні ў тэатры, ні ва ўсім горадзе пакуль немагчыма падлічыць, бо там дагэтуль працягваюцца баі.
