У ім тлумачыцца, якая інфармацыя можа зацікавіць замежныя спэцслужбы, як распазнаць прыкметы вэрбаваньня і зразумець, што чалавек працуе на замежны ўрад.
Каму трэба баяцца
«Дзяржаўныя і мясцовыя службоўцы — гэта адна з самых каштоўных крыніц інфармацыі», гаворыцца ў інструкцыі. Шпіёнаў могуць цікавіць ня толькі дзяржаўныя таямніцы, але і рутынная інфармацыя пра працу дзяржорганаў. Таму пад пагрозай вэрбаваньня знаходзяцца ўсе служачыя, незалежна ад пасады.
Што менавіта могуць выведваць шпіёны:
— Інфармацыю, прызначаную для службовага карыстаньня;
— Зьвесткі пра працу зь іншымі дзяржорганамі, замежнымі арганізацыямі, падрадчыкамі і некамэрцыйнымі структурамі;
— Чарнавікі законаў, праекты, пляны рэформаў, дакумэнты ўнутранага плянаваньня і г.д.;
— Асабістыя зьвесткі, прафэсійная падрыхтоўка, тэхнічнае абсталяваньне;
— Меры бясьпекі ў арганізацыі;
— Усемагчымая кампрамэтуючая інфармацыя — унутраныя канфлікты, нэгатыўныя рысы характару, незадаволенасьць працай.
Дзе можна сустрэць шпіёна
На думку латвійскай паліцыі бясьпекі, спэцыялісты замежных разьведак могуць выдаваць сябе за дыпляматаў, супрацоўнікаў дзяржаўных і муніцыпальных устаноў, работнікаў праваахоўных органаў, прадпрымальнікаў, журналістаў, «і гэтак далей».
Шпіёны ўсталёўваюць кантакты, выкарыстоўваючы міжнародныя мерапрыемствы, напрыклад, канфэрэнцыі або сэмінары), празь нефармальныя сустрэчы, праз сваякоў, сяброў і знаёмых у іншых краінах.
Асобным пунктам ідзе папярэджаньне, што ў чужой краіне ахвяру вэрбаваньня могуць абвінаваціць у парушэньні законаў (напрыклад, няправільна запоўненыя дакумэнты ці ўваход на закрытую тэрыторыю). Такія сытуацыі могуць быць правакацыяй, гаворыцца ў дакумэнце.
Падазроныя паводзіны
Ня кожная размова абавязкова вядзе да вэрбаваньня, гаворыцца ў інструкцыі. Шпіён можа проста выведаць важную інфармацыю.
Паліцыя бясьпекі пералічвае прыкметы вэрбаваньня:
— фамільярнае адносіны, імкненьне перайсьці да нефармальнай размовы;
— даданьне ў сябры ў сацыяльных сетках;
— спробы выклікаць рэакцыю ў размовах на палітычныя тэмы, пра каштоўнасьці, прафэсійныя навыкі і пра іншыя асабістыя пытаньні;
— гутаркі на тэмы рабочых абавязкаў і месцаў службы.
Агенты спэцслужбаў могуць прапаноўваць сустрэчы ў нефармальнай абстаноўцы і абяцаць дапамогу ў абмен на выкананьне іх просьбаў, гаворыцца ў мэтадычцы.
У выпадку, калі грамадзянін стаў абʼектам вэрбаваньня, Паліцыя бясьпекі рэкамэндуе ўхіляцца ад далейшых кантактаў і зьвярнуцца ў праваахоўныя органы.
У мэтадычцы агаворваецца, што завэрбаваны можа пагадзіцца на супрацу з замежнай выведкай у крытычнай сытуацыі — напрыклад, пад пагрозай арышту або пры ціску на чальцоў сямʼі, але рабіць гэта можна толькі пад кантролем Паліцыі бясьпекі.
